Polikistik over sendromunda metformin ve GnRH analoglarının steroid hormonlar ve lipid metabolizmasına etkinliğinin karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Metformin ve GnRH analoglarının, PKOS'da, hormonlarda ve lipid profilinde meydana getirdiği değişikliklerin karşılaştırılmasının amaçlandığı bu çalışma, Ağustos 2000 - Mart 2001 tarihleri arasında, Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı jinekoloji polikliğine başvuran hastalar üzerinde yapıldı. Klinik, hormonal ve ultrasonografık parametreler ile daha önce PKOS tanısı almış ve uygulanan tedavilere rağmen hiperandrojenemi ve hirsutizm şikayetleri devam eden 40 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastalarda tedavi öncesi ve sonrası, ağırlık, boy, bel ve kalça çevresinin ölçümleri, VKİ'lerinin tespiti yapıldı. Hormonal ve lipid metabolizması ile ilgili biyokimyasal tetkikleri yapıldı. Hastalar randomize olarak iki gruba ayrıldı. Üç ay boyunca bir gruba metformin (850 mg tb, 2x1), diğer gruba GnRH analogu (3.75 mg/28 gün) verildi. Metformin alan hastalardan 22'si ve GnRH analogu kullananlardan 10'u çalışmayı tamamladı. Metformin kullananlarda, tedavi öncesi ve sonrası değerlerin değişimi dikkate alındığında VKİ' de, bel ve kalça çevresinde, LH seviyesinde azalma olduğu, FSH, progesteron ve SHBG'de artış olduğu saptandı. LDL kolesterol, apo A, apo B ve lipoprotein A'da azalma olurken, HDL kolesterolde artış oldu. GnRH analogu kullanan grupta, tedavi öncesi ve sonrası değerlerin değişimi dikkate alındığında, LH'da, LH/FSH oranında, total testosteronda, DHEAS'da azalma oldu. FSH ve SHBG seviyesinde artış oldu. Açlık kan şekeri, trigliserit, apo A ve lipoprotein A miktarlarında azalma oldu. Kullanılan her iki ilaç, hormonal dengenin sağlanmasına ek olarak, lipid ve lipoprotein metabolizmasında olumlu değişikliklere neden oldu. Bu olumlu değişikliklerin kardiyovasküler hastalık riskini azaltabileceği düşünülmektedir. 40

SUMMARY This study was done in Selçuk University Faculty of Medicine, Department of Obstetrics and Gynecology, between August 2000- March 2001, in order to evaluate the effects of metformin and GnRH analogues on hormon levels and lipid profiles in patients with PCOS. 40 patients diagnosed as PCOS by clinical, hormonal and ultrasonographic parameters and not responded to given therapy, having persistant hyperandrogenism and hirsutism were entered the study. Weight, height, waist and hip circumference and the ratio of waist to hip circumference, body mass index were calculated before and after treatment in all patients. Biochemical studies related to hormons and lipid methabolism were done. Patients were divided into 2 groups randomly. One group was given metformin, the other was given GnRH analogues for 3 months. 22 patients in metformin group, and 10 patients in GnRH analogues group were finished the study. In metformin group, BMI, waist and hip circumference, LH levels were decreased and FSH, progesteron, SHBG levels were increased after treatment. LDL cholesterol, apo A, apo B and lipoprotein A levels were decreased, HDL cholesterol level was increased. In GnRH analogues group, LH, LH/FSH ratio, total testosteron and DHEAS levels were decreased after treatment whereas FSH and SHBG levels were increased. Fasting blood sugar, triglyceride, apo A and lipoprotein A levels were increased. Both drugs were effective in hormonal equilibrium in addition to pozitive effects on lipid and lipoprotein methabolism. These effects are thought to decrease risk of cardiovascular diseases in these patients. 41