Deneysel olarak hemorajik şok oluşturulan köpeklerde küçük hacimlerde kan, izotonik ve hipertonik tuzlu su uygulamalarının etkileri

Abstract

115 6. ÖZET Bu araştırmada deneysel olarak heraorajik şok oluşturulan köpeklerde küçük hacimlerde kan, izotonik ve hipertonik tuzlu su uygulamasının etkileri incelendi. Bu amaçla materyal olarak 20 adet köpek kullanıldı ve her biri, 5 'er köpekten oluşan 4 gruba ayrıldı. Köpekler sodyum tiyopental (30 mg/kg iv) ile anestezi edildikten sonra katater vasıtasıyla arter iyel kan alınarak deneysel hemorajik şok oluşturuldu. Bu yolla ortalama arter basıncı (OAB) 40±5 mmHg'ya düşürüldü ve bir miktar daha kan almak yada alınan kanı tekrar vermek {suretiyle 30 dakika süreyle (hipotensiv dönem) OAB bu seviyede muhafaza edildi. Hipotensiv dönem sonunda I., II.,111. ve IV. grubu oluşturan köpeklere canlı ağırlıklarına göre 5 ml/kg hesabıyla intravenöz olarak sırasıyla; kan, izotonik, % 3.5 ve % 7.5 ' luk NaCl uygulandı. Hemogram ve kan gazları analizi için kan örnekleri ile diğer parametreler (kalp atım sayısı, kan basıncı, solunum sayısı ve vücut ısısı) deneme öncesi, hipotensiv dönem sonu ve sıvı uygulamasından 30, 60 ve 90 dakika sonra alındı. Araştırmada deneme öncesi OAB I., II., III. ve IV. grup larda sırasıyla; 120.2, 114.2, 115J8, 132.4 mmHg olarak belirlen- di. Hipotensiv dönem sonunda OAB değerleri sırasıyla; 40.4, 41.0, 41.0 ve 43.6 mmHg olarak bulundu. ;Sıvı uygulamasından 30, 60 ve 90 dakika sonra OAB I. grupta sırasıyla; 60, 54.4, 53.2 mmHg, II. grupta; 50.2, 52.2, 52.2 mmHg, III. grupta; 76.4, 77.0, 74.6 mmHg ve IV. grupta ise 109.8, 98.4 ve 100. 8 mmHg olarak tespit edildi.116 Deneme öncesi hematokrit değer I.,11., I II. ve IV. grupta sırasıyla; % 39.2, 47.2, 40.7 ve 43.7 olarak belirlenirken, hipotensiv dönem sonunda aynı sırayla; % 35.6, 42.3, 34.1 ve 39. Q olarak kaydedildi. Sıvı -uygulamasından 30, 60 ve 90 dakika sonra hematokrit değer I. grupta sırasıyla; % 35.0, 34.1, 34.4, II. grupta; % 41.6, 43.0, 41.3, III. grupta; % 31.2, 31.6, 30.9 ve IV. grupta; % 32.3, 30.5 ve 28.5 olarak belirlendi. Çalışmada deneme öncesi aHCOg değerleri I.,11.,111. ve IV. grupta sırasıyla; 20.6, 18.3, 22.4 ve 21.9 mEq/L olarak bulunurken, hipotensiv dönem sonunda 12.4, 12.7, 15.5 ve 13.0 mEq/L olarak belirlendi. Sıvı uygulamasından 30, 60 ve 90 dakika sonra aHCOg değerleri I. grupta sırasıyla; 13.7, 13.5, 13.3 s mEq/L, II. grupta; 13.4, 13.0, 14.3 mEg/L, III. grupta; 16.1, 15.8, 15.3 mEq/L ve IV. grupta ise 14.6, 13.9, 14.6* mEg/L olarak kaydedildi. Hipotensiv dönem sonunda arteriyel pH I., III. ve IV. gruplarda düşerken, II. grupta hafif artış gösterdi. Diğer taraf tan hipotensiv dönem sonunda bütün gruplardaki arteriyel HCO3 değerleri deneme öncesi değerlere göre bariz şekilde azaldı. Çalışmada deneme öncesi apH; değerleri I., II., III. ve IV. grupta sırasıyla; 7.345, 7.349, 7.368 ve 7.373 olarak bulunurken, aynı değerler hipotensiv dönem sonunda 7.334, 7.355, 7.324 ve 7.319 olarak belirlendi. Sıvı uygulamasından 30, 60 ve 90 dakika sonra apH değerleri I. grupta sırasiyla; 7.348, 7.376, 7.402, II. grupta; 7.357, 