Sosyal hizmet uygulamasında mesleki uygunluk, genel öz yeterlilik ve mesleki doyum ilişkisi

Abstract

Bu tez çalışması `Sosyal Hizmet Uygulamasında Mesleki Uygunluk Ölçeği`ni Türkçe'ye uyarlayıp bu ölçeğin Genel Öz Yeterlilik Ölçeği ve Mesleki Doyum Ölçeği ile ilişkisini ortaya koyma amacı taşımaktadır. Araştırma, tarama modelinde yapılmış olup iki bölümden oluşmuştur.Birinci bölüm ölçek geçerlilik ve güvenirliliğine ayrılmıştır. Araştırmanın ikinci bölümünde bağımsız değişkenlere göre Sosyal Hizmet Uygulamasında Mesleki Uygunluk Ölçeği, Genel Öz Yeterlilik Ölçeği ve Mesleki Doyum Ölçeği'nin toplam puanları ve alt boyutları puanlarının çeşitli bağımsız değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı ve üç ölçeğin birbiriyle ilişkisi analiz edilmiştir. Araştırma 809 sosyal hizmet uzmanının katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada amaçlı ve uygun örneklem yöntemleri kullanılmıştır.Çalışma kapsamında Tam ve ark (2013) tarafından geçerlik ve güvenirliği yapılmış Sosyal Hizmet Uygulamasında Mesleki Uygunluk Ölçeği'nin uyarlaması yapılmış olup ölçeğin hem dil hem yapı hem de benzer ölçekler bakımından geçerli ve oldukça güvenilir olduğu, zamansal olarak değişim göstermediği saptanmıştır. Araştırmaya katılan sosyal hizmet uzmanlarından yaşları 31 ve üzerinde olanların, öğrenim düzeyi doktora olanların, meslekte geçirdikleri süre 8 yıl ve üzeri olanların Sosyal Hizmet Uygulamasında Mesleki Uygunluk Ölçeği toplam puanlarının yüksek olduğu; kadınların, açıköğretim mezunu olanların, öğrenim düzeyi doktora olanların, STK ve özel kuruluşlarda çalışanların, çalıştığı kurumda yönetici pozisyonunda olanların Mesleki Doyum Ölçeği toplam puanlarının yüksek olduğu; sosyal hizmet mesleğini yapmaktan memnun olduğunu belirtenlerin, kişisel özelliklerinin sosyal hizmet mesleğine uygun olduğunu belirtenlerin, alınan lisans eğitiminin mesleği icra etmede yeterli olduğunu düşünenlerin, lisans eğitimi sırasındaki uygulamanın (stajın) mesleği icra etmede katkısı olduğunu düşünenlerin, mesleği icra ederken karşılaşılabilecek etik sorunlarla baş etme konusunda kendini yeterli görenlerin Sosyal Hizmet Uygulamasında Mesleki Uygunluk Ölçeği toplam puanlarının, Genel Öz Yeterlilik Ölçeği toplam puanlarının ve Mesleki Doyum Ölçeği toplam puanlarının yüksek olduğu bulunmuştur. Ayrıca üç ölçeğin birbiriyle olan ilişkisini ortaya koymak için kurulan modelde araştırmaya katılan sosyal hizmet uzmanlarının Genel Öz Yeterlilik Ölçeği ile Sosyal Hizmet Uygulamasında Mesleki Uygunluk Ölçeği puanlarından, Mesleki Doyum Ölçeği puanları tahmin edilmek istenmiş; kurulan modelin geçerli olduğu tespit edilmiştir. Çalışma kapsamında uyarlanan ölçeğin özellikle sosyal hizmet bölümü öğrencileri gibi farklı örneklem gruplarında uygulanması ve belirli alanlarda sosyal hizmet iş başvurularında değerlendirilmesi önerilmektedir.

This thesis aims to adapt the `Professional Suitability Scale for Social Work Practice` to Turkish language and reveal the connection between General Self-Efficacy Scale and Job Satisfaction Scale. The study is composed of two chapters, and it is written in scanning model. The first chapter is reserved for validity and reliability of scale. In the second chapter of the study, it has analyzed that whether the total scores and sub-dimension scores of Professional Suitability Scale for Social Work Practice, General Self-Efficacy Scale and Job Satisfaction Scale differentiate according to independent variables, and the relevance of these three scales. The study is done with participation of 809 social workers. Purposeful and convenience sampling methods are used in the study. Within the scope of study, an adaptation of Professional Suitability Scale for Social Work Practice, which validity and reliability tests are made by Tam et al. (2013), is done. It is determined that this scale is valid and pretty reliable in regards to language, structure and similar scales, and it does not show an alteration time-wise. The study found out that among the social workers who participate in the study, the ones who are over 31 years old, the ones who have PhD, the ones who worked over 8 years as social workers have high total scores on Professional Suitability Scale for Social Work Practice; the ones who are women, the ones who are graduated from open education faculties, the ones who have PhD, the ones who worked in non-governmental organizations and private institutions, the ones who worked as directors in their institutions have high total scores on Job Satisfaction Scale; the ones who stated that they are happy to work as a social worker, the ones who state that their characteristics are suitable for social work, the ones who think the undergraduate education is sufficient to practice their profession, the ones who think the undergraduate internship is contribute to profess, the ones who feel sufficient to overcome the ethical problems that can be encountered during the practice of their profession have high total scores on Professional Suitability Scale for Social Work Practice, total scores on General Self-Sufficiency Scale and total scores on Job Satisfaction Scale. Besides, in the model that built to reveal the relevance between these three scales, it has been desired to estimate the Job Satisfaction Scale scores of the social workers who participated to the study, from their scores of General Self-Efficacy Scale and Professional Suitability Scale for Social Work Practice. It can be determined that the model that has been built is valid.It is suggested that the scale adapted within the scope of study to be applied especially in different sample groups such as social service department students, and specific areas during social services job applications.