Ebu Bekr İbnu`l-Enbari ve El-Ezdad Fi`l-Luğa adlı eseri

Abstract

Ebu Bekr İbnu'l-Enbari hicri üçüncü yüzyılda Bağdat'ın Enbar şehrinde doğmuşdönemin ünlü nahivci ve dilbilimcisidir. İlk eğitimini babası Kasım b. Muhammet'tenalmıştır. İlmi çalışmalarını Küfe'de sürdürmüş, dönemin ünlü âlimlerinden sa'leb'eöğrencilik etmiş ve Küfe ekolünün önemli temsilcilerinden biri olmuştur.Eserlerini daha çok kıraat, dil ve edebiyat alanında yoğunlaştırmıştır. İbnu'l-Enbari'nin hayatını incelediğimizde yaşamındaki sadelik, ilim uğruna evlenmemiş olması,ezber yeteneğinin ve hafızasının güçlü olması dikkat çekicidir.Tezimiz giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Girişte Arap dili ve dilbilimle ilgiliçalışmalardan, Ezdad'ın tanımı ve bu konudaki ilim adamlarının farklı görüşlerinden ve bualanda yazılan ilk ezdad kitaplarından bahsettik.Birinci bölümde ise İbnu'l-Enbari'nin hayatı ve kişisel özellikleri, eserleri, dille ilgiliçalışmalarından bahsettik. İkinci bölümde ise el-Ezdad fi'l-Luğa isimli eserinin yazılmanedenini, konusunu, metodunu, eserde istifade edilen kişiler ve kaynakları ve ilmi değeriniinceledik.İkinci bölümün sonunda ise eserde yer alan zıt kelimeleri ve bunlarla ilgili şahitleriinceledik. Eserde üçyüz elli yedi tane zıt kelime bulunmaktadır. İbnu'l-Enbari bu alandakendisinden önce yazılmış eserlerin en hacimlisini yazmıştır. Eserde zıt kelimeleriispatlamak için Kur'an'dan, hadisten ve şiirlerden çok miktarda delil getirilmiştir.Anahtar KelimelerZıtlık ilişkisi, Arapça, Dil çalışmaları, Sözlükbilim, Ebul Kasım

Ebu Bekr İbnu?l-Enbari , born in the third century of the Hegira, was a famousphilologist of the period. His first teacher was his father Kasım b. Muhammed. Hecontinued his education in Kufe , he became the student of the famous scholar Sa?leb andhe became one of the most famous representatives of the Kufe School.He mostly wrote about reading (kıraat) , linguistic and literature. When we examinehis life we realize that his life was very simple, and also it is remarkable that he didn?t getmarried due to the science, he had a strong ability of memeorize and a strog mind.Our study is made up of an introduction and two parts. In the introduction wementioned about Arabic language, studies about linguistic, meaning of ?ezdad? and theideas of scholars about it and the first books about ezdad.In the first part we mentioned about personal life of Ibnu?l-Enbari, his books and hisstudies. In the second part we mentioned el-Ezdad fi?l-Luğa, the reason he wrote it, itstopic, the people who used the book and its scientific value.At the end of the second part we study about the contrary words in the book andwitnesses about them. There are 357 contrary words in the book. Ibnu?l-Enbari wrote themost comprehensive book about the topic. To prove the contrary words he used a lot ofexamples from the Qur?an, Prophet?s sayings and poems.Key Words:Contrary relations, Arabic, Linguistic studies, lexicology, Ebul Kasım