Mustafa Balel hayatı-eserleri ve sanatı

Abstract

Mustafa Balel (1945- ) 1972'de Yeni Ortam'da başlayıp günümüze uzanan yazarlık hayatında toplumsal gerçekleri konu etmesi ve ayrıntıları sivriltmesi ile döneminin yazarlarından ayrılır. Sanat hayatı boyunca başta öykü olmak üzere roman, anlatı, gezi yazısı ve çocuk edebiyatı alanlarında eserler vermiştir. Balel, toplumdaki yapıyı eserlerinde okura sunmuştur. Bu bağlamda yazar, Türk toplumunun sanıldığı gibi ataerkil değil anaerkil bir yapıda olduğu görüşünü savunmaktadır. Bu durum eserlerinde baskın kadın tiplerini de beraberinde getirmiştir. Yazarlık hayatı boyunca hiçbir zaman realizmden kopmayan Balel, yaşamın kendisini eserlerine taşımıştır. Bunu yaparken de gerçekleri olduğu gibi söyleyen çocuk anlatıcılardan yararlanmıştır. Toplumdaki sosyoekonomik yapıya dayanan sınıf ayrımını eserlerinde vurgulayan yazar, toplumsal gerçekçi bir çizgiye sahiptir. Daha çok aile, şiddet, kadın hâkimiyeti, yalnızlık ve göç temalarını konu etmiştir. Ele aldığı toplumsal konulara paralel olarak dilde de halktan kopuk bir tutum izlemeyen Balel, daha çok halkın yöresel söyleminde yer edinen deyim ve atasözlerinden faydalanmıştır. Bu karakteristik özellikleri farklı edebî türlerde kaleme aldığı eserlerinin tamamında görülür.Anahtar kelimeler: Mustafa Balel, toplumsal gerçekçilik, realizm, deyim ve atasözü, sınıf bilinci, ayrıntıcılık, anaerkil, kadın hâkimiyeti, çocuk anlatıcı.

Mustafa Balel (1945- ) whose career as a novelist started with Yeni Ortam (New Circumstances) in 1972 and pursued up to now is distinguished from his contemporaries as depicted social realities and sharpened details. During his art career, he produced novels, stories, narration, itineraries and works in children?s literature. Balel has presented the social structure to readers. In this context, the author argues that Turkish society is not a patriarchal as supposed but matriarchal. This case has lead to dominant women characters in his works. Balel, who have always stuck to realism, reflected his own life in his works. While doing this, he made use of children narrators who tell the truth as it is. The author who emphasizes social stratification in his works which is based on socioeconomic structure follows a social realistic line. In his works, he mostly treated family, violence, women dominancy, loneliness and immigration. In parallel with social issues he handled, Balel used idioms and proverbs established in people?s local language and thus did not have a language style different from people. This characteristic is seen in all his works in different literature genres.Key words: Mustafa Balel, social reality, realism, idiom and proverb, class analysis, elaboration, matriarchal, woman dominancy, child narrator.