Meme kanserli hastaların mastektomi sonrası komplikasyonları ve risk faktörleri

Abstract

Meme kanserinin cerrahi tedavisi sonrası erken dönemde seroma, uzun dönem takiplerinde de kol ödemi en sık görülen fiziksel ve psikolojik morbidite nedenidir. Bu komplikasyonlar hem tedavi süresinde uzamaya, hem de yaşam kalitesinde azalmaya neden olur. Çalışmamızda meme kanseri nedeni ile MRM yapılan hastalarda seroma ile kol ödemi insidansı ve bunlara etkili olabilecek risk faktörlerini belirlemeyi amaçladık2001-2008 yılları arasında kliniğimizde MRM ile tedavi edilen meme kanserli hastaların verileri retrospektif olarak değerlendirildi. Yaş, tümörün T değeri, evresi, metastatik ve çıkarılan lenf nodu sayısı, vücut ağırlığının seroma gelişimi üzerine etkileri değerlendirildi. Ayrıca bu faktörlerle beraber, radyoterapi almanın ve seroma oluşumunun kol ödemi gelişimi üzerine etkileri değerlendirildi. Lenfödemli hastalarda ortalama takip süresi 3,43±2,00 yıl, yaş ortalaması 50,2±12,3 idi. Bu dönem içinde takip edilen 159 hastaya MRM yapıldı. 39 hasta dosya yetersizliği ve iletişim kurulamadığı için çalışmadan çıkarıldı. Toplam 27 (% 22) hastada seroma gelişti. En erken kol ödemi bir olguda postoperatif 5.ayda, en geç 80. ayda gelişmiş olup ortalama gelişme zamanı 22,4±14,6 ay idi. Değerlendirmede seroma için tümör çapı, evresi, metastatik lenf nodu olması anlamlı risk faktörü olarak saptandı. Kolda lenf ödem içinde tümör çapı, evresi, metastatik lenf nodu olması yanında seroma gelişimi ve radyoterapi risk faktörü olarak saptandıMeme kanseri için MRM uygulanan hastalarda erken dönemde seroma uzun dönemde kol ödemi en sık komplikasyonlardır. Bu komplikasyonlar için aksiler disseksiyon en önemli sebep olup, kol ödemi insidansı cerrahi takip süresi arttıkça artmaktadır. Bizim hastalarımızda seroma insidansı diğer çalışmalarla benzer oranlarda olmasına rağmen lenfödem oranlarımız (%30) yüksek çıktı.

Complications and risk factors after mastectomy in breast cancer patients