Süt ve daimi dişlerden elde edilen dentin disklerin hidrolojik iletkenlerinin ve bu disklere uygulanan restoratif sistemlerin bağlanma dayanımlarının belirlenmesi

Abstract

6. ÖZET Süt ve daimi dişlerden elde edilen dentin disklerinin hidrolik iletkenliklerinin ve bu disklere uygulanan restoratif sistemlerin bağlanma dayanımlarının belirlenmesi Bu çalışmanın amacı, süt ve daimi dişlerden elde edilen dentin disklerinin geçirgenliklerini saptamak, bu disklere yapay pulpal basınç altında uygulanan üç farklı restoratif sistemin bağlanma dayanımlarını belirlemek ve bu iki parametre arasındaki korelasyonu incelemektir. Çalışmada 60'ı süt ikinci molar diş, 60'ı daimi üçüncü molar diş olmak üzere toplam 120 adet çekilmiş diş kullanıldı. Düşük hızla dönen elmas separe ile kesilen dişlerden 1.0±0.05 mm kalınlığında dentin diskleri elde edildi. Bu disklerdeki dentin geçirgenliklerinin ölçümü, Pashley ve Galloway'in 1985 yılında tanıtmış olduğu hidrolik iletkenlik düzeneği ile yapıldı. Dentin geçirgenlikleri belirlenen diskler, üç farklı restoratif sistem için (Clearfil SE Bond + Clearfil AP-X, AdheSE + Compoglass F, Prime Bond NT + Dyract AP) rastgele 6 gruba ayrıldı. Disklerin okluzal tarafında smear tabakası oluşturuldu. Restoratif sistemler, yapay pulpal basınç altında, üretici firmaların kullanım talimatları doğrultusunda, disklerin okluzal yüzeylerine uygulandı. Elmas separe kullanılarak restoratif sistem uygulanmış fy disklerden l mm alana sahip çubuklar oluşturuldu. Bu şekilde elde edilen örneklerin bağlanma dayanımları mikro makaslama test metodu ile ölçüldü. Ayrıca süt ve daimi dişlerden üçer adet dentin diski elde edildi ve çalışmada kullanılan restoratif sistemler bu altı örneğe uygulandı. Hazırlanan bu örnekler SEM değerlendirilmesi için kullanıldı. Elde edilen dentin geçirgenliği ve bağlanma dayanımı verileri istatistiksel değerlendirmeye tabi tutuldu. Gruplara ait ortalamaların karşılaştırılmasında, parametrik koşulların sağlandığı durumlarda, tek yönlü varyans analizi, Student t testi ve Tukey HSD testleri kullanıldı. Grup ortalamalarının homojen dağılmadığı durumlarda ise nonparametrik Kruskal Wallis varyans analizi ve Bonferroni düzeltmeli Mann Whitney U testinden yararlanıldı. Dentin geçirgenliği ve bağlanma dayanımı verileri arasında ilişki 75olup olmadığını belirlemek amacıyla Pearson korelasyon analizi yapıldı, 0.05'ten küçük P değerleri anlamlı kabul edildi. Daimi dişlerden elde edilen dentin disklerinin geçirgenliğinin süt dişlerindekinden yüksek olduğu bulundu. Restoratif sistemler dikkate alınmadan, sadece dentin disklerinin hangi diş tipinden elde edildiği göz önüne alınarak bağlanma dayanımları karşılaştırıldığında, iki diş tipi için ölçülen bağlanma dayanımlarının benzer olduğu görüldü. Dentin disklerinin hangi diş tipinden elde edildiği dikkate alınmadan, sadece restoratif sistemler göz önüne alınarak bağlanma dayanımları karşılaştırıldığında, üç restoratif sistem için ölçülen bağlanma dayanımlarının da benzer olduğu görüldü. Süt dişlerinden elde edilen dentin disklerinde, üç farklı restoratif sistemin bağlama dayanımı değerlerinin benzer olduğu, daimi dişlerden elde edilen dentin disklerinde ise Clearfil SE Bond + Clearfîl AP-X restoratif sisteminin diğer iki restoratif sistemden daha yüksek bağlanma dayanımı gösterdiği bulundu. Ayrıca dentin disklerinin hidrolik iletkenlik değerleri ile bu disklere uygulanan restoratif sistemlerin bağlanma dayanımları arasında bir ilişki olmadığı belirlendi. Süt ve daimi dişlerden elde edilen dentin disklerinin geçirgenlik değerleri arasında fark görülmesine ait bulgunun, dişhekimliği literatüründe bu iki diş tipinin morfolojik ve histolojik özelliklerinin farklı olduğuna işaret eden bilgileri desteklediğini düşünmekteyiz. Diğer taraftan kullanılan restoratif sistemlerin iki diş tipindeki bağlanma dayanımlarının (geçirgenlik değerleri arasında fark olmasına rağmen) benzer olması, adeziv restoratif sistemlerin süt ve daimi dişlerdeki basanlarını arttırmaya yönelik çabaların, özellikle süt dişleri açısından memnun edici bir düzeye ulaştığını göstermektedir.

