Ulaş Tarım İşletmesi`nde yetiştirilen esmer ırkı sığırların süt veriminin ergin çağ ve 305 güne göre düzeltme katsayıları ile tekrarlama ve kalıtım derecelerinin hesaplanması

Abstract

6. ÖZET S.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı DOKTORA TEZİ / KONYA- 2002 Süleyman ÇİLEK Danışman Prof. Dr. Mehmet Emin TEKİN Ulaş Tarım İşletmesinde yetiştirilen Esmer ırkı sığırların süt veriminin ergin çağ ve 305 güne göre düzeltme katsayıları ile tekrarlama ve kalıtım derecelerinin hesaplanması Bu çalışmada Ulaş Tarım İşletmesinde yetiştirilen Esmer ırkı sığırların süt veriminin 305 gün ve ergin çağa göre düzeltme katsayıları ile tekrarlama ve kalıtım dereceleri hesaplanmıştır. Araştırmada, 1985-2000 yıllan arasında İşletmede yetiştirilen sığırlara ait 3013 laktasyon kaydı esas alınmıştır. Kontrol günü verimlerinden Hollanda Metodu ile laktasyon süresi ve laktasyon süt verimi hesaplanmıştır. 200 günden kısa süren laktasyonlar hesaplamada kullanılmamıştır: 305 günden uzun süren laktasyonlann ilk 305 günlük verimi hesaplamaya alınmıştır. 305 güne göre düzeltme katsayıları 2, 3, 4, 5, 6-7-8, 9, 10 ve yukarı olmak üzere 7 yaş grubu için ayrı ayrı hesaplanmış ayrıca ortalama değerler bulunmuştur. 305 güne göre düzeltme katsayılarının ortalamaları 30., 60., 90., 120., 150., 180., 210., 240., 270., 300.ve 305. günler için sırası ile 7.88, 4.01, 2.66, 2.04, 1.67, 1.43, 1.25, 1.16, 1.08, 1.01 ve 1.00 olarak hesaplanmıştır. Ergin çağa göre düzeltme katsayıları polinom metodu kullanarak hesaplanmıştır. Bu metotta buzağılama yaşı (X) ile süt verimi (Y) arasında Y=a+bX+cX şeklinde bir ilişkinin bulunduğu kabul edilerek 24. aydan başlayıp 143. ayda biten yaş grupları için beklenen süt verimleri ve katsayılar hesaplanmıştır. Katsayılar, en genç hayvanlar (24. ayda buzağılayanlar) için 1.13, en yaşlı hayvanlar için (143. ay ve daha sonra buzağılayanlar) 1.20 olarak hesaplanmıştır. 66Tekrarlama derecesi en az iki laktasyon kaydı bulunan sığırların toplam 2652 adet laktasyonu kullanılarak, sınıf içi korelasyon metodu ile 0.52 + 0.02 olarak hesaplanmıştır. Süt veriminin kalıtım derecesi baba bir üvey kardeşler metodu ile hesaplanmıştır. Kalıtım derecesi bütün laktasyonlar için 60 boğanın kızlarının 2820 adet kaydından 0.24 + 0.055 olarak; birinci laktasyon için en az 15 kızı olan 30 boğanın 725 adet kaydından 0.136 + 0.076 olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak, gerek düzeltme katsayılarının gerekse tekrarlama ve kalıtım derecelerinin literatürde bildirilen düzeylerde olduğu ve bulunan sonuçların işletmede damızlık seçiminde ve ayıklamada kullanılabileceği kanaatine varılmıştır. 67

7. SUMMARY S.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı DOKTORA TEZİ / KONYA- 2002 Süleyman ÇİLEK Danışman Prof. Dr. Mehmet Emin TEKİN Estimation of factors for standardizing lactations to mature age and 305 day and beritability and repeatability of milk yield of Brown Swiss cattle reared in Ulaş State Farm In this study, adjustment factors of lactation milk yield to mature age and 305 days and heritability and repeatability of milk yield were estimated for Brown Swiss cattle reared in Ulaş State Farm. In this study, a total of 3013 lactations recorded in Ulaş State Farm-between 1985- 2000 years were used. Lactation durations and lactation milk yields were calculated using the Holland method form test day milk yield. Lactation durations less than 200 days were not used in calculations. If the lactation durations were longer than 305 days, milk yields of the first 305 days were used in calculation. Factors for adjusting the incomplete lactation to 305 days were calculated separately for seven calving age groups (1, 2, 3, 4, 5, 6-7-8, 9, 10 and older), and the means of adjustment factors were also estimated for all ages. Means of adjustment factors for 30., 60., 90., 120., 150., 180., 210., 240., 270., 300. and 305. days, were 7.88, 4.01, 2.66, 2.04, 1.67, 1.43, 1.25, 1.16, 1.08, 1.01 and 1.00 respectively. Adjustment factors to mature age were calculated using polynomial method. The regression equation was Y= a + bX + cX2 where Y was the milk yield and X was age of the cattle. Adjustment factors and expected milk yield for age groups beginning from 24th month and finishing at the 143th month were calculated. Adjustment factors were estimated as 1.13 and 1.20 for the youngest cattle (calving in 24th month) and for oldest cattle (calving in 143th month) respectively. 68From a total of 2652 lactations, repeatability of milk yield was estimated as 0.52 + 0.02, by using the intra class correlation method, from cattle that had at least two records, Heritabilty of milk yield was estimated, by using the paternal half-sib correlation. Heritabilty of milk yield for all lactations were estimated as 0.24 + 0.055 from a lot of 2820 lactation records of cows sired by 60 bulls which had at least 10 daughter. Heritabilty for first lactation, from a lot of 725 records of 30 bulls which had at least 15 daughter was as estimated 0.136 ± 0.076. As a results, both the adjustment factors and the repeatability, heritability were at expected levels and this results can be used for selecting and culling of the cattle in that farm. 69