Farklı kesim ağırlıklarında akkaraman kuzuların besi performansı, karkas özellikleri ve karlılık analizi

Abstract

6. ÖZET S.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Zootekni (Vet) Anabilim Dalı DOKTORA TEZİ / KONYA-2002 Emine Hesna ŞAHİN Farklı Kesim Ağırlıklarında Akkaraman Kuzuların Besi Performansı, Karkas Özellikleri ve Karlılık Analizi Bu araştırma; sütten kesimden sonra entansif besiye alman Akkaraman ırkı erkek kuzularda farklı kesim ağırlıklarında (35, 40, 45 ve 50 kg) besi performansı, kesim ve karkas özellikleri ile ekonomik karlılığın belirlenmesi amacı ile yapılmıştır. Araştırma materyali olarak sütten kesilmiş 2.5-3 aylık yaşta, ortalama 21 kg canlı ağırlıkta 55 baş Akkaraman erkek kuzu kullanılmıştır. Besi süresince kuzulara ad libitum konsantre yem ve kuzu başına günlük 100 g buğday samanı verilmiştir. Kuzular besi başlangıcından canlı ağırlıkları 30 kg'a ulaşana kadar %16.30 HP ve 2557 kcal ME/kg içeren büyütme yemi, 30 kg dan besi sonuna kadar % 14.66 HP ve 2780 kcal ME/kg içeren besi yemi ile beslenmişlerdir. Denemede grup yemlemesi uygulanmıştır. Araştırma gruplarının karşılaştırılmasında tek yönlü variyans analizi ve Duncan testi uygulanmıştır. Kuzularda, beside geçen süre, besi süresince günlük canlı ağırlık artışı ve yemden yararlanma değerleri sırası ile 35 kg'a kadar 70.31 gün, 199.74 g ve 6.17 kg; 40 kg'a kadar 87.36 gün, 224.30 g ve 5.77 kg; 45 kg'a kadar 108.14 gün, 225.34 g ve 6.12 kg; 50 kg'a kadar 134.07 gün, 216.37 g ve 6.62 kg olarak bulunmuştur. Araştırmada karkas, but, kol, sırt, bel ve diğerleri olmak üzere beş parçaya ayrılmış ve karkas kompozisyonunu araştırmak amacı ile kol diseke edilmiştir. Karkas özelliklerinden soğuk karkas ağırlığı, soğuk karkas randımanı, karkasta but, kol, sırt, bel, diğerleri ve kuyruk yağı oranlan sırası ile 35 kg kesim ağırlığında, 16.18 kg, 57%46.33, %30.14, %15.17, %6.65, %6.42, %23.42 ve %16.18; 40 kg kesim ağırlığında, 18.18 kg, %46.02, %29.42, %14.57, %6.82, %6.70, %24.71ve %15.60; 45 kg kesim ağırlığında 21.28 kg, %47.25, %28.26, %14.12, %6.47, %6.25, %24.50 ve %17.78; 50 kg kesim ağırlığında 26.54 kg, %53.22, %27.12, %13.43, %6.33, %6.79, %23.12 ve %21.41 olarak bulunmuştur. Farklı kesim ağırlıklarında kolda et, yağ ve kemik oranları sırası ile 35 kg kesim ağırlığında; %65.07, %14.33 ve %20.60, 40 kg kesim ağırlığında; %65.33, %13.31 ve %21.36, 45 kg kesim ağırlığında; %64.09, %15.62 ve %20.29, 50 kg kesim ağırlığında; %61.83, %18.77 ve %19.40 olarak bulunmuştur. Araştırmada; kesim ağırlığı arttıkça, besiden elde edilen gelirin de arttığı tespit edilmiştir. Kesim ağırlığı 45 kg' in üzerindeki kuzulara ait karkasların, aşırı yağlandığı ve karkas kalitesinin düştüğü gözlenmiştir. Bu nedenle bu ırk için optimum kesim ağırlığı, 45 kg olarak belirlenmiştir. Bununla birlikte karkas pazarlamasını, üretimden tüketime kadar entegre olarak yapabilen yetiştiricinin, beside daha kazançlı olacağı kanaatine varılmıştır. 58

7. SUMMARY S.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Zootekni (Vet) Anabilim Dalı DOKTORA TEZİ / KONYA-2002 Emine Hesna ŞAHİN Fattening Performance, Carcass Characteristics and Profitability of Akkaraman Lambs at Different Slaughter Weights This study was carried out to investigate the fattening performance, carcass characteristics and profitability of Akkaraman male lambs at different slaughter weights (35, 40, 45 and 50 kg). The material of the research consisted of 55 Akkaraman male lambs aging from 2.5 to 3 months old with an average body weight of 21 kg. During the experiments, lambs were fed with wheat hay (100 g/head/day) and concentrates ad libitum. From beginning of experiment to live weights of 30 kg, a concentrate diet including 16.30% CP and 2557 kcal ME/kg (beginning diet) was used to feed lambs. Then, the lambs were fed with concentrate containing 14.66% CP and 2780 kcal ME/kg (fattening diet). Group feeding was used in trial period. The data were analyzed by one-way analysis of variance (ANOVA) and Duncan's multiple-range test. The period acquired for reaching live weights, average daily gains at the fattening period and feed/gain ratios were found as 70.31 day, 199.74 g and 6.17 kg for 35 kg; 87.36 day, 224.30 g and 5.77 kg for 40 kg; 108.14 day, 225.34 g and 6.12 kg for 45 kg; 134.07 day, 216.37 g and 6.62 kg for 50 kg, respectively. The carcasses were seperated into five major cuts including leg, shoulder, back, loin and others. To determine carcass composition, shoulder cuts were dissected. 59The cold carcass weight, dressing percentage, the ratios of leg, shoulder, back, loin, others and tail fat weights were found as 16.18 kg, 46.33%, 30.14%, 15.17%, 6.65%, 6.42%, 23.42% and 16.18% for 35 kg; 18.18 kg, 46.02%, 29.42%, 14.57%, 6.82%, 6.70%, 24.71% and 15.60% for 40 kg; 21.28 kg, 47.25%, 28.26%, 14.12%, 6.47%, 6.25%, 24.50% and 17.78% for 45 kg; 26.54 kg, 53.22%, 27.12%, 13.43%, 6.33%, 6.79%, 23.12 % and 21.41% for 50 kg respectively. The percentages of lean, fat and bone at shoulder cuts were found as 65.07%, 14.33% and 20.60% for 35 kg; 65.33%, 13.31% and 21.36% for 40 kg; 64.09%, 15.62% and 20.29% for 45 kg; 61.83%, 18.77% and 19.40% for 50 kg respectively. In this study, we observed that both fattening income and profitability were increased as slaughter weight. The quality of carcass was generally decreased in slaughter weights over 45 kg mainly due to rising carcass fat deposition. The optimal slaughter weight there by will be 45 kg for this breed. In addition to these, we conclude that animal- raisers who also have their own processing and direct marketing capacities of lamb carcass will be more profitable. 60