Türk propolisinin ticari bitkisel yağlarda çözünürlüğünün incelenmesi

Abstract

Propolis, bal arıları tarafından toplanan reçinemsi bir maddedir. Flavonoidler gibi, fenolik bileşikler propolisin biyolojik aktivitesinden başlıca sorumlu yapılardır. Farklı yapısal özelliklere sahip olan flavonoidler, biyolojik aktivitelerinde önemli çeşitlilikler gösterirler. Propolis ham halde kullanılamaz, bu nedenle çözücülerle yapılan ekstraksiyon ile saflaştırılmalıdır. Farklı çözücüler, farklı bileşenleri çözüp ekstrakte edeceği için propolis ekstraksiyon metodları, propolisin aktivitesini etkileyebilmektedir. İlaç ve kozmetik sanayinde propolis etanol, gliserol, propilen glikol ve yağ olarak dört tip çözücü ile hazırlanarak kullanılır. Yenilebilir bitkisel yağlar, trigliseridler ve yağ asitlerinin propolis için ekstraksiyon çözücüleri olarak kullanılabileceği belirtilmiştir, fakat propolisin yağ ekstraklarının kimyasal kompozisyonu ve biyolojik aktivitesi ile ilgili veriler çok azdır. Bu çalışmada, çeşitli bölgelerden toplanan Türk propolisinin, Türkiye'de ağırlıklı olarak kullanılan bazı bitkisel yağlar ile ekstraktları hazırlanarak toplam polifenol içerik, toplam flavonoid içerik ve demir indirgeyici güç tayinleri yapılarak, propolisin hangi yağ çeşidinde en iyi çözündüğünün belirlenmesi amaçlanmıştır. Propolisi ekstrakte etmek için ayçiçek yağı, fındık yağı, mısır yağı ve zeytin yağı olmak üzere dört çeşit bitkisel yağ seçilmiştir. Çalışmanın sonucunda propolisin en iyi zeytin yağı içinde çözündüğü, daha sonra sırasıyla mısır yağı, fındık yağı ve ayçiçek yağında çözündüğü sonucuna varılmıştır.

Propolis is a resinous substance obtained by honey bees. Phenolic substances including flavonoids are responsible structures from biological activity of propolis. Flavonoids having different structural properties show important diversities for their biologic activities. Propolis are not used as a raw material, therefore it should be purified by extraction with various solvents. Extraction methods for propolis may affect activity of propolis, because different solvents extract different compounds. Propolis are used in drug and cosmetic industries by preparing four types of solvents including ethanol, glycerol, propylene glycol and oil. Edible vegetable oils, triglycerides and fatty acids, were suggested as extraction solvents for propolis. Unfortunately, data about chemical composition and biological activities of propolis oil extracts are few. In the present study, extracts of propolis with edible vegetable oils used in Turkey were prepared, determinations of total polyphenolics, total flavonoids and ferric reducing equivalents were carried out. Major aim was to establish how propolis may be solved the best by oils. Four vegatable oils including sun flower oil, hazelnut oil, corn oil and olive oil were chosen for extraction of propolis. It was concluded that propolis was solved the best in olive oil, and in turn in corn, hazelnut and sunflower oils.