Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma, kişilik özellikleri ve öz-anlayış düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik olup kişilik özellikleri ve öz-anlayış düzeylerinin psikolojik iyi olma düzeylerini anlamlı olarak yordayıp yordamadığını belirlemektir.Araştırma ilişkisel tarama modeline uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini üniversite öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi 2010?2011 eğitim öğretim yılında Selçuk Üniversitesi, Cumhuriyet Üniversitesi ve Ahi Evran Üniversitesi'nin eğitim fakültelerinin farklı bölümlerinde öğrenim görmekte olan ve tesadüfî eleman örnekleme yöntemiyle seçilen öğrencilerden oluşmaktadır. Araştırmaya Selçuk Üniversitesi'nden 232, Cumhuriyet Üniversitesi'nden 195, Ahi Evran Üniversitesi'nden 209 olmak üzere 405'i kız 231'i erkek toplam 636 öğrenci katılmıştır. Araştırmada verileri toplamak amacıyla psikolojik iyi olma düzeylerini ölçmek için ?Psikolojik İyi Olma Ölçekleri?, kişilik özelliklerini belirlemek amacıyla ?Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi?, öz-anlayış düzeylerini belirlemek için ?Öz-anlayış Ölçeği? ve araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde bağımsız t testi, Pearson momentler çarpım korelâsyonu ve aşamalı regresyon analizi teknikleri kullanılmıştır.Araştırma sonucunda kız ve erkek öğrencilerin psikolojik iyi olmanın diğerleriyle olumlu ilişkiler, bireysel gelişim ve yaşam amacı alt boyutlarında kız öğrenciler yönünde farklılaştığı; otonomi/özerklik, çevresel hakimiyet ve kendini kabul boyutlarında farklılaşmadığı bulunmuştur.Değişkenler ve alt boyutları arasındaki ilişkilere bakıldığında psikolojik iyi olmanın tüm alt boyutları ile öz-anlayış arasında pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu görülmektedir. Psikolojik iyi olmanın alt boyutları ile kişilik özellikleri arasında da anlamlı ilişki olduğu, sadece özerklik ile yumuşak başlılık arasında ilişki olmadığı bulunmuştur. Kişilik özelliklerinden nevrotizm psikolojik iyi olmanın tüm alt boyutları ile negatif korelasyona sahiptir.Aşamalı regresyon analizi sonuçları incelendiğinde kişilik özellikleri ve öz-anlayışın, psikolojik iyi olmanın tüm alt boyutlarını anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür. Psikolojik iyi olma ölçeğinin diğerleriyle olumlu ilişkiler alt boyutunun en önemli yordayıcısı dışa dönüklük olarak bulunmuştur. Psikolojik iyi olmanın özerklik, çevresel hâkimiyet, yaşam amacı ve kendini kabul alt boyutlarının öne çıkan yordayıcısının öz-anlayış olduğu saptanmıştır. Bireysel gelişim alt boyutunu en iyi yordayan değişken ise kişilik özelliklerinden deneyime açıklıktır.

The purpose of this study is to determine the relationship between university students? psychological well-being, personality traits and self compassion and whether the personality traits and self compassion predict psychological well-being scores significantly.The research was conducted according to relational survey model. The study group consists university students. The sample of the study was selected through random sampling from university students attending Selçuk University, Cumhuriyet University and Ahi Evran University's Faculty of Education and from students in various departments in 2010-2011 academic year. The sample comprises a total of 636 university students; 405 girls and 231 boys. In the study; to determine the psychological well-being `Psychological Well-Being Scale`, in order to determine personality traits `Adjective Based Personality Scale`, to determine the problem- self compassion `Self Compassion Scale? and ?Personal Information Form` prepared by the researcher were used. By analysis of independent t test, Pearson product moment correlation technique and hierarchical regression analysis was used.As a result of the research, boy and girl students? positive relation with others, personal growth, purpose in life levels vary, but autonomy, environmental mastery, self acceptance levels don?t vary. According to in this research, there is a significantly positive or negative relation between variables and their dimensions.There is a significant and positive correlation between all dimensions of psychological well-being and self compassion. In addition to this, dimensions of psychological well-being have significant correlations with personality traits; however the correlation between agreeableness and autonomy was exception with its insignificant value. As expected, neuroticism negatively and significantly correlated with the all six dimensions of psychological well-being.The unique contribution of the independent variables were observed and the strongest predictor of the psychological well-being in terms of its six dimensions were investigated by priming their beta values. The strongest predictor of positive relations with others was extraversion. The strongest predictor of autonomy, environmental mastery, purpose in life, and self acceptance was self compassion. personal growth dimension of psychological well-being was strongly predicted by openness to new experience.