11.sınıf öğrencilerinin denetim odakları, problem çözme becerileri ve algılanan ana-baba tutumları arasındaki ilişkinin cinsiyet ve akademik alan değişkenleri açısından incelenmesi

Abstract

Bu arastırmada, lise son sınıf ögrencilerinin problem çözme becerileri, denetim odaklarıve algılanan ana-baba tutumları arasındaki iliski, cinsiyet ve akademik alan degiskenlerine göreincelenmistir.Arastırmanın örneklemi 2004-2005 ögretim yılında Konya Meram Naciye Mumcuoglulisesinde okuyan 136 kız ve 142 erkek olmak üzere toplam 278 ögrenciden olusmaktadır.Ögrencilerin problem çözme becerileri puanları, P.P:Heppner ve C.H.Peterson (1982)tarafından gelistirilen ve Nail Sahin tarafından uyarlanan Problem Çözme Envanteriyle denetimodagı puanları ise hsan Dag(1991) tarafından uyarlanan Rotter'ın ç-Dıs Kontrol Odagı Ölçegiile, algılanan ana-baba puanları ise Kuzgun ve Eldeleklioglu (1996) tarafından gelistirilen anababa tutum ölçegiyle belirlenmistir.Arastırmada elde edilen verilerin analizi SPSS 13 programıyla gerçeklestirilmistir.Betimsel sonuçların elde edilmesinin yanında, bazı degiskenlere baglı farkları belirlemek için ttesti, degiskenler arasındaki iliskiyi ortaya çıkarmak için Pearson Çarpım MomentlerKorelasyon yöntemi uygulanmıstır.Sonuçlar =0.05 düzeyinde test edilmistir.Arastırma sonuçlarına göre:1. Cinsiyete göre ögrencilerin problem çözme becerileri, algılanan ana-baba tutumlarıve denetim odakları farklılasıp farklılasmadıgına iliskin alt problemde sadece problem çözmebecerilerinin aceleci yaklasım, düsünen yaklasım,kaçıngan yaklasım ve degerlendirici yaklasımboyutlarında anlamlı düzeyde bir farklılık oldugu tespit edilmistir.2. Ögrencilerin devam ettikleri akademik alanlara göre denetim odakları, problemçözme becerileri ve algılanan ana baba tutumları anlamlı düzeyde farklılasma olmadıgıgözlenmistir.3. Ögrencilerin problem çözme becerileri denetim odaklarına göre anlamlı düzeydefarklılastıgı gözlenmistir.4. Algılanan ana-baba tutumları denetim odagı puanlarını etkilemedigi tespit edilmistir.5. Algılanan ana-baba tutumlarının alt boyutlarından otoriter tutum ile problem çözmebecerilerinin alt boyutlarından aceleci yaklasım, koruyucu anne baba tutumu ile düsünenvyaklasım, koruyucu- istekçi anne baba tutumu ile kaçıngan yaklasım, koruyucu ana babatutumu ile kendine güvenli yaklasım arasında anlamlı düzeyde iliski oldugu gözlenmistir.5.1. Algılanan ana-baba tutumları problem çözme becerilerinin aceleci yaklasım altboyutunu anlamlı düzeyde etkiledigi tespit edilmistir.5.2. Algılanan ana-baba tutumları problem çözme becerilerinin düsünen yaklasım altboyutunu anlamlı düzeyde etkiledigi tespit edilmistir.5.3. Algılanan ana-baba tutumları problem çözme becerilerinin kaçıngan yaklasım altboyutunu anlamlı düzeyde etkiledigi tespit edilmistir.5.4. Algılanan ana-baba tutumları problem çözme becerilerinin degerlendirici yaklasımalt boyutunu anlamlı düzeyde etkilemedigi tespit edilmistir.5.5. Algılanan ana-baba tutumları problem çözme becerilerinin kendine güvenliyaklasım alt boyutunu anlamlı düzeyde etkiledigi tespit edilmistir.5.6. Algılanan ana-baba tutumları problem çözme becerilerinin planlı yaklasım altboyutunu anlamlı düzeyde etkilemedigi tespit edilmistir.Anahtar Kelimeler: Ergenlik, problem çözme, denetim odagı, ana-baba tutumu.

In this research, relationship among problem solving skills, locus of control and parentalattitude on high school seniors, is examined to sex and academic department variables.The study group for the research is 2004-2005 education year at Konya NaciyeMumcuoglu High School seniors who are 136 girls and 142 boys total 278 seniors.Problem solving points with P.P. Heppner and C.H. Peterson (1982)'s Problem SolvingInventory, locus of control point with Rotter's Internal-External Locus of Control Scale andparental attitudes points are examined with Parental Attitudes Scale of Kuzgun andEldeleklioglu (1996).Data analysis are made by SPSS 13 programme in the research. Beside the results, tounderstand the differences depending on some variables it is used t test, to lighten to therelationships among variables it is used Pearson Correlation.Results are tested 0.05 meaningful level.Depending on the results of the research:1. It's found that only hustler approach, avoided approach, thought approach andevaluation approach dimensions in the problem solving skills are on meaningful level aboutthe sub-problems of problem solving skills, parental attitudes and locus of control.2. It's found that there is no meaningful difference on problem solving skills, locus ofcontrol and parental attitudes depending on seniors' academic department.3. It's found that depending on seniors' problem solving skills have meaningfuldifference on the way to locus of control.4. It's found that parental attitudes do not affect locus of control points.5. It's found that there is meaningful relationship between the sub-dimensions ofparental attitudes authoritarion attitude and hustler approach which is sub-dimension ofproblem solving skills, protective parental attitude and thought approach; protective parentalattitude and avoided approach; protective parental attitude and self-confident approach.5.1. It's found that parental attitudes affect on the meaningful level to problem solvingskills which is hustler approach.5.2. It's found that parental attitudes affect on the meaningful level to the sub-dimensionof problem solving skills which is thought approach.5.3. It's found that parental attitudes affect on the meaningful level to the sub-dimensionviiof problem solving skills which is avoided approach.5.4. It's found that parental attitudes do not affect on the meaningful level to the subdimensionof problem solving skills which is evaluation approach.5.5. It's found that parental attitudes affect on the meaningful level to the subdemensionof problem solving skills which is self-confident approach.5.6. It's found that parental attitudes do not affect on the meaningful level to the subdimensionof problem solving skills which is planned approach.Key Words: Adolescence, problem solving, locus of control, parental attitudes