Yüksek süt verimli ineklerde gebelik ve laktasyon dönemlerinde metabolik profildeki değişiklikler

Abstract

6. ÖZET Bu çalışma Konya ilinde bulunan bir süt inekçiliği işletmesinde bulunan Holstein kültür ırkı ineklerde pre ve postpartum dönemlerde metabolik profildeki değişiklikleri belirleyerek bunun ineklerde gelişebilecek metabolik ve reprodukrif hastalık insidanslan ve buzağı kayıpları ile olan ilişkisini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Bu amaç için ikinci laktasyonu tamamlamış, kuru dönemde, süt verimleri 5000-5500 kg olan 3-4 yaş arası standart rasyon ile beslenen 20 baş sağlıklı Holstein ırkı inek kullamldı. İneklerden gebeliğin 7. ayından başlamak üzere laktasyonun 2. ayma kadar her ay periyodik olarak kan numuneleri alındı. Hayvanların metabolik profilini belirlemek amacıyla alman kan örneklerinde aspartat aminotransferaz ve alanin aminotransferaz enzim aktiviteleri, kolesterol, trigliserit, glikoz, üre, albumin, total protein, kalsiyum, fosfor ve magnezyum konsantrasyonları hazır ticari kitler ile ölçüldü. Tüm ineklerin çalışma öncesi ve çalışma süresince klinik muayeneleri yapıldı, laktasyon döneminde günlük süt verimleri ve ortalama gebe kalma süreleri gün olarak kaydedildi. Günlük yem tüketim miktarı ile birlikte metabolik, reprodukrif ve diğer sistemik hastalıklar ve buzağı ölümleri takip edilerek çalışma sonunda bulunan metabolik profil testiyle olan ilişkileri araştırıldı. Araştırma süresince bir inekte prematüre doğum sonucu retensiyo sekundinarum ve metritis şekillendi, ayrıca üç güç doğum, iki metritis, bir mastitis ve bir inekte pnömoni tespit edildi. Biri erken doğum neticesi, biride septisemiden olmak üzere toplam iki buzağı öldü. Ortalama gebelik gün sayısı 278, iki gebelik arası ortalama gün sayısı 120, ortalama tohumlama sayısı ise 2.6 olarak kaydedildi. Kan glikoz konsantrasyonu gebeliğin 7. ayından sonra ( 48.83 mg/dl) önemli artış göstermiş, 9. ayda (72.60 mg/dl) en üst seviyeye yükseldikten sonra laktasyonla birlikte düşmeye başlamış ve laktasyonun 2. ayında 49.30 mg/dl değerine düşmüştür. Serum total protein konsantrasyonu gebeliğin 7. ayında 9.12 g/dl iken doğuma kadar önemli oranda düştü (8.01 g/dl, P< 0.001) ve doğum sonrası tekrar yükselerek 53laktasyonun 2. ayında 8.27 g/dHik değere ulaştı. Serum albumin konsantrasyonu ise doğumda önemli derecede düşerken (2.61 g/dl, P< 0.001) doğumdan sonra önemli artış gösterdi (3.44 g/dl, P<0.001). Serum kolesterol konsantrasyonu doğuma kadar önemli düşüş gösterdi (PO.001). Laktasyonun 1.ayında 177.10 mg/dl ve 2. ayında 180.85 mg/driik değere yükseldi. Trigliserit konsantrasyonu ise gebeliğin 9. ayında (96.90 mg/dl) en yüksek değerde tespit edilirken, doğum sonrası belirgin bir düşüş gösterdi (69.68 mg/dl) ve bu düşüş devam ederek laktasyonun 1. ve 2. ayında sırasıyla 35.84 mg/dl ve 30.11 mg/dflik değere ulaştı. Serum aspartat aminotransferaz ve alanin aminotransfertaz enzim aktiviteleri ve üre konsantrasyonlarında önemli değişiklikler belirlenmiş olsa da bu parametreler için elde edilen değerler normal fizyolojik sınırlar içinde kaldı. Serum kalsiyum ve fosfor değerlerinde istatistiki yönden önemli değişiklikler olsa da bu değişiklikler bir anlam ifade etmemiştir. Serum magnezyum konsantrasyonunda önemli bir değişiklik meydana gelmemiştir. Sonuç olarak, prepartal ve postpartal dönemlerde yapılan metabolik profil testleri ile hayvanların nutrisyonel durumları belirlenerek beslenme hatalarının, subklinik ve klinik metabolizma hastalıklarının ve neden olduğu ekonomik kayıpların en aza indirilebileceği, laktasyonun başlamasıyla rasyonda konsantre yem oranının arttırılmasının metabolik hastalıklarının önlenmesinde önemli olduğu, ancak tespit edilen infertilite probleminin hipoalbunemi ve hipokolesterolemiye bağlı olabileceği, bu konuda gerekli nutrisyonel düzenlemelerin ve işletme organizasyonunun gözden geçirilmesi gerektiği kanısına varıldı. 54

