Sağlıklı genç erişkinlerde egzersizin fibrinolitik sistem üzerine etkileri

Abstract

36 ÖZET Egzersizin neden olduğu fibrinolitik aktivite artışının fizyolojik mekanizması henüz tam aydınlatılmamıştır. Çalışmamızın amacı, birçok parametreyi biraraya getirerek, egzersiz ve fibrinolitik sistem aktivasyonu arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu çalışmada, 18-24 yaşları arasında, 20 kız, 20 erkek olmak üze re toplam 40 gönüllü yeraldı. Egzersiz olarak, Bruce protokolüne göre, MET değerleri gözönünde tutularak, 5 dakikalık treadmill programı uygu landı. 40 kişinin içinden rastgele seçilen 8 kız, 8 erkek toplam 16 kişiye, maksimal MET değerlerine göre 5 dakikalık treadmill uygulandı. Egzersiz den önce ve sonra nabız sayısı, solunum sayısı, sistolik ve diastolik basınç lar belirlendi; fibrinojen tayini, fibrin polimerizasyon eğrisi, fibrin yıkım ürünleri, fibrin plak testi, euglobulin erime zamanı ve protrombin zamanı tayini için egzersiz öncesi ve sonrasında venadan kan örnekleri alındı. Solunum sayısı, nabız sayısı, sistolik ve diastolik basınç egzersiz şiddeti ile orantılı olarak arttı (p< 0.001). Fibrinojen değerinde egzersiz şiddeti ile birilkte bir artış gözlen di, ancak sadece ilk egzersiz programındaki artış kontrol değerlerine göre anlamlıydı (p<0.05).37 Fibrin polimerizasyon eğrisinde, latent periodda birinci ve ikinci egzersiz programlarında kontrollere göre bir artış belirlendi (sırasıyla p< 0.001 ve p<0.05). Maksimum amplitüd sadece maksimal egzersiz yapan larda kontrol değerlerine göre anlamlı bir azalma gösterirken (p<0.05), açı ve % değişim değerlerinde, maksimal egzersiz ile, kontrollere ve ilk egzersiz değerlerine göre anlamlı bir azalma belirlendi (Her ikisi de p<0.001). Fibrin yıkım ürünleri ilk egzersizde sadece bir kişide ( + ) olur ken, maksimal egzersizde iki kişide daha ( + )'leşti. Fibrin plakların çapı, egzersizin şiddeti ile orantılı olarak artar ken (p< 0.001), euglobulin erime zamanı egzersiz şiddetine paralel olarak azaldı (p< 0.001). Protrombin zamanında, sadece maksimal egzersiz değerleri ile ilk egzersiz değerleri arasında anlamlı bir azalma bulundu (p<0.05). Bu bulgular, bize, fibrinolitik aktivitenin, egzersiz şiddeti ile orantılı olarak arttığını ve egzersizin belki de aterosklerotik hastalıkları önlemede yardımcı olabileceğini göstermektedir.