Kronik hepatit hastalarında hasta uyumunun tedavi yanıtına etkisinin araştırılması

Abstract

Kronik Hepatit B ve C Hastalarında Hasta Uyumunun Tedavi Yanıtına Etkisinin AraştırılmasıKronik hepatit tedavilerinde amaç yaşam kalitesini arttırmak ve komplikasyonları engellemektedir. Tedavinin başarısı kullanılan ilacın gücü dışında değiştirilebilir ve değiştirilemez pek çok faktöre bağlıdır. Değiştirilebilir faktörlerden biri de hasta uyumudur.Tedaviye uyum; tam uyum, orta düzeyde uyum ve uyumsuz olarak tanımlanmıştır. İlaç dozunun unutulmaması tam uyum, , son dört gün içerisinde veya hafta sonu bir adet doz unutma orta düzeyde uyum, hafta sonu veya son dört gün içerisinde birden fazla doz unutma ise uyumsuz olarak ifade edilmektedirBu tez çalışmasında kronik hepatit tedavisinde hasta uyumunun virolojik yanıt üzerine etkisini belirlemek amaçlanmıştır.Materyel–metod: Bu prospektif, müdahalesiz gözlemsel çalışmaya, KTÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları polikliniğine 1 Temmuz 2012- 1 Temmuz 2014 tarihleri arasında başvuran naiv 76 hasta alındı. Tedavi başlanan hastaların 12. hafta, 24. hafta, 36,hafta ve 48. haftada virolojik ve biyokimyasal yanıtları değerlendirildi. Hepatit C hastalarında ilaveten 4.hafta yanıtları da değerlendirildi. Hasta uyumu her kontrolde reçete edilen ilaçların sayımı ve hasta uyum anketleri ile değerlendirildi.Bulgular: Hastaların %60,5'i (n=46) kronik hepatit B, hastası olup bu hastaların %42,1'i kadındı. Hastaların yaş ortalaması 45,18±13,2 idi. Tüm kronik hepatit hastalarında unutma %72,8 ile en sık ilaç aksatma sebebi idi. Hastalarda 'telefon kurma' en sık kullanılan ilaç hatırlatma yöntemi idiTüm kronik hepatit hastalarının %92'sinde uyum mevcut olup uyumlu hastaların %92,1'inde, uyumsuz hastaların ise %62,5'inde tedaviye cevap alındı (p=0,034).Kronik hepatit B hastalarının ortalama uyum yüzdesi %90,9 idi. Takip haftalarında tam uyumlu hasta sayınsında azalma gözlenirken, tedaviye cevap oranları uyum ile doğru orantılı olarak tespit edildi.58Kronik hepatit C hastalarının ortalama uyum oranı %95 idi. KHC tedavisinde de takip haftalarında uyumlu hastalarda virolojik cevap oranları yüksek bulundu. KHB'den farklı olarak tedavi sonunda 2 hasta tam uyumlu olmasına rağmen tedaviye cevap alınamadı, 28 hasta orta düzeyde uyumlu olmasına rağmen bu hastalarda tam virolojik cevap elde edildi. KHC'de tedavi uyumu KHB'den farklı olup yan etki sebebi ile ilacın dozunun doktor tarafından azaltılması uyumsuzluk olarak değerlendirilmemiştir. KHC hastalarında tedavi cevabı, hasta uyumu dışında genotip, IL 28 gibi birçok nedenlere bağlıdır.Sonuç: Kronik hepatitler gibi uzun süreli tedavilerin en önemli riski tedavi süresi uzadıkça hasta uyumunun azalmasıdır. Bu sorun tedavi başarısızlığına ve direnç gelişimine neden olabilir. Tedavi süresi uzadıkça uyumda azalma özellikle KHB hastalarında daha fazla görülmekle beraber KHC hastalarında tedavi başarısının uyum dışında pek çok faktöre bağlı olduğu görülmektedir. Günümüzde kullanılmaya başlanan yeni tedavi seçenekleri ile tedavi süresinin kısalması ve yan etkinin azalması hasta uyumunu arttırarak tedaviye cevabın da artmasına sağlayacaktır.

Effect of Patient Compliance on Treatment Response in Patient with Chronic Hepatitis B and CThe aim of chronic hepatitis treatment is improving the quality of life and preventing complications. As well as the effectiveness of medical treatments, the success of treatment drepends on many changeable and unchangeable factors. One of the changeable factors is patient compliance.Compliance is defined full compliance, moderately compliance and imcompatible compliance. Noted the drug dose is defined full compliance, forgetting one dose in a weekend or in the last four days is definded moderately compliance, forgetting multıple doses in a weekend or last four daysa re referred to as asynchronous.This study aim to determine the effect of patient compliance to treatment response in chronic hepatitis B and C patient.Materials and methods: 76 naive patients who admitted to KTU Medicine School Infection Diseases Department between 1 July 2012–1 July 2014, were taken to this prospective and observational study. 12 weeks, 24 weeks,36 weeks and 48 week's. 4 weeks'patient virological and biochemical response were evaluated in CHV patients also. Patient compliance was assessed by counting prescribed drug which written in each control and patients compliance survey.Results: %60,5 (n=46) of patients were chronic hepatitis B and %42,1 of patients were female gender. The patient average age was 45.18±13,2. 'Forgetfullness' is the common reason of disrupting drugs in chronic hepatitis patients with the ration of %72,8.'Phone building' is the most frequently using method as medication reminders.%92 of chronic hepatitis B patients were compliant. %92,1 of compliant patient and %62,5 of incompliant patient gave good response to therapy (p=0,034).The average compliance ratio in chronic hepatitis B was %90,9. Number of fully compliant patient was decrease in treatment duration and virologic response ratio was found to be proportional to fit.60The average compliance ratio in chronic hepatitis C was %95. In chronic hepatitis C treatment virologic response were greater in compliant patients then the others. End of the therapy 2 compliant patient couldn't respond to therapy.28 modarete-compliant patient gave good response to therapy. Compliance was diffirent in CHC patients from CHB patients; reducing drug doses due to the side effect wsa discribed as compliance. Treatment response due to meny reasons like genotype, IL 28 etc. İn CHC patients.Conclusion: The most important risk of long term treatment such as chronic hepatitis is reduction patient compliance. This problem can lead to treatment failure and resistance. Decline in compliance with longer duration of treatment is seen especially in CHB patient. Treatment success seems to be depend on many factors rather than adherence in CHC patients. Development of new treatment options in chronic hepatitis shorten the duration of treatment and decrease the side effect of treatment so this will allow to increase patient compliance.