Sıçanlarda metotreksat kaynaklı testis hasarına karşı beta glukan`ın etkisi

Abstract

Bu çalışmada, kemoterapötik bir ajan olan Metotreksat ile güçlü bir antioksidan ve immunmodülatör olduğu bilinen beta glukanın sıçan testisinde oluşturduğu histolojik değişikliklerin araştırılması amaçlandı.Çalışmada 24 adet Sprague Dawley erkek sıçan Kontrol, Metotreksat (MTX), Beta Glukan (BG) ve Metotreksat + Beta Glukan (MTX+BG) grubu olmak üzere 4 gruba ayrıldı. Bu araştırmada deneyin birinci günü tek doz Metotreksat (intraperitonal, 30mg/kg) MTX grubuna ve MTX+ BG grubuna uygulandı. Deney süresince (5 gün) gavaj yoluyla beta glukan (50mg/kg) BG ve MTX+BG grubuna her gün aynı saatte olmak üzere uygulandı. Kontrol grubuna deney süresince gavaj yoluyla serum fizyolojik verildi. Deney süresinin sonunda (5 gün) denekler anestezi altındayken, karın boşluğuna girilerek testis dokusu çıkarıldı ve kansızlaştırma yöntemiyle ötanazi yapıldı. Testis doku örnekleri ışık mikroskobunda histopatolojik olarak değerlendirildi. Testisteki apoptozisi değerlendirmek için TUNEL tekniği kullanıldı.Histopatolojik değerlendirme sonucunda kontrol ve BG grubundaki sıçanların testis yapısının normal görünümlü olduğu izlendi. MTX grubunda intertübüler alanda ödem, seminifer tübül lümeninde germinal epitel hücreleri, seminifer tübül epitelinde yer yer açılma ve vakuoller izlendi. MTX+BG grubunda ise bu hasarın belirgin derecede azaldığı izlendi. MTX grubunun morfometrik ölçümlerinde, seminifer tübül çapı ve germinal epitel kalınlığının istatistiksel olarak anlamlı derecede azaldığı gözlemlendi. MTX+BG grubundaki, germinal epitel kalınlığının MTX grubuna göre anlamlı derecede arttığı gözlemlendi. Apoptotik indeks gruplar arasında en fazla MTX grubunda bulundu. MTX+BG grubundaki apoptotik indeksin ise MTX grubuna göre anlamlı derecede azaldığı gözlendi. Bulgularımız bize MTX' in testisde hasar oluşturduğunu ve bu hasarı Beta glukan' ın önleyebileceğini göstermektedir. Anahtar Sözcükler: Testis, Beta glukan, Metotreksat, Apoptoz, Sıçan

The aim of this study was to investigate histologic testicular changes of rats induced Methotrexate which is an chemotherapeutic agent and beta glucan which is known as a strong antioxidant a immunomodulator.In this study, 24 Sprague Dawley male rats were divided into 4 groups as Control, Methotrexate, Beta glucan (BG), Methotrexate + Beta glucan (MTX+BG). In the first day of experiment, a single dose of Methotrexate (30 mg/kg) was intraperitoneally administered to groups MTX and MTX+BG. Beta glucan (50mg/kg) was administered by gavage to groups BG and MTX+BG every days at the same times for 5 days. At the end of the experiment (after 5 days), the testes of the animals were removed and animals were euthanized. Testicular tissue samples were evaluated histopathologically under light microscope. The TUNEL technique was used to determine apoptosis. Histopathologically, testicular tissue in the control and BG groups were observed normal. In MTX group testicular tissue exhibited edema in the intertubular space, germinal epithelial cells in the lumen and dehiscence in some parts and vacuoles of the basal membrane of seminiferous tubules. The number of immature germ cells in the lumen and vacuolization in MTX+BG group were lower when compare to MTX group. The diameter of seminiferous tubules and thickness of germinal epithelium were found decreased in the MTX group. MTX+BG group's thickness of germinal epithelium were increased than in the MTX group. Apoptotic index was found significantly higher in the MTX group. The apoptotik index of MTX+BG group were significantly decreased. These findings show that MTX causes testes damage and BG can prevent this damage.Key Words: Testis, Beta glucan, Methotrexate, Apoptosis, Rat