0-12 yaş grubu çocuklarda interorbital mesafenin ölçümü

Abstract

- 38 - ÖZET Çal ışmamızda^ hipertelorizm konusuna açıklık getirmeye, in- terorbital mesafeyi değerlendirmeye..hipertelorizmle kendini göste ren çeşitli hastalıkları gözden geçirmeye ve hipertelorizmin psödo- hipertelorizmle olan farklılıklarını ortaya koymaya çalıştık, Ayrı ca hipertelorizm değerlendirmesinde kullanılan diğer ölçümleri sap tadık ve hipertelorizmin sınıflamasını yaptık. Çalışmamız 0-12 yaş ları arasındaki kız ve erkek çocuklarda interorbital mesafe değerle riyle birlikte,maksima değerlerin üzerindeki varyasyonları saptama ya yönelik olarak yapıldı. Hipertelorizm terimi aslında iki organ arasındaki uzaklı ğın artışını ifade eder.Orbital hipertelorizm ise medial orbital duvarlar arasındaki uzaklığın artışıdır. Ölçüm yeri krista lakrimalis ile sutura frontolakrimalisin kavşak noktasıdır;Hipertelorizm fark lı bir klinik sendröm olarak düşü nülmefcektedir. Orta hat kleft send- romu,Ansef alo sel veya Waardenburg sendromu ile birlikte olabilir, Hadiren de izole bir bulgu olarak görülebilir. Hipertelorizmde sfe- noid sinüsler ve posterior etmoid sinüsler hemen hemen normal bo yutlarda olmalarına rağmen,etmoid sinüslerin ön kısmı genişlemiştir, Hipertelorizm sıklıkla psödohipertelorizmle karışır. Psödohipertelo- rizmş iç kantusların laterale deplasmanı ve yarımay şeklindeki kü çük bir et parçacığının konjenktivayı kapatması sonucu ortaya çıkan, gerçek olmayan bir hipertelorizm görünümüdür. Psödohipertelorizmde her zaman interpupi&ler mesafe ve interorbital mesafe normaldir. Hi pertelorizmin değerlendirilmesinde bir çok yazar tarafından birkaç değer gerçekleştirilmiştir. Bunlar % 1- İnterpupiller Mesafe s Hormalde 58-71,5 mm. olan bu mesa fe hipertelorizmde 85 mm. ye çıkabilir;- 39 - 2- inferior lakrimal noktalar arasındaki me safe., gözün dış açıları arasındaki mesafe, gözün, iç açıları arasındaki mesafenin direkt ölçümleri yaşa ve fonksiyonuna göre ortalama değerler kar şılaştırılarak 1953 yılında Jöhr tarafından ortaya konmuş tur, Hi - per t el örizmde »bu değerler normal üst sınırın ötesinde bulunur, 3- İnterorbital mesafenin çember indeksi ve kantal indeks hesabı ffltijEtther;* in 1933 yılı Ada yapmış olduğu ölçümlere göre ger çekleşmiştir.. 4- İnterorbital mesafe s Hansman 1966 yılında orbitler ara sı en kısa mesafeyi interorbital mesafe olarak değerlendirmiştir. Çalışmamızda 137 olguya Water' s, 235 olguya P-A kafa, bun lardan 129 tanesine ise hem Water' s#hemde P-A kafa radyogramları çekil di. Çekilen bu -radyogramlarda orbitler arası en dar mesafe işa retlenerek interorbital mesafe ölçüldü. İnterorbital mesafenin mini ma, maksima, ortalama değerleri ve standart sapma îari hesaplandı. Ay rıca,` t ` testi uygulanarak Water's ve P-A kafa radyogramlarından hangisinin tanı değeri bakımından daha üstün olduğu saptandı. Water's ve P- kafa radyogramlarında elde ettiğimiz değer ler iki ayrı tablo halinde sunulmuş tur. Bu tablolarda görüleceği gi bi kızlardaki minima interorbital mesafe değerlerinin erkeklerden, erkeklerdeki maksima interorbital mesafe değerlerinin kızlardan da ha büyük olduğu ve interorbital mesafenin yaşla doğru orantılı ola rak arttığı saptanmıştır. Yine Water's radyogramlarında elde olunan minima ve maksima interorbital mesafe değerlerinin, P-A kafa radyo- gramlarındaki aynı değerlerden daha büyük olduğu görülmüş tür »Water 's ye P- kafa radyogramlarından elde olunan ortalamalar arasındaki' farklılık range 'i Hansman' m elde ettiği değerlerden daha yüksek bulunmuştur. Water 's radyogramlarında %6»5,P-iA tef* radyogramların da %5, 9 oranında interorbital mesafenin yaşla d»ğru orantılı olan- 40 - artışına uyum olmadığı görülmüş tür, Oranlar testi ve ` t ` testi uy gulanmış sonuçta Water's radyogramlarının tanı değeri bakımından P- kafa radyogramlarından daha üstün olduğu kanaatine varılmıştır, Hipertelorizmi düşündürecek bulgu ve belirtisi olmadığı hal- da kızların %4,8' inde, erkeklerin %8, O1 inde, toplam olguların %6, 5 'un da saptanan ve Hansman'ih elde ettiği maksima interorbital mesafe değerlerini aşan bulgular normal 'in bir varyasyonu olarak kabu!}- edil miştir. Bulunan değerler Ger a İd, Silverman ve Ha neman* in. çalışmala rındaki değerlerle karşılaştırılmış, sonuçta değerlerin bu otörlerin değerleri ile uyum gösterdiği ve Water's ra d yq gramlarında görülen normalden sapmaların ihmal edilebilir olduğu görülmüş tür. P- kafa radyogramlarında görülen normalden sapmalar istatistik! yönden önem li bulunmuş, bu da.-Water' s radyogramlarının P-A kafa radyogramlarına göre daha güvenilir olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak,orî>ital hipertelorizm'in değerlendirilmesinde ve interorbital mesaflenin 'ölçülmesinde Water's radyogramlarının di ğer yöntemlere göre daha uygun, güvenilir ve ölçümlerde hata oranı nın en aza indirilmesi yönünden daha yararlı olduğu kanısına varıl mıştır.