Sosyal medya davranışının oluşumu: Çevrimiçi ortamlarda güven, sosyal sermaye ve saygınlık ilişkisi

Abstract

Bu çalışmanın konusu üniversite gençliğinin sosyal medyada paylaşım yapma niyetine yönelik tutumu etkileyen faktörleri değerlendirmektir. Çalışmanın araştırma soruları ise `Gençlerin sosyal medyada paylaşım yapma davranışı hangi teorik temelde açıklanabilir?` ve `Sosyal medyada paylaşım yapma niyetine yönelik tutumu etkileyen değişkenlerin etkisi nedir?` olarak çalışmaya yön göstermiştir. Bu doğrultuda çalışma, gençlerin sosyal medya mecralarında paylaşımlarını açıklayan e-sosyal sermaye, e-sosyal güven ve sosyal medyaya güven gibi çevresel faktörler ile saygınlık gibi kişisel faktörler temelinde tasarlanmıştır. Dolayısıyla bu çalışma üniversite öğrencilerinin sosyal medyada paylaşım yapma davranışını, bir davranış teorisi temelinde açıklamayı ve bu davranışa yönelik niyetin oluşumunda etkili olabilecek farklı öncülleri belirleyerek etkisini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Alan araştırmasına konu olan veriler 1232 üniversite öğrencisiyle yapılan anket çalışması neticesinde elde edilmiştir. Çalışmanın teorik çerçevesi temelinde oluşturulan araştırma modeli iki aşamalı olarak yapısal eşitlik modellemesiyle (YEM) analiz edilmiştir. Çalışma sonuçları ilgili örneklem çerçevesinde değerlendirildiğinde üniversite gençlerinin sosyal medyada paylaşımlarını gerekçelendirilmiş eylem teorisi bağlamında gerçekleştirdiğini göstermektedir. Ayrıca, sosyal medyaya güven, e-sosyal güven, e- sosyal sermaye ve saygınlık değişkenlerinin sosyal medyada paylaşım yapma niyetine yönelik tutum üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Sosyal Medya, Sosyal Değişim Teorisi, E-Sosyal Sermaye, E-Sosyal Güven, Sosyal Medyaya Güven, Saygınlık, Gerekçelendirilmiş Eylem Teorisi, Planlı Davranış Teorisi.

The purpose of this study is to evaluate the factors that affect the attitude towards sharing on social media among university of youth. The research questions, which shaped the study, are: `On what theoretical basis can the behavior of young people sharing in the social media be explained?` and `What is the effect of the variables that affect the attitude towards sharing behavior in the social media?`. In this direction, this study is based environmental factors such as e-social capital, e-social trust and trust in social media, and personal factors such as reputation in order to explain attitude towards sharing on social media. Therefore, this study aims to explain the behavior of sharing on social media by using a theory of behavior with different premises. The data subject to field research were obtained on the basis of the questionnaire survey conducted by 1232 university students. The research model based on the theoretical framework of the study was analyzed with a structural equation modeling. When the results of the study are evaluated within the framework of the relevant sample, the results show that young people create intention towards sharing on social media in the context of reasoned action theory. Moreover, the study determined different variables that shape the attitude towards the behavior such as trust in social media, e-social trust, e-social capital, and reputation. Keywords: Social Media, Social Exchange Theory, E-Social Capital, E-Social Trust, Trust in Social Network Sites, Reputation, Reasoned Action Theory, Planned Behaivor Theory.