Araştırma görevlilerinin çalışma yaşamı kalitesinin değerlendirilmesi

Abstract

Nitel araştırma metodolojisi kapsamında çoklu durum çalışması biçiminde desenlenen bu araştırmanın amacı araştırma görevlisi çalışma yaşamı kalitesine olumlu ve olumsuz etki eden etmenleri ve kalite boyutlarında mevcut durumun sonuçlarını ortaya koymaktır. Araştırmanın durumları 2009-2010 akademik yılında Selçuk Üniversitesi'nde görev yapmakta olan; fakülte, eğitim düzeyi, cinsiyet ve kadro alanlarında farklılık gösteren toplam on altı araştırma görevlisinden oluşmaktadır. Araştırma verileri, (büyük ölçüde Walton 1973'e dayalı olarak) araştırmacı tarafından geliştirilen, araştırma görevlilerine yönelik çalışma yaşamı kalitesi teorik çerçevesi doğrultusunda görüşme, gözlem ve doküman incelemesi yöntemleriyle toplanmıştır. Araştırmanın görüşme sürecinde elde edilen verilerle içerik analizi gerçekleştirilmiş, gözlem ve doküman incelemesi verileriyle görüşme verileri üçgenlenmiştir. Çalışmada odaklanan boyutlar; (1) yeterli ve adil ücret, (2) güvenli ve sağlıklı çalışma koşulları, (3) yeteneklerin gelişimi ve kullanılabilmesi için sunulan olanaklar, (4) gelişimin devamı ve iş güvencesine yönelik beklentiler, (5) üniversiteyle sosyal bütünleşme, (6) ilke ve kuralların hâkimiyeti, (7) iş ve özel yaşam dengesi ve son olarak (8) işin topluma yansımalarını kapsamaktadır.Araştırma verilerinin geneline bakıldığında sonuç olarak, katılımcıların haklarının yasarlarca etkili bir biçimde korunamaması ve karar sürecine katılamamalarının katılımcıların çalışma yaşamı kalitesini ciddi şekilde olumsuz etkilediği söylenebilir. Araştırma görevlilerinin çalışma yaşamı kalitelerinin yükseltilebilmesi için öncelikle bu iki sorunun giderilmesine yönelik radikal reformlar yapılmalıdır.Anahtar kelimeler: Çalışma yaşamı kalitesi, araştırma görevlileri, çoklu durum çalışması.

The general purpose of this multiple case qualitative study is to reveal the positive and negative factors that impact on the quality of working life of the research assistants of a public university in Turkey, and also to present the effects of the current condition of the quality dimensions. The cases of the study were comprised of sixteen research assistants who took charge in the Selcuk University in 2009-2010 academic year and varied in the faculty they are employed, level of education, gender and staff position they hold. The data of the study were collected by interviews, observations and document reviews, within the scope of the quality of working life conceptual framework (largely based on Walton, 1973) developed by the researcher himself. The data from the interviews were analyzed through content analysis and the results were triangulated with the data form observations and documents collected for the study. The dimensions of the study were composed of (1) adequate and fair compensation, (2) safe and healthy working conditions, (3) immediate opportunity to use and develop human capacities, (4) opportunity to use and develop human capacities, (5) opportunity for continued growth and security, (6) social integration in the university setting (7) constitutionalisation in the work organization, (8) work and the total life space and lastly the social relevance of work life.Looking at the whole of the data a conclusion can be drawn that, the facts that the rights of the participants are not protected by legal regulations in an effective, detailed manner and the participants lack sufficient opportunities to participate in the organizational decision process, take a serious effect on the participants? quality of working life. Radical reforms should be conducted to handle primarily these two problems, so as to improve the quality of working lives of research assistants.Key words: Quality of working life, research assistants, multiple case study.