6. ÖZET Süt ve daimi dişlerden elde edilen dentin disklerinin hidrolik iletkenliklerinin ve bu disklere uygulanan restoratif sistemlerin bağlanma dayanımlarının belirlenmesi Bu çalışmanın amacı, süt ve daimi dişlerden elde edilen dentin disklerinin geçirgenliklerini saptamak, bu disklere yapay pulpal basınç altında uygulanan üç farklı restoratif sistemin bağlanma dayanımlarını belirlemek ve bu iki parametre arasındaki korelasyonu incelemektir. Çalışmada 60'ı süt ikinci molar diş, 60'ı daimi üçüncü molar diş olmak üzere toplam 120 adet çekilmiş diş kullanıldı. Düşük hızla dönen elmas separe ile kesilen dişlerden 1.0±0.05 mm kalınlığında dentin diskleri elde edildi. Bu disklerdeki dentin geçirgenliklerinin ölçümü, Pashley ve Galloway'in 1985 yılında tanıtmış olduğu hidrolik iletkenlik düzeneği ile yapıldı. Dentin geçirgenlikleri belirlenen diskler, üç farklı restoratif sistem için (Clearfil SE Bond + Clearfil AP-X, AdheSE + Compoglass F, Prime Bond NT + Dyract AP) rastgele 6 gruba ayrıldı. Disklerin okluzal tarafında smear tabakası oluşturuldu. Restoratif sistemler, yapay pulpal basınç altında, üretici firmaların kullanım talimatları doğrultusunda, disklerin okluzal yüzeylerine uygulandı. Elmas separe kullanılarak restoratif sistem uygulanmış fy disklerden l mm alana sahip çubuklar oluşturuldu. Bu şekilde elde edilen örneklerin bağlanma dayanımları mikro makaslama test metodu ile ölçüldü. Ayrıca süt ve daimi dişlerden üçer adet dentin diski elde edildi ve çalışmada kullanılan restoratif sistemler bu altı örneğe uygulandı. Hazırlanan bu örnekler SEM değerlendirilmesi için kullanıldı. Elde edilen dentin geçirgenliği ve bağlanma dayanımı verileri istatistiksel değerlendirmeye tabi tutuldu. Gruplara ait ortalamaların karşılaştırılmasında, parametrik koşulların sağlandığı durumlarda, tek yönlü varyans analizi, Student t testi ve Tukey HSD testleri kullanıldı. Grup ortalamalarının homojen dağılmadığı durumlarda ise nonparametrik Kruskal Wallis varyans analizi ve Bonferroni düzeltmeli Mann Whitney U testinden yararlanıldı. Dentin geçirgenliği ve bağlanma dayanımı verileri arasında ilişki 75olup olmadığını belirlemek amacıyla Pearson korelasyon analizi yapıldı, 0.05'ten küçük P değerleri anlamlı kabul edildi. Daimi dişlerden elde edilen dentin disklerinin geçirgenliğinin süt dişlerindekinden yüksek olduğu bulundu. Restoratif sistemler dikkate alınmadan, sadece dentin disklerinin hangi diş tipinden elde edildiği göz önüne alınarak bağlanma dayanımları karşılaştırıldığında, iki diş tipi için ölçülen bağlanma dayanımlarının benzer olduğu görüldü. Dentin disklerinin hangi diş tipinden elde edildiği dikkate alınmadan, sadece restoratif sistemler göz önüne alınarak bağlanma dayanımları karşılaştırıldığında, üç restoratif sistem için ölçülen bağlanma dayanımlarının da benzer olduğu görüldü. Süt dişlerinden elde edilen dentin disklerinde, üç farklı restoratif sistemin bağlama dayanımı değerlerinin benzer olduğu, daimi dişlerden elde edilen dentin disklerinde ise Clearfil SE Bond + Clearfîl AP-X restoratif sisteminin diğer iki restoratif sistemden daha yüksek bağlanma dayanımı gösterdiği bulundu. Ayrıca dentin disklerinin hidrolik iletkenlik değerleri ile bu disklere uygulanan restoratif sistemlerin bağlanma dayanımları arasında bir ilişki olmadığı belirlendi. Süt ve daimi dişlerden elde edilen dentin disklerinin geçirgenlik değerleri arasında fark görülmesine ait bulgunun, dişhekimliği literatüründe bu iki diş tipinin morfolojik ve histolojik özelliklerinin farklı olduğuna işaret eden bilgileri desteklediğini düşünmekteyiz. Diğer taraftan kullanılan restoratif sistemlerin iki diş tipindeki bağlanma dayanımlarının (geçirgenlik değerleri arasında fark olmasına rağmen) benzer olması, adeziv restoratif sistemlerin süt ve daimi dişlerdeki basanlarını arttırmaya yönelik çabaların, özellikle süt dişleri açısından memnun edici bir düzeye ulaştığını göstermektedir.