Doğal ve suni olarak oluşmuş farklı dentin yüzeylerine adezivlerin bağlanma dayanımları ve morfolojik yapıları üzerine Er:YAG lazerin etkileri

Abstract

Çalışmanın amacı dişlerin doğal ve suni olarak oluşturulmuş farklı dentin yüzeylerine Er:YAG lazer uygulanmasının 6 farklı adeziv sistemin µGBD?ı ve morfolojileri üzerine etkilerini değerlendirmekti. Çalışmamızda 240 adet sağlam, 60 adet patolojik skor 3 seviyesinde doğal olarak oklüzal yüzeyi aşınmış ve 60 adet oklüzal çürüklü toplam 360 adet insan molar dişi kullanılmıştır. 360 adet dişin oklüzal dentin yüzeyleri açığa çıkarılacak şekilde isomet cihazında düşük hızda elmas separe ile kesildi ve zımpara ile zımparalandı. Dentin yüzeyleri açığa çıkan diş örnekleri aşağıdaki şekilde gruplandırıldı: G1: Sağlam dentin öenekleri,G2: Doğal aşınmış dentin örnekleri,G3: Doğal çürükten etkilenmiş dentin örnekleri,G4: Suni olarak erozyon oluşturulmuş dentin örnekleri,G5: Suni olarak erozyon+abrazyon oluşturulmuş dentin örnekleri,G6: Suni olarak çürük oluşturulmuş dentin örnekleri.Her bir grubun dentin yüzeylerine Er:YAG lazer muamelesi yapılacak ve yapılmayacak olmak üzere 2?şer alt gruba ayrıldı. Lazer uygulaması Er:YAG lazer cihazı ile 1,2 watt güç uygulanarak yapıldı. Bu gruplar son olarak toplam 6 adet edezivin uygulanabilmesi için her bir grupta 5 adet diş olacak şekilde tekrar 6 adet alt gruba daha ayrıldı. Çalışmada 2 adet total-etch (Adper Scotchbond Multipurpose (ASMP), Adper Singlebond 2 (ASB2)), 2 adet tek basamaklı self-etch (Adhese One F (ASEOF), G-aenial bonding (GA)), ve 2 adet iki basamaklı self etch adeziv materyal (Clearfil SE bond (CSE), AdheSE (ASE)) kullanıldı. Adezivler üretici firmanın talimatlarına göre uygulandıktan sonra dişlerin oklüzal yüzeylerine 3mm kalınlığında kompozit (Clearfil Photo Posterior) ile bloklar oluşturuldu. Kompozit blokları tamamlanan dişler, bir gün distile suda bekletildikten sonra düşük hızda çalışan elmas separe kullanılarak uzun akslarına paralel olacak şekilde 1 mm arayla, mesial-distal düzlemde sonra da bukko-lingual düzlemde kesildi. 1.00±0.003mm2?lik kare kesitli test çubukları elde edildi. Böylece her dişten 4 adet olacak şekilde bir grup için toplam 20 adet test çubuğu elde edilmiş oldu. µGBD için test çubukları mikrogerilim test cihazında yükleme hızı 1mm/dk ve yükleme kuvveti 100 N olacak şekilde belirlenerek test çubukları koparıldı. Bir dijital mikrometre (Mitutoyo, Japonya) ile test çubuklarının kenar uzunlukları ölçülerek bağlanma yüzey alanı hesaplandı. Newton (N) cinsinden elde edilen sonuçlar yüzey alanına bölünerek megapascal?a (MPa) çevrildi. 149Mikrogerilim testi uygulanan her bir örneğin kırılma yüzeyleri 40X büyütmede stereomikroskopta incelendi. Bağlantı yüzeylerinin değerlendirilebilmesi için her bir gruptan 2?şer numune SEM?da incelenmek üzere hazırlandı ve değerlendirildi.Lazer uygulamasının, kontrolden farklı olarak sadece suni eroziv+abraziv dentin yüzeyinde bağlanma dayanımı önemli ölçüde artırdığı, ancak diğer dentin yüzeylerinin bağlanma dayanımı üzerine önemli bir etkisinin olmadığı gözlenmiştir. Keza sağlam dentin yüzeyinde en düşük bağlanma değeri sergilemiştir. Her iki kontrol ve lazer grubu için en yüksek bağlanma dayanımını ASMP ve CSE adeziv sistemler gösterdi. Sonuç olarak lazer uygulamasının farklı dentin yüzeylerine farklı adezivlerin bağlantı dayanımları üzerinde önemli ölçüde olumlu bir etkisi tespit edilememiştir. Anahtar sözcükler: Adezivler; Er:YAG lazer; mikrogerilim

The aim of this in vitro study was to evaluate the effects of Er:YAG laser treatment on bond strength of different adhesives to artificially and naturally created different dentin surfaces and on their morphological status. 240 teeth without caries, 60 abraded teeth and 60 caries affected teeth were collected for this study. 360 extracted human molars were flattened to obtain dentin surfaces and they were polished with SiC papers. Teeth were grouped as follows: G1: sound dentin,G2: abraded dentin,G3: caries affected dentin,G4: artificially created eroziv dentin,G5: artificially created eroziv+abraded dentin,G6: artificially created caries affected dentin.Each groups were divided into two groups to obtain control and laser abladed groups. Laser treatments were made by Er:YAG laser with 1,2 watt power. After application of six different adhesives (Adper Scotchbond Multipurpose (ASMP), Adper Singlebond 2 (ASB2)), one step selfetches (Adhese One F (ASEOF), G-aenial bonding (GA)),two step self-etches adesives (Clearfil SE bond (CSE), AdheSE(ASE))composite builtups (5x5x3 mm) were created with a composite (Clearfil Photo Posterior). The teeth were sectioned into serial 1-mm2sticks, and microtensile bond strength was measured in 4 sticks from each teeth randomly selected (n=20) using a universal testing machine 1 mm/min head speed (Microtensile tester, Bisco, Schamburg, ABD). Failure modes were determined under a stereomicroscope. Bond strength data were recorded in MPa. Specimens from each group were evaluated with scanning electron microscope for adhesive interface. Also specimens from each group were evaluated with atomic force microscopy for surface morphologies. Micro tensile bond strength test data were analyzed by three way variance analyze followed by Tukey HSD tests (p<0.05). Laser treatment increased bond strength only on artificial erozive+abraded dentin, but on other groups no significant increases was optained (p<0.05).For each laser and control groups highest bond strength values were performed by ASMP and CSE adezives (p<0.05). As a conclusion, it was found that laser treatment on different dentin surfaces didn?t enhance the bond strengths of different adhesive systems.Key words; Adhesives; Er:YAG laser; microtensile