İlköğretim ve ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin öz yeterlik algılarının analizi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim ve ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin öz yeterlik algılarının analizidir. Araştırmanın evrenini 2009 ? 2010 eğitim öğretim yılında Konya İli merkez ilçeleri olan Karatay, Meram ve Selçuklu' da bulunan toplam 243 ilköğretim okulunda görev yapan 2851 erkek, 3446 bayan olmak üzere toplam 6297 öğretmen ve 52 ortaöğretim okulunda görev yapan 1471 erkek, 927 bayan olmak üzere toplam 2398 öğretmen oluşturmaktadır. Genel toplamda ilköğretim ve ortaöğretimde görev yapan 8695 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini evrende yer alan ilköğretim okulu öğretmenleri arasından tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen 371 ve ortaöğretim okulu öğretmenleri arasından tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilecek 360 öğretmen oluşturmaktadır.Araştırmada Tschannen-Moran ve Woolfolk Hoy (2001) tarafından geliştirilen ?Teachers' Sense of Efficacy Scale? (TSES-Öğretmen Öz-Yeterlik Ölçeği)'nin Yrd. Doç. Dr. Yeşim Çapa Aydın tarafından Türkçeye adapte edilen formu için gerekli izinler alınmış ve kullanılmıştır. Ölçeğin son hali, üç alt boyuttan oluşmaktadır. Uzun formunda, her bir boyut 8 soru içermekte ve toplam 24 soru bulunmaktadır. Alt boyutlar; öğrencilerle iletişimde öz yeterlik (Öİ), öğretim stratejilerinde öz yeterlik (ÖS), sınıf yönetiminde öz yeterliktir (SY). Verilerin analizinde frekans, yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma, t testi, tek yönlü varyans analizi, regresyon analizi, Tukey HSD kullanılmıştır.Elde edilen bulgulara göre, ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenler Toplam öz yeterlik ve alt boyutlarında kendilerini oldukça yeterli hissetmektedir. Öğretmenlerin Toplam öz yeterlik ( =7,17), öğrencilerle iletişimde öz yeterlik ( =6,78), öğretim stratejilerinde öz yeterlik ( =7,39) ve sınıf yönetiminde öz yeterlik ( =7,33) boyutlarında oldukça yeterli oldukları dikkat çekmektedir. Öğretmenler en düşük aritmetik ortalamaya ( =6,78) Öğrencilerle iletişimde öz yeterlikte sahip iken, en yüksek aritmetik ortalamaya ( =7,39) öğretim stratejilerinde öz yeterlikte sahiptir. Araştırmada ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin öz yeterlik algılarında cinsiyet, bitirdikleri öğrenim kademesi, mezun oldukları okul türü, girdikleri sınıflardaki öğrenci mevcudu, haftada girdikleri ders saati ve ceza alıp almama durumlarına göre herhangi bir farklılık bulunmazken; medeni durum, yaş, branş (öğretim stratejilerinde öz yeterlik ve sınıf yönetiminde öz yeterlik hariç), kıdem (öğrencilerle iletişimde öz yeterlik hariç), bulundukları okuldaki görev süreleri, görev yaptıkları okul türü, katıldıkları hizmet içi kurs ve seminerlerin sayısı, aldıkları ödül sayısı, yaptıkları veli toplantılarına katılan velilerin oranı, ayda okudukları mesleki yayın ve kitap sayısı (sınıf yönetiminde öz yeterlik hariç), yıl boyunca okullarında yapılan etkinliklerin sayısı bakımından anlamlı farklılıkların olduğu gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Öz Yeterlik, Öğretmen Öz Yeterlik Algısı, Öğretmen Yeterliği

This study aims to analyze the Sense of Self Efficacy of the Teachers Working in Primary and High Schools. This research consists of 2851 male, 3446 female totally 6297 teachers working in 243 primary schools, and 1471 male, 927 female totally 2398 teachers working 52 high schools in Konya central districts Karatay, Meram and Selçuklu. There were 8695 teachers in total sum. The sampling of this survey consists of 371 primary and 360 high school teachers to have been selected among the above mentioned districts with random sampling method.The necessary permissions are taken for the Turkish version, adapted by Yeşim Çapa Aydın, of `Teachers? Sense of Self Efficacy Scale?, developed by Tschannen-Moran and Woolfolk Hoy. The final form of the scale falls into three dimensions. In the long form, each dimension has 8 questions and there are 24 questions totally. The sub-dimensions are; efficacy in student participation (SP), efficacy in teaching strategies (TS) efficacy in class management (CM). In the analysis of the data received, methods such as; frequency, percentage, arithmetic average, standard deviation, t test, unilateral variation analysis, regression analysis and Tukey HSD are used.According to the findings, the teachers working in primary and high schools find themselves quite competent in terms of self efficacy and its sub-dimensions. It is significant that teachers think themselves quite competent in general self efficacy ( =7, 17), efficacy in student participation ( =6, 78), efficacy in class management (=7, 33) and efficacy in teaching strategies ( =7, 39). Teachers have the lowest arithmetic average in efficacy in student participation ( =6, 78) and the highest arithmetic average in teaching strategies ( =7, 39). In the sense of self efficacy of the teachers working in primary and high schools have no difference in terms of their academic background, the departments they graduated from, the student numbers in the classes, weekly working hours, if they were given discipline penalty. On the other hand, they have significant differences in terms of marital status, age, branch (except for teaching strategies and class management), how long they have been working at their schools, the type of the schools they work, the number of seminars and trainings they participated in, the number of the awards they won, the number of parents in the meetings they hold, the number of professional books they read monthly (except for class management)and the number of activities done at their schools.As a result, it is aimed that this study may increase the level of self efficacy in teachers.Key Words: Self Efficacy, Sense Of Self Efficacy in Teachers, Teacher Efficacy.