Bazı tıbbi bitkilerde tohum kaplamanın çimlenme üzerine etkilerinin araştırılması

Abstract

Bitki yetiştiriciliğinin ilk adımı tohumla başlar. Yetiştirme ve bakım şartları ne kadar iyi olursa olsun, kaliteli bir tohum kullanılmadığı takdirde bitkisel üretimde yüksek verime ulaşmak mümkün olmayacaktır. Tohum kaplamacılığı son yıllarda büyük önem kazanmıştır. Ülkemizde son zamanlarda küçük çaplı tohumların kaplanarak ekime hazırlanması tarım sektöründe yeni çalışma alanları oluşturmuştur. Tohum kaplamada en etkili kriterlerin arasında kaplanan tohumun çimlenme gücü, kaplama materyali ve tohuma uygulanan kaplama materyalinin oranıdır. Bu çalışmada farklı boyutlarda ve bin tane ağırlıklarına sahip olan kekik `Origanum vulgare`, haşhaş `Papaver somniferum`, adaçayı `Salvia officinalis`, kantaron `Hypericum perforatum`, kimyon `Cuminum cyminum`, susam `Sesamum inducum` ve çörekotuna `Nigella sativa` ait tohumlar kaplanmıştır. Kaplama materyalinin uygulamasında ise büyük çaplı tohumlardan küçük çaplı tohumlara göre kaplama materyalinin uygulama dozu arttırılmıştır. Çıplak ve kaplı tohumlarda ISTA normları dikkate alınarak tohumların çimlenmelerine bakılmıştır. Yapılan denemeler sonucunda kimyon, kekik, haşhaş, susam, adaçayı ve çörekotu tohumlarında %100 kantaron tohumunda ise %96 oranında kaplanmıştır. Çimlenme oranı olarak; kimyon çıplak tohum %70 kaplı tohum %69.5, kekik çıplak tohum %78 kaplı tohum %78, haşhaş çıplak tohum %97.25 kaplı tohum %95.5, susam çıplak tohum %97.25 kaplı tohum 96.5, adaçayı çıplak tohum %82.5 kaplı tohum %82.25, kantaron çıplak tohum %47.25 kaplı tohum %46.75, çörekotu çıplak tohum %97.25 kaplı tohum %96.5 oranında çimlenme başarısı görülmüştür. Araştırma sonucunda kaplanan tohumlar ekim makinesi ile ekime uygun olarak kaplandıkları görülmüştür. Araştırmada kullanılan kaplama materyali ise tohumların çimlenmesinde engelleyici bir faktör olmadığı görülmüştür.

The first step of plant breeding starts with seed. No matter how good breeding and maintenance conditions are, it will not be possible to achieve high yield in plant production unless quality seed is used. Seed coating has gained high importance in recent years. One of the most effective criteria for seed coating is the germination power of the coated seed, the coating material and the amount of coating material applied to the seed. In this study, seeds of oregano `Origanum vulgare`, poppy `Papaver somniferum`, sage `Salvia officinalis`, centaury `Hypericum perforatum`, cumin `Cuminum cyminum`, sesame `Sesamum inducum` and black seed `Nigella sativa` which have different sizes and thousand grain weights were covered. In the application of the coating material, the application dose of the coating material was increased of the large caliber seeds, compared to the small caliber seeds. Germinations of naked and coated seeds were observed by taking ISTA norms into consideration. As a result of the research, cumin, oregano, poppy, sesame, sage and black seed coated 100%, centaury seed were coated 96%. Germination rates are; cumin naked seed 70%, coated seed 69.5%, thyme naked seed 78%, coated seed 78%, poppy naked seed 97.25%, coated seed 95.5%, sesame naked seed 97.25%, coated seed 96.5%, sage 82.5% of the naked seed 82.5%, coated seed, centaury naked seed 47.25%, coated seed 46.75%, black seed naked seed 97.25%, coated seed germination success rate was 96.5%. As a result of the research, it is observed that seeds coated were coated suitable for sowing machine. The coating material used in the research was not a disincentive in germination of seeds.