Halsizlikle başvuranlarda halsizlik algısı ve hasta yönetimindeki rolü

Abstract

Amaç: Bu çalışmada halsizlik şikayeti ile başvuran hastalarda halsizlik algısının değerlendirilerek halsizlik şiddeti, sosyodemografik özellikler, öykü, fizik muayene (FM) ve laboratuvar bulgularıyla ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Bu çalışma Haziran 2016 – Haziran 2017 tarihleri arasında Karadeniz Teknik Üniversitesi Aile Hekimliği polikliniğinde kesitsel bir araştırma olarak yürütüldü. En az 1 aydır halsizlik şikayeti olan 18 yaş ve üzerindeki gönüllü bireylerin (n=116) halsizlik algıları araştırmacılar tarafından oluşturulan yapılandırılmış bir anket formu ile değerlendirildi. Bunun yanında katılımcılara Yorgunluk Şiddet Ölçeği ve Bireysel Dayanıklılık Kontrol Listesi anketleri yüz yüze görüşme yöntemiyle uygulandı. Bu hastaların öykü, FM ve laboratuvar sonuçlarını içeren poliklinik kayıtları da çalışmaya dahil edildi.Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 29,5 ± 9,8 yıldı ve %87,9'u kadındı. Hastaların halsizlik derken ne demek istedikleri ve halsizlik şikayetlerinin neleri içerdiği sorgulandığında en sık `yorgunluk`, `enerji eksikliği` ve `uykusuzluk, uyku hali, uyuma isteği` cevaplarının verildiği görüldü. Halsizlik ölçeklerinden en yüksek puanı alan ifade her tarafına iğne batıyormuş hissi idi. Poliklinik kayıtları incelendiğinde hastaların %72,8'inin uyku sorunu olduğunu belirttiği, %69'unun ise depresyon taramasının pozitif olduğu tespit edildi. Katılımcıların %84,5'inde D vitamini eksikliği mevcuttu. Halsizlik algılarının olası etiyolojik faktörlerle ilişkisi incelendiğinde bunların çoğunluğunun depresyon riski ile ilişkili olduğu görüldü. Depresyon riski ile en fazla ilişkili halsizlik algıları `psikolojik çökkünlük`, `hayattan bezme, yılgınlık`, `ayakta bile duramama` ifadeleriydi.Sonuç: Halsizlikle karşılaşma sıklığı göz önüne alındığında aile hekimlerinin bu semptomu tek bir kalıp olarak görmek yerine içeriğini sorgulaması ve hastayı anlamaya çalışması hem hasta yönetimini kolaylaştırması hem de gereksiz sağlık harcamalarının önüne geçmesi açısından önemlidir.

Aim: In this study, we aimed to determine the fatigue perception and its relationship with fatigue severity, sociodemographic characteristics, history, physical examination and laboratory findings in patients with complaints of fatigue.Method: This study was carried out as a cross-sectional study between June 2016 and June 2017 in Karadeniz Technical University Family Medicine Outpatient Clinic. Fatigue perceptions of voluntary individuals aged 18 years and over who were complaining of fatigue for at least 1 month were evaluated with a structured survey prepared by researchers (n=116). The Fatigue Severity Scale (FSS) and Checklist Individual Strength surveys were conducted with face to face interview technique. Patients' records including history, physical examination and laboratory results were included in the study.Results: The mean age of participants was 29.5 ± 9.8 years and 87.9% were female. We asked patients `what do they mean by fatigue?` and `what fatigue complaints contain?`. Tiredness, lack of energy and insomnia / somnolence / desire to sleep were the most common answers. The perception that had highest score on the FSS was the needle hurt sensation for all body. In patients' records, the rate of patients who reported sleeping problems was 72.8%. Sixty nine percent of the patients' depression screening were positive. In 84.5% there were vitamin D deficiency. When the relationship between fatigue perceptions and possible etiologic factors was examined, it was observed that most of them were related with the depression risk. The most related perceptions of fatigue with depression risk were `psychological breakdown`, `exhaustion`, `not able to stand` Conclusion: With considering the frequency of fatigue, family physicians should not regard this symptom as a single pattern. They should investigate its content and try to understand the patient. This is important for both facilitating patient management and avoiding unnecessary health expenditures.