Bahauddin El-Amilî ve El-Mihlât kitabı

Abstract

Bu çalışmada el-Âmilî'nin Arap Dili ve Edebiyatındaki yeri, bu ilme katkıları, ilmî ve edebî yönü, etkilendiği kişi ve ekoller kendisinden sonraki âlimlere etkileri, en önemli eserlerinden olan el-Mihlât adlı eserinin dil, üslup, içerik ve kapsam yönünden incelenip alanındaki eserlerden farkı araştırılmıştır.el-Âmilî, 953/1546 yılında Lübnan'ın Cebel-u Âmil bölgesinde doğmuş, ailesiyle birlikte altı yaşındayken İran'a göç etmiştir. Safevîler döneminde Şeyhul İslamlık görevinde bulunmuş olan babası Hüseyin bin Abdissamed, aynı zamanda ilk hocasıdır. Babasından, Arapça, usul-u fıkıh, hadis ve tefsir ilimlerini öğrenmiş ve on sekiz yaşındayken icazet almıştır. el-Âmilî, devrin ileri gelen alimleriyle tanışıp bir çok hocadan ders almıştır. Safevîler zamanında devletin önemli dini kurumlarında görev yapmış, İlim öğrenmek ve öğretmek gayesiyle ömrünün hemen tamamını seyahatlerle geçirmiş olan el-Âmilî, bu uğurda yüzden fazla talebe yetiştirmiş ve aklî ve naklî ilimlerde akla gelen her konuda doksan civarında eserin altına imza atmıştır.Çalışmanın ikinci bölümünü oluşturan, el-Mihlât adlı eseri ise güzel söz, şiir, nükte, fıkra ve hikâyelerin toplandığı antolojik bir eserdir. Eser yaşama dair her şeyin bulunabileceği kendisinin de belirttiği gibi bir başucu kitabı olma özelliğine sahiptir. el-Mihlât, müellifin karşılaştığı güzel ve ilginç parçaların düzensiz bir biçimde bir araya toplamasıyla meydana gelmiştir. Bakıldığı zaman Arap edebiyatında bu tür eserlerin en iyi örneklerinden olan bu eser müellifin geniş kültürünü, ince zevkini gösterdiği gibi telif edildiği çağın edebiyat ve kültür seviyesine de ışık tutmaktadır.