Liberya`da iç çatışmanın yükselişi: 1990-2003 yılları arasında büyük Monrovia iç savaşı`nın hızlı yükselişinin eleştirel analizi

Abstract

Liberya Savaşı ile ilgili somut kanıtların bulunması ihtiyacı yıllar geçtikçe açıklanması zor bir hal almıştır. Savaşın başlamasının temel nedenleri hakkında belgelerin bulunması ve değerlendirilmesi özellikle savaşta yer alan tarafların/kişilerin sayısı çok fazla olduğundan dolayı zor olmaktadır. Bazı taraflar savaş ile doğrudan bağlantılıyken, bazıları dolaylı olarak bağlantılıdır ve bu da rollerin saptanmasını zor kılmaktadır. Birçok farklı alandan çoğu uzmanın savaşın başlama nedenlerini ortaya çıkarmaya çalıştıklarını savaşın sadece bir tarafından görüyoruz.Bu çalışma, Liberya'da süren ve ülkeyi harap etmiş 14 yıllık iç savaşın evrimi ile bağlantılı olan etkenleri araştırmakta ve onları tanımlamaktadır. Çalışma, hiçbir rejimle veya olayla sınırlı kalmadan savaşın ortaya çıkmasının temel nedenleri üzerinde durmaktadır. Çalışmanın amacı, savaşın sosyal, siyasi ve ekonomik etkenlerini araştırmak ve savaşın bütüncül bir şekilde anlaşılmasını sağlamaktır. Çalışma, bağımsızlığından beri Liberya'nın yaşadığı büyük zorlukları yüzüstüne çıkarmaktadır. Çalışma, üçüncü tarafların çıkan çatışmalara sınırsız bir şekilde dâhil olmalarından dolayı bir veya iki yıl sürecek olan iç savaşın bu müdahalelerden dolayı 14 yıl sürdüğünü göstermektedir. Çalışma, savaşta doğrudan veya dolaylı olarak rol oynayan erkek ve kadın bireyleri hedef almıştır (eski savaşçı, isyancı liderleri ve siviller). Araştırmada Büyük Monrovia'dan toplamda 400 kişi yer almıştır. Bu 400 kişinin hepsi savaş mağdurudur. Çalışma, savaşın başlamasında hem iç hem de dış etkenlerin önemli rol oynadıkları sonucuna varmıştır. Dış faktörler iç faktörlere oranla daha büyük etki etmiştir. Araştırmalar siyasi liderlerin ''Batı'' ile olan ilişkilerini kötüye kullandıklarını ve ''Batı'' ile işbirliği içinde siyasi sistemi ve doğal kaynakları kendi çıkarları için kullandıklarını gösteriyor. Açıkgözlülük, sosyal ayrımcılık ve yolsuzluk savaşın ortaya çıkmasında etkisi olan etkenlerden bazıları olarak gösterilmektedir.Bütün bu bilgilere dayanarak bu çalışma Liberya'nın tamamen savaştan kurtulamadığını ve bir önceki savaşa neden olan tüm etkenlerin hala mevcut olduğunu ve önlem alınmadığı sürece ülkenin yine savaşa sürükleneceğini savunmaktadır. Bunun önüne geçilmesi için çalışma, ülkede özgür ve adaletli bir seçimin yapılmasını; Amerika'nın Liberya ile ilgili olan tüm siyasi kararlardan hariç edilmesini ve Liberya'nın doğal kaynaklarına müdahale edilmemesini ve bu kaynakların sadece Liberya vatandaşlarına ait olmasını önermektedir.

The need for concrete evidence relating to the Liberian Conflict over the years has become difficult to explain. In documentation especially the foundation of the war is vacuous because there are profuse audience involved in the conflict which makes it a bit complicated in examination; some audience are directly and indirectly involved and so their role is difficult to defined. We see wide audience of experts from every field attempting to elucidate causes of the war but still limited to one aspect of it.This study explored and described factors interconnected with the evolution of the 14 years of civil war in Liberia. Especially the longevity which distraught the nation and ruined it. This thesis deliberated the main causes of the war with no limitation on a particular occurrences or regime. This study has examined the social, political and economic factors of the war and it developed a holistic understanding of the conflict and it longitude. It unveiled the major difficulties Liberia has survived since its independence. It revealed the influence; third party involvement with no accusation to or on a particular organization or country. The study targeted both adult male and females who by one means were directly/indirectly linked with the war (Ex-combatant, rebel's leaders and civilian). In total, there were 400 participants in the research from Greater Monrovia; all of whom were victim in the war. This study has concluded that, the war is been attributed to greedy, nepotism, hardship; government funds been embezzled. Even after the war these phenomena still has a huge effect on the post-conflict government. Therefore, Liberia is at risk and vulnerable to another chaos. Political leaders exploit the current situation and deprived the citizens. This has left the vast majority floundering in poverty. Greed, social discrimination and inequality were labelled as the key opponent that led the war but it has been on the increase ever since after the war. Against such background, this paper in conclusion conveys that, Liberia is not yet totally free of conflict. The citizens are still starving, no job facilities and no food. Almost all these factors that led to the previous conflict still exist. Therefore, without precaution, the country is likely to fight another war.