Duyuşsal davranış eğitimi programının erinlik dönemi çocuklarının sosyal beceri düzeylerine etkisi

Abstract

Bu araştırmada, Duyuşsal Davranış Eğitimi Programı?nın erinlik dönemi çocuklarının sosyal beceri düzeylerine etkisi incelenmiştir. Araştırmanın bağımlı değişkeni ?çocukların sosyal becerileri?, bağımsız değişkeni ise ?duyuşsal davranış eğitimi programı? olarak belirlenmiştir.Araştırmanın çalışma grubunu Malatya İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı Begüm Kartal Ortaokulunda okuyan altıncı sınıf öğrencilerinden amaçlı örnekleme yöntemlerinden ?ölçüt örnekleme? ile belirlenmiş 14 deney ve 14 kontrol grubu olmak üzere toplam 28 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, ?Matson Çocuklarda Sosyal Becerileri Değerlendirme (MÇSBD)? ölçeği kullanılmıştır. Matson, Rotatory ve Hessel tarafından 1983 yılında geliştirilen bu ölçeğin Türkçeye uyarlaması Bacanlı ve Erdoğan (2003) tarafından yapılmıştır. Araştırmada nitel verilerin toplanmasında ise yarı-yapılandırılmış görüşme, doküman incelemesi, araştırmacı günlüğü ve öğrenci günlükleri kullanılmıştır. Ölçek, öğrencilere deney öncesi ve sonrasında uygulanmıştır. Sosyal becerileri değerlendirme ölçeğinden elde edilen verilerin analizinde Bağımsız T-Testi, Bağımlı T-Testi ve ANCOCA, nitel verilerin analizinde ise betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre:Deney ve kontrol gruplarında toplam sosyal beceri ön-test puanları birbirinden istatistiksel açıdan anlamlı bir şekilde farklılaşmaktadır. Bu fark kontrol grubu lehinedir.?Deney grubu öğrencilerin toplam sosyal beceri ön-test/son-test puanları arasında istatistiksel açıdan son-test lehine anlamlı bir fark ortaya çıkmıştır. Bu fark, deney grubu öğrencilerinin toplam sosyal becerilerinde artış yaşandığını göstermektedir.?Kontrol grubu öğrencilerin toplam sosyal beceri ön-test/son-test puanları arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark yoktur.?Deney ve kontrol gruplarında toplam sosyal beceri son-test puanları deney grubu lehine istatistiksel açıdan anlamlı bir şekilde farklılaşmaktadır.Araştırmadan elde edilen nitel bulgular ise şu şekildedir;Duyuşsal Davranış Eğitimi Programı öğrencilerde sosyal becerilere ilişkin bir farkındalık oluşturmuştur; program öğrencilerin duygularını ifade etme, öfke kontrolü, empati kurabilme, yardımlaşma, paylaşma, hoşgörü gibi sosyal becerilerinde bir gelişime neden olmuştur. Sonuç olarak, çalışmada uygulanan Duyuşsal Davranış Eğitimi Programı, çocukların sosyal beceri gelişimini desteklemiştir.Anahtar kelimeler; duyuşsal davranış eğitimi, sosyal beceriler, erinlik dönemi.

In this study, the effect of Affective Behavior Education Program on the social skills levels of adolescents was investigated. The dependent variable of the study was the ?students? social skills levels? and the independent variable of the study was the ?Affective Behavior Education Program?.Participants consisted of 34 students studying at the 6th grade of Begum Kartal Secondary School within the Malatya City National Education Directorate. Students were selected by the criterion sampling technique which is one of the methods of purposeful sampling. Each of the experimental and control groups consisted of 17 students.The ?Matson Evaluation of Social Skills with Youngsters (MESSY)? was used as data collection tool in the study. This scale was developed by Matson, Rotatory and Hessel in 1983 and translated into Turkish by Bacanlı and Erdoğan (2003). To collect qualitative data, semi-structured interview, document analysis, researcher diaries and student diaries were used.The data obtained from the MESSY scale were through the application of series of Interdependent T-Test, Dependent T-Test and ANCOVA. Qualitative data were analyzed descriptively. According to the findings of the study:?Total pre-test social skill levels of the experimental and control groups significantly differed from each other in favor of the control group.?A significant positive difference between the total pre-test and post-test scores of the experimental group of students was found in favor of post-test scores (i.e., post-test scores were significantly higher than the pre-test scores).?No significant difference existed between the total pre-test and post-test scores of the control group of students.?Total post-test social skill levels of the experimental and control groups significantly differed from each other in favor of the experimental group.Qualitative data can be summarized as follows: Students gained awareness about their social skill levels by participating in the Affective Behavior Education Program. A significant development was observed on some social skills such as expressing their emotions, anger management, empathy, cooperation, sharing and tolerance. Accordingly, it can be stated that the program supported the development of children's social skills.Key words: Affective Behavioral Education, social skills, puberty