Tedarik ağ tasarımı ve e-yönetişim

Abstract

İnsan hayatında gıda güvencesi ve gıda güvenliği en önemli iki konudur. Bir taraftan dünya nüfusunun dengeli beslenmesi için yeterli gıdalarının üretilmesinin temini, diğer taraftan üretilen gıdalarda kalitenin sağlanması önem arz etmektedir. Bu çerçevede Türkiye'de halkın beslenmesinde unlu mamullerin yeri oldukça önemlidir. Toplam gıda sanayilerinin yaklaşık %65'ini un ve unlu mamuller alt sektörü oluşturmaktadır. Ülkemizde faaliyet gösteren un fabrikaları hem yoğun iç tüketimi karşılamakta hem de ihracat rakamlarıyla dünya un ihracatında 1. sırada yer almaktadır. Ancak, ülkemizde buğday işletmelerinin küçük olması ve üretimin büyük bölümünün kıraç arazilerde yapılıyor olması buğday maliyetini artırmakta, buğday ihracatımızı olumsuz etkilemektedir ve iç piyasadaki alıcıların ihtiyaç duyduğu kalitede buğday temini yapılamamaktadır. Bu nedenle çoğu un fabrikasının yaptığı gibi Türkiye'nin büyük firmalarından olan Ova Un Fabrikası AŞ'de yurtdışından daha kaliteli buğday ithal etmektedir. Ülkemizde önemli bir konuma sahip olan un sanayi sektörünün sürdürülebilir rekabet avantajlarına sahip olması ülkemiz ekonomisi açısından büyük önem taşımaktadır.Bu çalışmanın ana amacı, buğday tedarik ağı modellerinin ve e-yönetişim sisteminin geliştirilmesiyle, dünya ihracatında önemli bir yeri olan ülkemiz un sanayi sektörünün sahip olduğu rekabet avantajlarını sürdürebilmelerinin yollarını hammadde tedarik güvenliğini sağlayarak araştırmaktır. Çalışma Ova Un Fabrikası AŞ. verileri kullanılarak Konya'da gerçekleştirilmiştir. Çalışmada öncelikle buğday tedarik ağının mevcut durumunu tespit etmek amacıyla buğday üreticileri üzerinde bir anket yapılmıştır. Buğday üreticilerinden toplanan 3.100 adet buğday numunesi ve 25.696 Ticaret Borsaları buğday analizi kullanılarak buğday kalite haritaları oluşturulmuştur. Taşınacak buğday miktarına uygun tonajlı araç seçimi yaparak sefer sayılarını azaltan 0-1 karma tam sayılı buğday tedarik ağ tasarımı modeli doğrusal programlama kullanılarak geliştirilmiştir. Son olarak Selçuk Üniversitesi yönetimli, çiftçiler ve un fabrikaları arasında diğer tedarik ağı üyelerini de içine alan bir e-yönetişim sistemi geliştirilmiştir.

Food security and food safety are two most important issues in human life. On one hand to supply of adequate food production for the balanced nutrition of the world population and on the other hand to ensure the quality of produced food are very important. In this context, the place of bakery products is very important in the diets of Turkish people. Flour and bakery products sub-sectors account 65% of the total food industry. Flour mills operating in our country meet intense domestic consumption as well as are ranked as the first in world flour export with their export figures. However, small scale wheat enterprises and production of the majority of wheat in barren lands in our country increase the cost of wheat, negatively affect our wheat export and the supply of wheat in required quality by domestic purchasers cannot be provided. Therefore, one of Turkey's largest companies, Ova Flour Mill Inc., imports wheat with more quality from overseas as most of other flour mills do. To have a sustainable competitive advantage of the flour industry sector which has an important position in our country is of great importance for the economy of our country.The main purpose of this study is to evaluate the ways of maintaining competitive advantages of our country's flour sector which has an important place in world export by developing wheat supply network models and e-governance system in terms of providing raw material supply security. The study was performed in Konya with using data of Ova Flour Mill Inc. Firstly, a survey of wheat producers was conducted in order to determine the current status of wheat supply network. Wheat quality maps were constituted by using total of 3100 wheat samples collected from wheat producers and 25,696 wheat quality analyses of Commodity Exchange. 0-1 mixed integer wheat supply network design model that reduced the number of travels by selecting the appropriate tonnage vehicle for the amount of wheat to be moved was developed by linear programming. Finally, the Selcuk University managed e-governance system included the other supply network members between farmers and flour mills were developed.