7.371, 7.376, III. grupta; 7.376, 7.389, 7.399 ve IV. grupta ise 7.336, 7.344, 7.325 olarak kaydedildi.117 Araştırmada deneme öncesi arteriyel oksijen basıncı (ap02) değerleri I., II., III. ve IV. grupta sırasıyla; 78.7, 79.6, 79.8 ve 84.5 mmHg olarak bulunurken, aynı değerler hipotensiv dönem sonunda 91.5, 88.8, 94.1 ve 94.8 mmHg olarak belirlendi. Sıvı uygulamasından 30, 60 ve 90 dakika sonra apC>2 değerleri I. grupta sırasıyla; 96.2, 93.8, 101.3 mmHg, II. grupta; 98.4, 100.8, 102.5 mmHg, III. grupta; 101.1, 89.5, 97.8 mmHg, ve IV. grupta ise 96.4, 97.6, 95.5 mmHg olarak tespit edildi. Çalışmada deneme öncesi arteriyel karbondioksit basıncı (apC02) değerleri I., 1 1., I II. ve IV. grupta sırasıyla; 35.2, 33.3, 39.1 ve 39.8 mmHg olarak belirlenirken, aynı değerler hipotensiv dönem sonunda 23.4, 22.7, 28.9 ve 26.5 mmHg olarak bulundu. Sıvı uygulamasından 30, 60 ve 90 dakika sonra apC02 değerleri I. grupta sırasıyla; 25.3, 23.2, 21.5 mmHg, II. grup ta; 24.0, 22.4, 23.0 mmHg, III. grupta; 26.9, 25.8, 24.7 mmHg ve IV. grupta ise 28.9, 27.0, 27.5 mmHg olarak kaydedildi. Sonuç olarak; insan ve hayvanlarda meydana, gelebilecek hemorajik şok olaylarında özellikle küçük hacimlerde % 7.5 ' luk tuzlu su uygulamasının birçok avantajları ile birlikte OAB ve plazma hacmini artırarak hayat kurtarıcı rol oynayacağı kanaatine varıldı. ;

118 7. SUMMARY Effects of Small Volumea of Blood,Isotonic and Hypertonic Şaline Adminiatrationa in Experimentally Induced Haemorrhagic Shock in Doğa. in thia atudy, the effecta of small volumea of blood, iaotonic and hypertonic aaline adminiatrationa in doğa with haemorrhagic ahock induced experimentally were investigated. For thia purpoae totally 20 doğa were uaed aa a material. The dogs were divided into 4 groupa each of 5 doğa. The doğa vere aneathetized vrith thiopenthal aodium (30 mg/kg, iv), and then haemorrhagic ahock waa performed experimen- tally by taking arterial blood via cutdovm cathetera. By this way the mean arterial preaaure (MAP) waa reduced to 40±5 mmHg and maintained at thia level for 30 min (Hypotenaive period) by taking aome more blood ör reinfuaion of the taken blood. At the end of the hypotenaive period, the doğa of the group i,ii,m and IV were treated by bolua injection of 5 ml/kg of blood, iaotonic, 3.5 % and 7.5 % HaCl, reapectively. The blood aamplea for the determination of hemograra and blood gaaea analyaea were taken before the experiment, at the end of the hypotenaive period and af ter treatment at 30th, 60 th and 90th mina. and other parametera (heart rate, blood preaaure, reapiration rate and body tempera- tııre) were recorded. Before the experiment the MAP of the doğa in group I,II,III and IV were found to be 120.2, 114.2, 115.8 and 132.4 nunHg reapectively. Thia valuea were reapectively found to be 40.4, 41.0, 41.0 and 43.6 mmHg at the end of the hypotenaive period. Af ter the bolua injection, the MAP at 30th, 60th and 90 th mina. were determined ' to be 60.0, 54.4, 53.2 mmHg in group l;119 50.2, 52.2, 52.2 mmHg in group II; 76.4, 77.0, 74.6 mmHg in group III and 109.8, 98.4, 100.8 mmHg in group