Erkek ve dişi broylerlerin bazı kan parametreleri yönünden karşılaştırılması ve yemlere krom ilavesinin bu parametreler üzerine etkisi

Abstract

6. ÖZET T.C. S.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Biyokimya (VET) Anabilim Dalı DOKTORA TEZİ / KONYA - 1999 Meryem (Çınar) Eren Erkek ve Dişi Broylerlerin Bazı Kan Parametreleri Yönünden Karşılaştırılması ve Yemlere Krom İlavesinin Bu Parametreler Üzerine Etkisi Bu çalışmada, erkek ve dişi broylerler yaz ve kış mevsiminde bazı kan parametreleri yönünden karşılaştırıldı ve yemlere krom ilavesinin bu parametreler üzerine etkisi araştırıldı. Çalışmada 300 adedi temmuz, 300 adedi ocak ayında olmak üzere toplam 600 adet Ross-PM3 broyler civciv kullanıldı. Her deneme periyodunda 150 erkek, 150 dişi civciv kendi aralarında kontrol (krom ilave edilmeyen yemle beslenenler) ve deneme (20 ppm CrCİ3.6H20 ilave edilen yemle beslenenler) olmak üzere iki eşit gruba ayrıldı. Hayvanların kanlan 1., 3. ve 6. haftalarda alınarak serum aspartat amino transferaz (GOT, AST), kreatin kinaz (CK), fosfor (P), potasyum (K), total protein, albumin, globulin, krom (Cr) değerleri ve canlı ağırlıkları belirlendi. Mevsimin serum K değerleri hariç, ölçülen tüm parametreler üzerine etkisi önemli bulundu. Dişi ve erkek broylerler arasında serum AST (P< 0.001), globulin (P< 0.05) ve canlı ağırlık (P< 0.001) yönünden fark istatistiki açıdan önemli bulunurken, CK, P, K, total protein, albumin, krom değerleri yönünden ise önemli farklılıklar saptanamadı. Tüm parametrelerin yaşa bağlı olarak anlamlı düzeyde değiştiği, deneme grubunda serum AST (P< 0.05), CK (P< 0.05), P (P< 0.001), K (P< 0.001), Cr (P< 0.01) düzeyleri ve canlı ağırlık kazancı (P< 0.001) kontrol grubundan anlamlı derecede yüksek olmasına karşın, her iki grubun değerlerinin de ekstrem değerler olmadığı, bilakis normal sınırlar içerisinde bulunduğu, total protein, albumin ve globulin değerlerinin ise krom ilavesinden etkilenmediği görüldü. 53Sonuç olarak yaz ve kış mevsiminde erkek ve dişi broylerlerde total protein, albumin, globulin hariç incelenen diğer biyokimyasal parametrelerin deneme gruplarında kontrollere göre belirli bir artış gösterdiği, ancak deneme ve kontrollerin değerlerinin her ikisinin de normal sınırlar içinde bulunduğu, 20 ppm CrCİ3.6H20'ün rasyona ilavesinin canlı ağırlık artışını olumlu yönde etkilediği ve yemlere krom ilavesinin ekonomik açıdan yararlı olabileceği söylenebilir. 54

7. SUMMARY T.C. S.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Biyokimya (VET) Anabilim Dalı DOKTORA TEZİ / KONYA - 1999 Meryem (Çınar) Eren Male and Female Broilers Compare with Some Blood Parameters and Effects of Dietary Chromium Supplementation on This Parameters In the present study, male and female broilers were compared for some blood parameters in winter and summer and effects of dietary chromium supplementation on this parameters were investigated. In this study, a total of 600 Ross-PM3 broiler chicks consisting of 300 chicks in summer and 300 chicks in winter were used. In each experimental period 150 male and 150 female chicks were divided into two groups as control (fed diet without chromium supplementation) and treatment groups (fed diet with 20 ppm QCI3.6H2O supplementation). Blood samples were collected at 1st, 3rd and 6th weeks of age and the serum aspartat amino tranferase (GOT, AST), creatin kinase (CK), phosphorus (P), potassium (K), total protein, albumin, globulin, chromium (Cr) levels and live weight were determined. The effects of season on all determined parameters were found significantly important except serum K levels. Although the differences between male and female chicks for serum AST, globulin and live weight were statistically significant, there were no statistically significant differences for serum CK, P, K, total protein, albumin, Cr levels. It was observed that all parameters were changed with the age; however, serum AST (P<0.05), CK (P<0.05), P (P<0.001), K (P<0.001), Cr (P<0.01) levels and live weight gain (P<0.001) were significantly higher than control group, there were no extreme values in both groups, values were within normal range; chromium supplementation had no effect on total protein, albumin, globulin levels. 55In conclusion, it can be suggested that in summer and winter, investigated blood parameters of male and female broilers in treatment groups showed a significant increase, but the values were in normal range in both control and treatment groups; dietary supplementation of 20 ppm CrCİ3.6H2O increased live weight gain and chromium supplementation may be economically beneficial. 56