Para politikası ile ilgili değişkenlerin dış ticarete etkisi: Brics-T ülkeleri üzerine ampirik bir uygulama

Abstract

Para politikası ile ilgili değişkenlerin dış ticaret üzerindeki etkileri hem teorik hem de ampirik literatürde önemli bir tartışma konusudur. Özellikle kur dalgalanmaları para politikası ile dış ticaret arasındaki etkileşimin güçlü yanını ortaya çıkarmıştır.Bu tezin amacı BRICS-T (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika ve Türkiye) ülkelerinde para politikası ile ilgili değişkenlerin dış ticaret üzerindeki etkilerini ampirik olarak test etmektir. Bu çalışmada para politikası ile ilgili değişkenlerin ihracat, ithalat ve net ihracat üzerindeki etkileri BRICS-T ülkelerini kapsayan bir örneklemde analiz edilmektedir. 2000q1-2018q3 dönemini kapsayan üçer aylık veriler ile yatay kesit bağımlılığını dikkate alan analiz yöntemlerine başvurulmuştur. Ampirik sonuçlar, ihracat ve net ihracat ile ekonomik büyüme arasında karşılıklı nedensellik ilişkisinin olduğunu göstermektedir. Döviz kurundan ihracata, ihracattan enflasyona tek taraflı nedensellik belirlenmiştir. Hem para arzı hem de faiz oranı ile ihracat arasında karşılıklı nedensellik vardır. İthalattan ekonomik büyümeye tek taraflı nedensellik belirlenmiştir. Döviz kuru ile ithalat, M1 para arzı ile ithalat ve faiz oranı ile ithalat arasında karşılıklı nedensellik vardır. Ancak enflasyondan ithalata tek taraflı nedensellik bulunmuştur. Döviz kuru ile net ihracat, enflasyon ile net ihracat, para arzı ile net ihracat ve faiz oranı ile net ihracat arasında karşılıklı nedensellik bulunmuştur.

The effects of variables related to monetary policy on foreign trade are an important topic of discussion in both theoretical and empirical literature. Especially the recent exchange rate fluctuations have revealed the strong side of the interaction between monetary policy and foreign trade. The aim of this thesis BRICS-T (Brazil, Russia, India, China, South Africa and Turkey) countries are to test the variables related to monetary policy empirically the impact on foreign trade. In this study, the effects of monetary policy variables on exports, imports and net exports are analyzed in a sample of BRICS-T countries. The quarterly data covering the period 2000q1-2018q3 and the analysis methods considering the cross-sectional dependence were used.Empirical results show that there is a bidirectional relationship between exports and net exports and economic growth. From exchange rate to export, from export to inflation was determined unilateral causality. There is a bidirectional causality between both money supply and interest rate and export. It determined a unilateral causality from import to economic growth. There is a bidirectional causality between import with exchange rate, M1 money supply and import and interest rate and import. However, there was a unilateral causality from inflation to import. Exchange rate and net export, inflation and net export, money supply and net export and interest rate and net export between were bidirectional causality.