Sezon içi ve sezon dışında koç spermasının dondurulmasında antioksidanların etkisi

Abstract

Sunulan tez çalışmasında, koç sperması sulandırıcısına katılan farklı antioksidanların spermanın sulandırma, ekilibrasyon ve dondurma-çözdürme sonrası bazı spermatolojik parametreler üzerine etkilerinin araştırılması amaçlandı.Merinos koçlardan suni vajen yardımıyla alınan ejakülatlar birleştirilerek 10 eşit hacme bölündü ve curcumin, ellagik asit ve metiyoninin 1, 2 ve 4 mM dozlarını içeren ve içermeyen (kontrol) Tris temelli sulandırıcısıyla 32ºC'ta sulandırıldı. Sulandırılan numuneler 5oC'ta 3 saat ekilibrasyona bırakıldı. Ekilibrasyon sonrası sıvı azot buharında dondurulan sperma numuneleri sıvı azotta (-196ºC) saklandı. Sulandırma, ekilibrasyon ve dondurma/çözdürme sonrası numuneler spermatolojik parametreler yönünden değerlendirildi.Sezon içi sulandırma sonrası sperma numunelerinde, baş ve akrozom dışındaki diğer bölgeler açısından anormal spermatozoa oranında en düşük değeri C4 mM (10,1 ±0.6) gösterdi.Sezon içi ekilibrasyon sonrasında HOST değerleri açısından M 2 mM ( 65,0 ±2.6), kontrol (58,1 ±3.7) grubuna göre yüksek sonuç verdi (P<0.05). Anormal baş oranları açısından en düşük değeri E1 mM ( 2,1 ±0.8) gösterdi (P<0.05).Sezon içi dondurma-çözdürme sonrasında, anormal baş oranı açısından E1 mM (2,3 ±0.9) en düşük değeri gösterdi. Ayrıca baş ve akrozom dışındaki diğer bölgeler açısından anormal spermatozoa düzeyleri için kontrol (13,7 ±1.0) ve M1 mM (13,8 ±0.8) grupları, C4 mM (12,2 ±0.4) ve E4 mM (12,2 ±0.7) gruplarına nazaran önemli ölçüde yüksek belirlendi (P<0.05).Sezon dışı sulandırma sonrasında HOST değerlerine bakıldığında M2 mM (64,3 ± 1.7 ) en yüksek değeri gösterdi. Anormal baş oranları incelendiğinde M 4 mM (2,5 ±0.5) ile kontrol (3,5 ±0.5) grupları arasında fark gözlendi (P<0.05). Baş ve akrozom dışındaki diğer bölgelerdeki anormal spermatozoa oranlarına bakıldığında, C4 mM (15,6 ± 1.0) en düşük değeri verdi.Sezon dışı ekilibrasyon sonrasında motilite bulguları açısından C2 mM (50,6 ±3.2) ile C1 mM (59,3 ±7.7) ve M4 mM (62,5 ±5.3) arasında istatistiki açıdan fark gözlendi (P<0.05). HOST değerlerine bakıldığında kontrol (49,3 ±4.9) grubu; C1 mM (55,0 ±3.7) ve M4 mM (56,8 ±2.5) gruplarına göre düşük bulundu (P<0.05). Diğer bölgelerde ise anomalite yönünden C1 mM (16,3 ±0.7) en düşük değer gösterdi (P<0.05).Sezon dışı dondurma-çözdürme sonrasında HOST değerleri incelendiğinde C4 mM (48,1 ±2.5) grubu, E4 mM (40,6 ±4.1) ve kontrol (41,2 ±3.5) gruplarına göre yüksek sonuç verdi (P<0.05). Anormal baş oranları açısından M2 mM (3,0 ±0.0) grubu en düşük oran verdi. Baş ve akrozom dışındaki diğer bölgelerdeki anormal spermatozoa oranlarına bakıldığında, kontrol (20,0 ±1.3) grubu, M1 mM (17,8 ±1.1), M2 mM (17,6 ±0.7) ve C4 mM (18,3 ±1.1) gruplarına göre yüksek düzeyde farklı bulundu (P<0.05).Sonuç olarak, sezon içi ve sezon dışı dönemlerde farklı antioksidanların ve dozlarının, spermatolojik parametreler üzerinde farklı etkinlikler gösterdiği belirlendi.Anahtar Sözcükler: Antioksidan, koç sperması, spermanın dondurulması, spermatolojik parametreler

The aim of this study was to investigate the effects of different antioxidants added into ram semen extender on some spermatologic parameters following the dilution, equilibration and freeze-thawing of semen.Ejaculates collected using the artificial vagina from Merino rams were pooled, then splitting into 10 equal aliquots. The aliquots were diluted in a Tris-base extender containing curcumin, ellagic acid and methionine at doses of 1, 2 and 4 mM, and no additive (control) at 32ºC. Diluted samples were equilibrated at 5oC for 3 h. After equilibration the samples were frozen in liquid nitrogen vapour, plunged into liquid nitrogen (-196ºC) for storage. Following the dilution, equilibration and freeze-thawing, semen samples were evaluated for spermatologic parameters.Following the dilution in the samples of the breeding season, C4 mM (10,1 ±0.6) led to the lowest abnormal spermatozoa value except head and acrosomal district.Following the equilibration in the samples of the breeding season, M 2 mM ( 65,0 ±2.6) led to higher hos-test level, compared to control (58,1 ±3.7) . E1 mM ( 2,1 ±0.8) led to the lowest abnormal head structure rate (P<0.05).Following the freeze-thawing in the samples of the breeding season, E1 mM (2,3 ±0.9) led to the lowest abnormal head structure rate (P<0.05). Furthermore, control (13,7 ±1.0) and M1 mM (13,8 ±0.8) groups, led to the significantly highest abnormal spermatozoa levels except head and acrosomal district, compared to C4 mM (12,2 ±0.4) and E4 mM (12,2 ±0.7).Following the dilution in the samples of the non-breeding season, M2 mM (64,3 ±1.7 ) led to the highest hos-test level. There was statistical difference between M4 mM (2,5 ±0.5) with control (3,5 ±0.5) in terms of abnormal head structure datas. C4 mM (15,6 ±1.0) led to the lowest abnormal spermatozoa levels except head and acrosomal district, compared to the other groups (P<0.05).Following the equilibration in the samples of the of the non-breeding season, there was statistical difference between C2 mM (50,6 ±3.2) with C1mM (59,3 ±7.7) and M4 mM(62,5 ±5.3) related to motility. Control group (49,3 ±4.9) led to lower hos-test level compared to C1mM (55,0 ±3.7) and M4 mM (56,8 ±2.5). C1 mM(16,3 ±0.7) led to the lowest abnormal spermatozoa level except head and acrosomal district compared to the other groups (P<0.05).Following the freeze-thawing in the samples of the non-breeding season, C4 mM (48,1 ±2.5) led to higher hos-test level, compared to E4 mM (40,6 ±4.1) and control (41,2 ±3.5). M 2 mM (3,0 ±0.0) led to the lowest abnormal head structure level compared to the other groups (P<0.05). Control group (20,0 ±1.3) led to higher abnormal spermatozoa level except head and acrosomal district compared to M1 mM (17,8 ±1.1), M2 mM (17,6 ±0.7) and C4 mM (18,3 ±1.1) .In conclusion, different antioxidants and their doses marked different efficiencies on the spermatologic parameters in and out of breeding seasons.Key Words: Antioxidant, ram semen, semen cryopreservation, spermatologic parameters