IV, respectively. Before the experiment, the hematocrit values of group I, II, III and IV were determined to be 39.2, 47.2, 40.7 and 43.7 %, respectevely. On the other hand, the hematocrit values at the end of the hypotensive period were respectively found to be 35.6, 42.3, 34.1 and 39.0 %. The Hematocrit values at 30th, 60th, 90th mins. following bolus injections were determined to be 35.0, 34.1, 34.4 % in group I; 41.6, 43.0, 41.3 % in group II; 31.2, 31.6, 30.9 % in group III and 32.3, 30.5, 28.5 % in group IV, respectively. Before the experiment, while the arterial bicarbonat (aHC03) levels in group I, II, III, IV were found to be 20.6, 18.3, 22.4 and 21.9 mEq/L, respectively, the same levels were determi- :nedL to be 12.4, 12.7, 15.5 and 13.0 mEq/L at the end of the hypotensive periode. The aHC03 levels at 30th, 60th, 90th mins. following bolus injection were determined to be 13.7, 13.5, 13.3 mEq/L in group I; 13.4, 13.0, 14.3 mEq/L in group II; 16.1, 15.8, 15.3 mEq/L in group III and 14.6, 13.9, 14.6 mEq/L in group IV, respectively. At the end of the hypotensive period, arterial pH in group I, III and IV decreased, whereas in group II it slightly increased. On the other hand, at the end of the hypotensive period, the aHCC>3 levels in the all groups decreased drastically when they were compared with the levels before the experiment. Before the experiment, while the arterial pH (apH) values in group I, II, III, IV were found to be 7.345, 7.349, 7.368 and 7.373 respectively, the same values were determined.`- to be 7.334, 7.355, 7.324 and 7.319 at the end of the hypotensive120 pariode. The apH valuea at 30th, 60th, 90th mina. following bolua injection were determined to be 7.348, 7.376, 7.402 in group I; 7.357, 7.371, 7.376 in group II; 7.376, 7.389, 7.399 in group III and 7.336, 7.344, 7.325 in group IV, respectively. Before the experiment, whereas the arterial oxygen prea- aure (ap02) levela in group I,II,III, IV were found to be 78.7, 79.6, 79.8 and 84.5 mmHg, respectively, the same levela were deterpined to be 91.5, 88.8, 94.1 and 94.8 at the end of the hypotenaive period. The apÛ2 levela at 30th, 60th, 90th mina. following bolua injection were determined to be 96.2, 93.8, 101.3 in group I; 98.4, 100.8, 102.5 in group II; 101.1, 89.5, 97.8 in group III and 96.4, 97.6, 95.5 in group IV, reapectively. Before the experiment, whereaa the arterial carbon dioxide presaure (apCO2) levela in group I,II,III, IV were found to be 35.2, 33.3, 39.1 and 39.8mmHg, reapectively,the same levels were determinated to be 23.4, 22.7, 28.9 and 26.5 at the end of the hypotenaive period. The apC02 levela at 30th, 60th, 90th mina. following bolua injection were determined to be 25.3, 23.2, 21.5 in group I; 24.0, 22.4, 23.0 in group II; 26.9, 25.8, 24.7 in group III and 28.9, 27.0, 27.5 in group IV, reapectively. in concluaion; we concluded that particularly amali volumea of 7.5 % NaCl adminiatration in case of hemorrhagic ahock which can be occured in animal and human practice have a variety advantage, it can be life guarding by increaaing MAP and plaama volumea.