İ.Ö. 3.yy`da Batı Anadolu ve adalarda heykeltraşlık faaliyetleri

Abstract

Batı Anadolu, Büyük İskender'in ölümünün ardından Diadokhlar arasında büyük güç savaşlarına sahne olmuş ve İÖ.281'deki Kurupedion Savaşına kadar mücadeleler sürmüştür. Batı Anadolu ve Adalardaki Kentler, İÖ.3.yy'ın ilk çeyreğinden itibaren önce Seleukoslar, ardından Ptolemaiosların hakimiyeti altında gelişimlerini sürdürmüşlerdir. Siyasi gelişmelerin dışında, Heykeltıraşlık anlamında Batı Anadolu ve Adalar İÖ.4.yy'dan itibaren hiçbir kesintiye uğramadan sanatsal gelişimini sürdürdüğü, ele geçen eserlerden anlaşılabilmektedir.Tezimiz kapsamında Müzelerde tespit edilen ve değerlendirmesi yapılan eserler arasında, Erken dönemlerde daha çok Mezar Stelleri Byzantion ve Pergamon'da ağırlık kazanmaktadır. Heykel olarak tespit edilen İÖ.4.yy'a tarihlenen eserler, Halikarnassos, Knidos, Ephesos gibi merkezlerde yoğunlaşırken; İÖ.3.yy'ın ilk yarısında Knidos, Ephesos, Priene, Klaros, Thasos gibi merkezler ön plana çıkmaktadır. İÖ.3.yy'ın ortalarından itibaren Pergamon, Bithynia gibi yeni merkezlerin gelişmesi ile buralarda eser üretiminin arttığı gözlemlenebilmektedir. Pergamon'un Batı Anadolu'nun büyük kısmını elinde bulundurması ve I. Attalos'un Galat zaferinden sonra kentte başlattığı imar faaliyetlerinin de bunda etkisi olmuştur. İÖ.3.yy'ın ikinci yarısında Pergamon'un yanı sıra Magnesia, Klaros, Priene, Knidos gibi merkezlerde heykeltıraşlık anlamında yoğun faaliyet söz konusudur.İÖ.4.yy'da başlarında, Atina ile Sparta arasındaki Peloponnessos savaşlarından kaçan sanatçılar, Batı Anadolu'da Lykia Satrapları için mezar anıtlar ve Heroonlar inşa etmişlerdir. Yüzyılın ortalarında Karia Satrabı Mausolos Atinalı Sanatçıları davet etmiştir. Mausoleum'da çalışan sanatçılar Batı Anadolu'da Knidos, Ephesos gibi merkezlerde kentlerin siparişi üzerine eser üretirler. İÖ.4.yy'ın ikinci yarısında görülen bu duruma ek olarak, bireysel olarak da heykel siparişi verildiği anlaşılmaktadır. Özellikle Lysippos'un İskender'in portrelerini gerçekçilik anlayışıyla yapması, Praksiteles'in tanrıları günlük işlerle uğraşırken ya da çıplaklık sağlarken Hellenistik Dönemin anlayışını ortaya koymaya başlamışlardır. Zira Hellenistik Dönemde Heykeltıraşlık stilleri idealden tamamen uzaklaşmaya ve gerçekçiliği uygulamaya başlamaktadır. Konular daha güncel seçilmeye başlanır. Kült heykellerinde bile katı geleneklerden kurtulmaya başlar.Sonuçta İÖ.4.yy'ın sakinliği ile İÖ.3.yy'ın ikinci yarısındaki dinamizme geçiş arasında, siyasal nedenlerle bir boşluk olduğu düşüncesi değişmektedir. Zira müzelerde tespit edilen eserlerin yanı sıra geçmişten bu yana tanınan eserler birlikte değerlendirildiğinde İÖ.4.yy'dan İÖ.3.yy'ın sonuna kadar Batı Anadolu kentlerinin sanatsal gelişimlerini sürdürdükleri kanıtlanmıştır.

After dead of The Great of Alexander, Diadochoi fight because Asia Minor. This case continued to Kurupedion War in 281 B.C. Poleis in Western Asia Minor and Aegean Islands were captured by Seleukos and then Ptolemy domination the Greek Cities. In this Time, Western Asia Minor and Aegean Islands continue their evolution about Sculpture since Fourth Century B.C.Works of our Thesis identified in the Museums. As part of the our Thesis Museums detected in the assessment of and the works of, among the Early periods of the Steles Byzantion and in Pergamon weight gain. Works of Forth Century B.C. Priod, seem in Halikarnassos, Cnidos, such as Ephesos; The first half of Third Century B.C. the Cnidos, Ephesos, Away From, Klaros, such as Thasos preliminary centers the plan to go out. In the Middle of Third Century B.C. Such as Pergamon and Bithynia new centers are developed. This sense the work of the increased production. Pergamon's The Western Anatolia's the great part of the control of have waiting and Attalos I Galat's victory in the city after the launch reconstruction activities in this also had control over. In the second half of Third Century B.C. the Pergamon as well as the Magnesia, Klaros and Cnidus sense sculpture intensive manufacturing visible.As a result Our Thesis of as part of the Works, from the plainness of Fourth Century B.C., to Baroque style in second half of Third Century B.C. transition, change mind about emptiness by political reasons. Because the works detected in the Museums as well as the past since works of art is recognized of perspectives together with. So from the fourth Century B.C. to end of Third Century B.C. Cities in the Western Asia Minor artistic development has been proven maintained.