Fasîh Ahmed Dede`nin Behişt-âbâd adlı mesnevisi: İnceleme-metin-dizin

Abstract

Bu çalışmanın ana konusunu, 17. yüzyıl Mevlevi şairlerinden Fasîh Ahmed Dede'ye atfedilen Behişt-âbâd adlı mesnevinin çeviri yazılı metni ve incelenmesi oluşturmaktadır. Tek yazma nüshası İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Kütüphanesi ŞR 000097'de bulunan 1230 beyitlik eser, genel ahlaka dair bazı öğretilerin çerçeve hikâye tekniğiyle anlatılmasından oluşmaktadır. Bu yönüyle nasihatname karakteri taşıyan mesnevi, kıssadan hisse çıkartma metoduyla kaleme alınmıştır.Çalışmamız giriş, üç bölüm ve dizin şeklinde tertip edilmiştir. Giriş bölümünde mesnevi nazım şekli hakkında genel bilgiler verilmiş ve 17. yüzyıl mesnevileri tanıtılmıştır. Tezin I. Bölümünde, kaynaklar ışığında Fasîh Ahmed Dede'nin hayatı, eserleri ve sanatı hakkında açıklamalar yapılmıştır. II. Bölümde, Behişt-âbâd'ın genel hususiyetlerine değinilerek muhteva ve şekil özellikleri değerlendirilmiştir. Bu bölümde eserin bilhassa hikâye etme geleneğine bağlı olarak ortaya çıkan tahkiye özellikleri vurgulanmaya çalışılmıştır. Son bölümde ise bilimsel metin kurma teknikleri ile Behişt-âbâd'ın çeviri yazılı metni oluşturulmuştur.Tezimiz eser üzerine yaptığımız genel değerlendirmeleri içeren bir sonucu müteakip inceleme bölümüne ve çeviri yazılı metne ait dizinlerle tamamlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Fasîh Ahmed Dede, Behişt-âbâd, 17. Yüzyıl Klasik Türk Edebiyatı, Ahlaki Mesneviler

Transcription text and analysis of the Behişt-âbâd which is attributed to 17th century Mevlevi poet Fasîh Ahmed Dede is the main purpose of this study. Behişt-âbâd has only one manuscript which is at İstanbul Research Institute with manuscript number ŞR 000097. The masnavi contains 1230 couplet. The work formed by stories containing ethical and moral values which has told by frame story technique. From this aspect we can name the work as a moral mathnawi. Main characteristic of this kind is to draw a moral from a story.Our work arranged in five parts: Introduction, three main parts and index. At the introduction, 17th century mathnawis has presented and some general informations about this form has given. At the 1st main part, some explanations and informations about writer Fasîh Ahmed Dede?s life, works and his artistry has given. At the 2nd main part, the content and form of the work has been examined. At this part the narrative discourse of the work examined with an emphasize on the narrative tradation. At the last main part, transcription text of work has given.Our thesis has complated with a general discussion and index for transcription text and examining part.Key Words: Fasîh Ahmed Dede, Behişt-âbâd, 17th Century Classical Turkish Literature, Moral Mathnawis.