Bir ruhsal hastalığın eşlik ettiği erişkin dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu hastaları ve erişkin psikiyatri hastalarının, nörobilişsel açıdan sağlıklı gönüllülerle karşılaştırılması

Abstract

ÖZETAmaç: Türk örneklem grubunda, nörobilişsel bozulmalarla ilişkili olabilecek komorbid durumlar ve sosyo-demografik özellikleri kontrol edilerek yapılan bu çalışma ile erişkin dikkat eksikliği hiperaktivite buzukluğunun (DEHB) komorbid ruhsal hastalıklardan bağımsız olarak, nörobilişsel bozulmalar ile ne derecede ilişkili olduğu aydınlatılmak istenmiştir.Yöntem: Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Farabi Hastanesi psikiyatri genel polikliniğinde erişkin DEHB tanısı ile takip edilmekte olan 66 hasta, Mayıs 2011- Aralık 2011 tarihleri arasında telefon ile ulaşılarak çalışmaya davet edilmiştir. Çalışmaya katılmayı kabul etmeyen, ulaşılamayan, gelemeyecek olan ve dışlama ölçütlerini karşılayan ve birden fazla komorbid ruhsal hastalığı olan 40 hasta çalışmadan dışlanmıştır. Bu şekilde 26 erişkin DEHB hastası (grup 1) çalışmaya dahil edilmiştir. Bu grupla yaş, cinsiyet ve eğitim açısından eşleştirilmiş DEHB tanısı dışlanmış tek ruhsal hastalığı olan 26 hasta (grup 2) ve yaş cinsiyet eğitim açısından eşleştirilmiş 26 sağlıklı katılımcıdan (grup 3) oluşan 3 grup, Wisconsin kart eşleme testi bilgisayar formu (WKET), Rey sözel öğrenme testi ve Stroop testi ile değerlendirilmiştir.Bulgular: WKET hatalı kart sayısı, doğru kart sayısı, perseveratif yanıt sayısı, perseveratif hata sayısı ve non-perseveratif hata sayısı, Rey 1-5 toplam, Rey 7, Rey geç hatırlama ve tanıma değişkenlerinde; grup 1 ile hem grup 3 arasında, hem de grup 2 arasındaki fark anlamlı bulunmuş, grup 2 ile grup 3 arasındaki fark anlamlı bulunmamıştır. Stroop 3, 4, 5 değişkenlerinde ise sadece, grup 1 ile grup 3 arasındaki fark anlamlı bulunmuştur.Tartışma: Erişkin DEHB'de sözel öğrenme, anlık bellek uzamı, geriye bozucu etki serbest hatırlama, tanıma, planlama, problem çözme ve kurulum değiştirme alanlarında komorbid ruhsal hastalıklara atfedilemeyecek, DEHB'ye özgü anlamlı nörobilişsel bozulmalar olduğu ve erişkin DEHB'de algısal kurulumu değişen talepler doğrultusunda ve bozucu bir etki altında değiştirebilme becerisindeki bozulmaların hafif derecede ve anlamlı olmamasına rağmen, DEHB'ye tek bir ruhsal hastalığın eşlik etmesinin bile, bu hafif şiddetteki bozulmaları olumsuz yönde etkileyerek, anlamlı bozulmaya yol açtığı bulgusuna ulaşılmıştır.Sonuç: çalışmamızın bulguları erişkin DEHB hastalarında, hastalığa özgü nörobilişsel bozulmalar olduğu ve eşlik eden komorbid ruhsal hastalıkların bu bozulmaları şiddetlendirdiği sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Erişkin DEHB, nörobilişsel yetiler, komorbid ruhsal hastalıklar

SUMMARYThe Comparison of Neurocognitive Functions In Adult ADHD Patients With One Psychiatric Comorbidity, Non-ADHD Psychiatric Patients and Healty VolunteersObjectives: We aimed to evaluate the specific neurocognitive impairment in adult ADHD by controlling the comorbid conditions and socio-demographic characteristics in a well-defined Turkish sample.Method: A total of 66 adult outpatients with ADHD were recruited from Black Sea Technical University, Farabi Hospital, Department of Psychiatry. Participants invited to study by telephone call, between December 2011and May 2012. 40 patients who had more than one comorbid mental illness or not available for the study, were excluded. Finally 26 adult ADHD patients with only one comorbid psychiatric desease (group 1) were recruited. 26 outpatients with only one psychiatric diagnose whom the diagnosis of ADHD excluded (group 2) and 26 healthy controls (group 3) matched with age and education levels with the patient group, were included in this study. Participants interviewed with WUDO, SCID-I and sociodemographic data were collected and a neuropsychological battery including WKST, Stroop, Rey Verbal Learning tests,was performed.Results: Statistically significant differences were found between group 1 and 2, and group 1 and 3 in WKST total response, total errors, perseverative response, perseverative false non perseverative false variables, REY Trials 1-5, 7, delayed recall and recognition variables. However, there was no significant difference between group 2 and 3. Stroop 3, 4, 5 variables were compared among three groups. Differences between group 1 and 3 were significant, differences between remaining groups were not .Discussion: Our findings suggest that, there was significant and ADHD-spesific impairments on verbal learning, immediate memory span, retroactive interference, free recall, recognition, planning, problem solving, set shifting areas which can not attribute to psychiatric comorbidities. Also ADHD causes that mild and non significificant impairments on interferance area, even though one comorbid pscyhiatric disease can increase these impairments to significant levels. Conclusions: Our findings suggest that, there is significant and ADHD-spesific impairments on neuro-cognitive functions in adult ADHD patients and comorbid psychiatric disease can increase these impairments.Keywords: Adult ADHD, neurocognitive impairment, comorbid psychiatric disease