7. SUMMARY `The changes in metabolic profile at pregnancy and lactation period in high yielding cows` This study was carried out in order to investigate the relation of the changes in metabolic profile were determined at prepartal and postpartal period, with metabolic and reproductive diseases can be developed in cows and with calf loses in Holstein dairy cows in a dairy farm in Konya province. For this propose, 20 Holstein Friesian dairy cows, which have completed their second lactation, in dry period and their milk productions are between 5000- 5500 Kg, fed with a standard ration and at 3-4 ages, were used. From the beginning of the seventh month of pregnancy to the second month of lactation every month their blood samples were collected periodically in order to determine the metabolic profile of the animals. In these blood samples, calcium, phosphorus, urea, albumin, total protein, cholesterol, glucose, triglyserit concentrations and aspartate amintransferaze and alanine aminotransferaze enzyme activations were searched with commercial kits. Before and during the study all the cows were examined clinically. During the lactation periods the daily milk yields and average pregnancy days were recorded and their daily feed consumption amounts together with metabolic, reproductive and other systemic diseases and calf loses were observed and its relationships with metabolic profile test were investigated at the end of study. During the study retained placenta and metritis occurred in one cow due to premature calving, in addition, 3 difficult calving, 2 metritis, 1 mastitis and pneumonia in a cow were observed. Totally two calves died one from early calving, the other from the septicaemia. Average pregnancy days are 278, average days between two pregnancies are 120, and average insemination number was recorded 2.6. Blood glucose concentration showed an important increase after the 7th month of conception (48.83 mg/dl), Having reached the peak level in the 9th month (72.60 mg/dl), it began to decline with lactation and reached to 49.30 55mg/dl in the second month of the lactation. While Serum total protein concentration was 9. 12 g/dl in the 7th month of conception, it fell considerably until the birth (8.01 g/dl, PO.001). And increasing after the birth it reached again 8.27 g/dl in the second month. As Serum albumin concentration was falling at birth (2.61 g/dl PO.001), it showed a significant increase after birth (3.44 g/dl, PO.001). Serum cholesterol concentration showed significant fall until birth (pO.OOl). In me first month of lactation reached to 177.10 mg/dl and in the second month to 180.85 mg/dl level. Triglyserit concentration was determined at the highest level in the 9th month of conception (96.90 mg/dl), after the birth it showed considerable decline (69.68 mg/dl) and this decline continued in the first and second month of lactation and it reached 35.84 mg/dl and 30.11 mg/dl respectively. Although significant changes were observed in serum aspartate aminotransferaze, alanine aminotransferaze enzyme activations and urea concentration, the values found for these parameters remained in normal physiological limits. The values found for calcium and phosphorus in serum does not have any meaning statistically though significant changes were observed; serum mg concentration showed no significant change. As a result, identifying nutritional conditions of the cows with these metabolic profile tests during prepartal and postpartal period, nutritional defaults, subclinic and clinic metabolic diseases which caused economic loses could be minimised. With the beginning of lactation, increasing the amount of feed in the ration could be important in preventing metabolic diseases; but infertility problem determined could be as a result of hypoalbuminaemia and hypocholesterolaemia. It has been believed that nutritional arrangements and reorganisation of farm should be reviewed. 56