Kurtuluş savaşı oyunları üzerine bir araştırma

Abstract

Kurtuluş Savaşı, Türk halkı için bir ölüm-kalım mücadelesidir. Bu savaş sonuncuda Osmanlı İmparatorluğu tarihe karışmış ve yerini Türkiye Cumhuriyeti' ne bırakmıştır. Kurtuluş Savaşı sanatçılarımızı derinden etkilemiştir. Bu yüzden çeşitli edebi türlerde Kurtuluş Savaşı'nı konu edinen pek çok eser tiyatro sahasında da Millî Mücadele'yi konu alan seksenin üzerinde oyunumuz vardır. Şimdiye kadar tiyatroda Millî Mücadele'yi değerlendiren çalışmalara pek rastlamadık. Dolayısıyla bu bizim çalışmamızı özgün kılmaktadır. Olabildiğince nesnel davranarak gerçekleştirdiğimiz bu değerlendirmede, oyunları konu, karakterler, yerel mücadeleler, yapı ve kompozisyon, dil ve üslup yönlerinden ele aldığımızı belirtmek isteriz. Oyunların hepsinde de o millî ruhu gördük. Yalnız bu millî ruhun bazen romantik bir yaklaşım içinde sergilendiğine, bazen de nesnel bir tarz da yansıtıldığına tanık olduk. Yazarlarımızın zamanla tiyatro alanındaki bilgileri geliştikçe verilen eserlere de bir kalite geldiğini tespit ettik. Özellikle son yıllarda yazılmış oyunların ayrı bir değeri bulunduğunu belirtmeliyiz. Bu çalışmada ulaşamadığımız hemen hemen hiçbir eser bulunmamaktadır. Yerel mücadeleleri anlatan oyunlardan başka romanlardan sahneye uyarlanan eserlere dahi yer verdik.

The Turkish Independence War is a life and death struggle for Turkish people. At the end of this war, the Ottoman Empire collapsed and the Republic of Turkey replaced it. The Turkish artists were deeply affected from the Turkish Independence War. Therefore, a lof of literary Works about this war written. There are over eighty theatre plays about National Struggle. We have not seen any work that analyzis National Struggle in theatre field. Thus, this makes our work original. In this research, the theatre plays were analysed objectively as much as possible in the aspect of subject, character, local struggles, structure and composition, language and style. The trace of national spirit could be seen in all these theatre works. But, this national spirit was sometimes presented in a romantic approach and sometimes in an objective manner. By the development of the theatre knowledge of the authors, the quality of the works increased. It must be pointed out that the plays written in recent years ahve an extra worth in the theatre field. There is nearly no work that we couldn't reach in this research. We also kept a place for the achievements adapted from other novels in addition to the sorts representing the National Struggle.