Östrüs siklusunun farklı dönemlerinde ineklerin servikal epiteli üzerinde ışık ve elektron mikroskopik çalışmalar

Abstract

-52- ÖZET Bu araştırma? ineklerde, seksüel siklusun değişen fazlarında, servikal epitelin ışık ve elektron mikroskopik düzeyde, mukusun tabiatının da histokimyasal yöntemlerle incelenmesi amacı ile gerçekleştirildi. Araştırmada, 2-6 yaş arasında olan ve doğum sonrası 45-60,mcı günde `bulunan 10 adet `İsviçre Esmeri` inek kul- lanıldı. Hayvanların siklusları Dinoprost uygulaması ile senkronize edildi. Doku örnekleri serviksten biyopsi yöntemi ile alındı, Işık ve elektron mikroskopik düzeyde yapılan gözlemler sonucunda? tek katlı prizma tik epi telden oluşan lamina epi- telyaliste esas olarak, salgı yapan hücreler ve silyumlu hüc reler olmak üzere iki tip hücre tespit edildi. Bunların ya nında} sitoplazması kontrast vermeyen açık hücrelere ve re zerv fonksiyona sahip olduğu düşünülen hücrelere rastlandı, Östrüs ve metöstrüs dönemlerinde, hücrelerin yüksek liklerinin ve salgı materyalinin miktarının, diöstrüs ve er ken proöstrüs dönemlerine göre oldukça fazla olduğu tespit edildi, Diöstrüs döneminde salgı materyalinin hücrenin api- kal sitoplazraasmda adeta paketlendiği ve erken proöstrüs dö neminde tekrar artmaya başladığı gözlendi. Salgı materyalinin lumene apokrin tarzda veya membran kırılması yolu ile bırakıl dığı saptandı, Histokimyasal yöntemlerle yapılan incelemelerin so nucunda ise hücrelerdeki salgı materyalinin, nötral muko- substans ile sülfatlı ve karboksilli asidik mukosubstansın ka rışımı olduğu tespit edildi, Östrüs ve metöstrüs dönemlerin--53- de, servikal kriptlerin apikal sahaları ve yüzey epit elinde nötral muko subs tans ve sülfatlı asidik mukosubs tansın; kript lerin bazal sahalarında ise karboksilli asidik mukosubstan- sm baskın olduğa görüldü. Bunun yanında diö'strüs ve erken proöstrüs dönemlerinde kriptlerin bazal sahalarında karbok silli asidik mukosubstans miktarının azalırken, nötral mu- kosubstans ve sülfatlı asidik mukosubstans miktarının artmış olduğu gözlendi.

-54- SUMMARY In this study the cervical epithelium was observed by light and electron microscopic level and the nature of mucus was investigated by histochemical techniques at various phases of sexual cycles of cows0 In this research, 10 `Brown Swiss` cows in 2-6 years old at 45-60th post partura days were used. The cycle of cows was synchronized by Dinoprost. Tissue samples were taken from cervix by biopsy technique. As a result of light and electron microscopical examinations two main cell types as secretory and ciliated cells were determined in lamina epithelialis formed by simple columnar epithelium. In addition, light cells whose cytoplasms didn* t give contrast and the cells which thought to have rezerve function were observed. The lenght of cells and amount of secretory material were highly abundant at estrus and metestrus than diestrus and early proestrus. At diestrus period the secretory material has been gathered in the apical portion of cytoplasm and it was increased again at the early proestrus. The mode of secretion of secretory material to lumen was considered to be as apocrin or membran fuse. Histochemical examinations showed that the secretory material of cells were composed of sulphated and carboxylated acidic mucosubstance and neutral muc o substance. It was seen that the neutral mucosubstance and sulphated acidic muco substance at the apical areas of cervical crypts and surface epithelium and carboxylated acidic mucosubstance at basal-55- areas of crypts were dominant at estrus and metestrus period. However, at diestrus and early proestrus period it was observed that the amount of carboxylated acidic mucosubstance in basal areas of cervical crypts decreased while the amount of neutral mucosubstance and sulphated acidic mucosubstance increased.