Farklı bilişsel tempodaki çocukların oyun davranışlarının ve akran ilişkilerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada farklı bilişsel tempoya sahip çocukların oyun davranışları ve akran ilişkileri incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2013-2014 eğitim-öğretim yılında Afyon il merkezine bağlı ilköğretim okullarının bünyesindeki anasınıfları ile bağımsız anaokullarına devam eden 36-72 aylık çocukların içinden tesadüfî küme örnekleme yöntemi ile seçilen 531 çocuk oluşturmaktadır.Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kansas Reflection-Impulsivity Scale for Preschool (KRISP)-Kansas Okul Öncesi Dönemdeki Çocuklar İçin Düşüncelilik-İçtepisellik Ölçeği, Selçuk Akran İlişkilerini Değerlendirme Ölçeği ve Oyun Davranışları Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Bilişsel tempo düzeyi bakımından 4 gruba (Hızlı Doğrucular, Hızlı Yanlışçılar-İmpulsifler, Yavaş Doğrucular-Reflektifler, Yavaş Yanlışçılar) ayrılan çocukların, yaşa göre düzeltilmiş Selçuk Akran İlişkilerini Değerlendirme Ölçeği toplam test ve alt ölçek puan ortalamaları ile Oyun Davranışları Değerlendirme Ölçeği'nin toplam test ve alt ölçek puan ortalamaları Kovaryans analizi ile karşılaştırılmıştır. Gruplar arası farkın anlamlılığı Bonferroni Testi ile belirlenmiştir. Araştırmada elde edilen veriler SPSS 17.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir.Araştırma sonucunda Selçuk Akran İlişkilerini Değerlendirme Ölçeği'nin alt ölçek (Çekingenlik, Sosyal Kabul, Problem Çözme, Sosyal Davranış, Saldırganlık) ve toplam test puanlarının çocukların bilişsel tempolarına göre anlamlı düzeyde farklılaştığı belirlenmiştir. Oyun Davranışları Değerlendirme Ölçeği'nin ise sadece Manipülatif Oyun alt ölçek puan ortalamaları çocukların bilişsel tempolarına göre farklılaşırken Oyun Davranışları Değerlendirme Ölçeği'nin Fiziksel Oyun, Blok Oyunu, Dramatik Oyun alt ölçek ve toplam test puan ortalamalarının çocukların bilişsel tempolarına göre anlamlı düzeyde farklılaşmadığı tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Okul Öncesi Eğitim, Akran İlişkileri, Bilişsel Tempo, Oyun Davranışları

In this research, play attitudes and peer relations of children who have distinct conceptual tempo have been examined. 531 children attending state preschools and nursery classes in central Afyon constituted the working group, and they were chosen through random cluster sampling method from children who are 36-72 months old. This research is a relational screening model. Kansas Reflection-Impulsivity Scale for Preschool (KRISP), Selçuk Peer Relations Assessment Scale and Play Attitudes Assessment Scale were used as data collection tools. The children were divided into four groups: Fast Accurate Responders, Fast Inaccurate Responders, Slow Accurate Responders and Slow Inaccurate Responders. Mean scores of age adjusted Selçuk Peer Relations Assessment Scale and its subscale, and mean scores of Play Attitudes Assessment Scale and its subscale were compared via analysis of covariance. The significance of variation between two groups was identified through Bonferroni Test. The data obtained in this research were analyzed using SPSS 17.0 Packaged Software. As a result of the research, it was indicated that total test scores of Selçuk Peer Relations Assessment Scale subscales (Shyness, Social-Acceptance, Problem Solving, Social Behavior, Aggression) significantly differentiated with regard to children's conceptual tempo. It was also determined that mean scores of only Manipulative Play subscale of Play Attitudes Assessment Scale differentiated with regard to children's conceptual tempo, while mean scores of Play Attitudes Assessment Scale and its subscales Physical Play, Block Play, Dramatic Play did not significantly differentiate with regard to children's conceptual tempo.Key Words: Preschool Education, Peer Relations, Conceptual Tempo, Play Attitudes