Türk İş Hukukunda haklı neden geçerli neden kavramları

Abstract

Tez çalışmamız iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde haklı neden kavramı incelenmiştir. Haklı neden, iş sözleşmesinin taraflarına sözleşmeyi derhal sona erdirme hakkı veren nedendir. İşveren yönünden haklı nedenler, işçinin sağlık durumuna ilişkin olarak ortaya çıkabileceği gibi, işçinin davranışından, herhangi bir zorlayıcı nedenden, yahut işçinin tutuklanması veya gözaltına alınmasından kaynaklanmış da olabilir. İşçi yönünden haklı nedenler ise, yine, işçi ya da işverenin sağlık durumu, işverenin davranışı ya da herhangi bir zorlayıcı nedene dayalı olabilir. Haklı nedenin varlığı halinde, iş sözleşmesinin devamı, sözleşmeyi haklı nedenle sona erdirme hakkı kazanan taraf bakımından objektif iyiniyet gereği çekilmez hale gelmektedir.İkinci bölümde, İş Hukukumuza, iş güvencesi kavramı ile birlikte girmiş olan geçerli neden kavramı incelenmiştir. Geçerli neden, işverenin, otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde, en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini feshederken dayanmak zorunda olduğu nedendir. Geçerli neden, işçinin yetersizliği ya da davranışlarından kaynaklanabileceği gibi, işletmeye, işyerine veya işe ilişkin olabilir.Çalışmamızın konusunu oluşturan haklı neden ve geçerli neden kavramları, iş sözleşmesinin feshini ilgilendiren kavramlar olup, uygulamada, uyuşmazlıkların sıkça yaşandığı hususlardır. Bu nedenle, çalışmamızda, Yargıtay içtihatlarına mümkün olduğunca yer verilmiş, konular uygulamadan örnekler verilerek ve doktrinde yer alan farklı yaklaşımlara değinilerek anlatılmaya çalışılmıştır.

This thesis is composed of two parts. The concept of ?fair cause? is examined in the first part. Fair cause is the reason which gives the parties of the labor agreement the right to terminate the contract immediately. In terms of employers, a negative change in employee's health status, attitudes, any coercive reasons or the arrest and detention of the employee may be referred as fair cause. On the other hand, fair cause, in terms of employees, may include a change in the health status of the employee or the employer, the employer's conduct or any compelling reasons. So, in the existence of fair cause, validity of the labor agreement, under objective goodwill conditions, becomes unbearable for the party who has the right to terminate the contract due to a fair cause.In the second part of the thesis, the concept of ?valid cause?, which is brought into the Labor Law literature as a part of the job security, is examined. Valid cause is a reason that an employer, employing at least thirty employees, should have to rely on when terminating the employment agreement of indefinite duration of an employee that has at least six months seniority. Valid cause may depend on the employee's failure or any negative attitudes or be related with the establishment, the workplace or the work.In practice, the concepts of ?fair cause? and ?valid cause?, which concern the termination of the employment agreement, are experienced to be the ground of conflicts. Therefore, in this study, we aim to examine the topic entirely in the light of Supreme Court rulings, practices and approaches addressed by the doctrine.