Konya mezbahalarında kesime alınan koyunlarda karaciğer bozuklukları üzerinde patolojik incelemeler

Abstract

7.0ZET S.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Patoloji (Vet) Anabilim Dalı DOKTORA TEZİ / KONYA 1999 Hasan GÖZÜN Konya Mezbahalarında Kesime Alınan Koyunlarda Karaciğer Bozuklukları Üzerinde Patolojik İncelemeler Bu çalışma, Konya mezbahalarında kesilen koyunlarda karaciğer lezyonlaraun insidensi ile makroskobik ve mikroskobik özelliklerini tespit etmek amacıyla yapıldı. Bu amaçla mezbahada kesilen farklı ırklardan 9065 adet koyunun karaciğerleri incelendi ve 1561 'inde (%17.22) çeşitli lezyonlar tespit edildi. Lezyonlu karaciğerlerin %79.63'ünde görülen hidatidozun ilk sırayı aldığı, bunu kolangiohepatitis (%7.82), apse (%5.45), hidropik dejenerasyon (%3), fasciolasis (%2.43), dicrocoeliasis (%2.37), granülom (%2.31), hepatitis (%2.11), nekroz (%1.09), siroz (%0.51), yağlanma (%0.38) ve enfeksiyöz nekrotik hepatitis (%0. 19)'in izlediği görüldü. Çalışmada 123 adet karaciğerden bakteriyolojik ekimler yapıldı ve bunların 79'undan (%64.23) tek basma veya miks kültür şeklinde çeşitti bakteriler izole edildi. 44 olguda (%35.77) ise etken üretilemedi. İzole edilen bakteriler arasında Streptococcus spp (%31.79)'nin ilk sırayı aldığı, bunu Cl.perfringens (%23.84), Staphylococcus spp (%14.57), Corynebacterium spp (%11.26), E.coli (%9.93), C. pseudotuberculosis (%3.31), A.pyogenes (%2.65), Cl.novyi (%1.99), Acinetobacter spp (%0.66)'nin izlediği tespit edildi. Ayrıca etken izole edilemediği halde 5 apse olgusunda Gomori's methenamine silver yöntemiyle boyanan doku kesitlerinde F.necrophorum saptandı. Sonuç olarak çalışmada, karaciğer bozukluklanmn oram %17.22 olarak saptanmış, karaciğer lezyonlan içerisinde paraziter kökenli olanların ilk sırayı aldığı ve bunu yangısel değişiklikler ile apselerin izlediği tespit edilmiştir. 74

8.SUMMARY Pathological Studies on Hepatic Lesions in Sheep Slaughtered at Konya Abattoirs This study was undertaken to determine macroscopic and microscopic characteristics and the incidence of hepatic lesions in sheep slaughtered at Konya abattoirs. For this purpose, 9065 sheep livers were examined and in 1561 cases (17.22 %) different lesions were detected. Among 1561 liver with lesion hydatidosis (79.63 %) was the most common lesion, and it followed by cholangiohepatitis (7.82 %), abscesses (5.45 %), hydropic degeneration (3 %), fasciolasis (2.43 %), dicrocoeliasis (2.37 %), granuloma (2.31 %), hepatitis (2.11 %), necrosis (1.09 %), cirrhosis (0.51 %), fatty changes (0.38 %) and black disease (0.19 %). Bacteriological examinations were performed on 123 livers. Bacterial agents were isolated as pure or mix culture from 79 (64.23 %) livers, other 44 (35.77 %) livers were found cultural negative. As a result of bacteriologic examinations Streptococcus spp (31.79 %), Cl.perfringens (23.84 %), Staphylococcus spp (14.57%), Corynebacterium spp (11.26 %), E.coli (9.93 %), C. pseudotuberculosis (3.31%), A.pyogenes (2.65 %), Cl.novyi (1.99 %), Acinetobacter spp (0.66 %) were isolated. In five cases of cultural negative abscesses F.necrophorum was detected in tissue sections by Gomori's methenamine silver stain method. In conclusion, it was found that 17.22 % of sheep had liver lesions. The most common changes were parasitic lesions, followed by inflammatory changes and abscesses. 75