Saman ve pomza malçı ile jips uygulamalarının alkali bir toprağın ıslahındaki etkileri

Abstract

Bu çalışmanın amacı, saman ve pomza malç materyallerinin farklı düzeylerde jipsle birlikte uygulanmaları halinde, alkali toprak ıslahındaki etkinliğini belirlemektir. Araştırma tesadüf parselleri deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak 27 adet kolonda yürütülmüştür. PVC kolonlara aşağıdaki deneme planına göre hazırlanan jips ve malç materyali ilave edilmiştir. Çalışma; 1. % 100 Jips gereksinimi, malçsız, 2. % 75 Jips gereksinimi, malçsız, 3. % 50 Jips gereksinimi, malçsız, 4. % 100 Jips gereksinimi + Saman malçı, 5. % 75 Jips gereksinimi + Saman malçı, 6. % 50 Jips gereksinimi + Saman malçı, 7. % 100 Jips gereksinimi + Pomza malçı, 8. % 75 Jips gereksinimi + Pomza malçı, 9. % 50 Jips gereksinimi + Pomza malçı konularını içermektedir. Denemede uygulamalara aralıklı göllendirme yöntemi ile 140cm yıkama suyu ilave edilmiş ve her 20 cm yıkama suyu ilavesinden sonra 15 cm ve 30 cm derinliklerden alınan süzüklerde bazı ıslah parametrelerinin değişimi izlenmiştir. 140 cm yıkama suyu ilavesi sonrası toprak örneklerinden elde edilen sonuçlara göre, alkali toprağa jips ve malç uygulamaları, toprak çözeltisinin iyon içeriğinde ve ıslah parametrelerinde hem 0-15cm hem de 15-30 cm derinlikte önemli farklılıklara neden olmuştur. Başlangıç toprağında 18.43 olan ESP değeri 0-15 cm derinlikte 2.31, 15-30 cm derinlikte 10.53 değerlerine kadar düşmüştür. Uygulamalara bağlı olarak diğer taraftan SAR, EC ve kireç içeriklerinde de azalmalar tespit edilmiştir. Toprak çözeltisinde katyonlar dikkate alındığında özellikle Na+ içeriğinde önemli azalmalar görülürken, kalsiyum, magnezyum ve potasyum kapsamında artışlar saptanmıştır. Anyonlar dikkate alındığında ise alkaliliğin bir göstergesi olan bikarbonat içeriğinde, dikkate değer azalışlar görülmüştür. Islah öncesine kıyasla ıslah sonrasında, genelde uygulamalara bağlı olarak toprakların hidrolik iletkenlik ve suya dayanıklı agregat miktarlarının artmış olduğu belirlenmiştir. İlave edilen 140 cm suyun yıkanma zamanı dikkate alındığında en kısa süre 108 gün ile % 100 Jips gereksinimi ve saman malçı, en uzun süre ise 149 günle % 50 Jips gereksinimi ve malçsız uygulamada belirlenmiştir.

The aim of this study was to determine combined effects of straw and pumice mulch materials and different levels of gypsum on reclamation of alkali soil. Research was conducted in a randomized plot design with 3 replications as total of 27 columns. Gypsum and mulch materials were added into PVC columns as below mentioned treatment plan. Research includes; 1. 100% gypsum requirement and no mulch, 2. 75% gypsum requirement and no mulch, 3. 50% gypsum requirement and no mulch, 4. 100% gypsum requirement and straw mulch, 5. 75% gypsum requirement and straw mulch, 6. 50% gypsum requirement and straw mulch, 7. 100% gypsum requirement and pumice mulch, 8. 75% gypsum requirement and pumice mulch, 9. 50% gypsum requirement and pumice mulch. By intermittent pondy, 140 cm leaching water was applied to all treatments, and the changes of some reclamation parameters were monitored in extracts obtained from 0-15 cm and 15-30 cm soil depths in columns after every 20 cm leaching water application., Gypsum and mulch materials led to significant differences in contents of ions in soil solution and reclamation parameters in both 0-15 cm and 15-30 cm soil depths according to the results obtained from 140 cm leaching water after additional soil samples. ESP value of 18,43 in initial soil was decreased as low as 2,31 and 10,53 values in 0-15 cm and 15-30 cm soil depths, respectively. On the other hand decreases in SAR, EC and lime contents of soils depending on the treatments were determined. It was determined that as sodium ion concentrations decreased in soil solution, whereas calcium, magnesium and potassium ion concentrations increased. As anions in soil solution were taken into consideration, It was seen that bicarbonate concentrations as indicator of alkalinity were significantly decreased. After reclamation water stable aggregates and hydraulic conductivity values of soils generally increased compared to before reclamation. Leaching time of applied 140 cm water were considered related to treatments, minimum time was observed in 100% gypsum requirement and straw mulch treatment with 108 days, whereas maximum time was measured in 50% gypsum requirement and no mulch treatment with 149 days.