Lise öğrencilerinin siberaylaklık düzeyleri ile sosyal medya ve akıllı telefon bağımlılıkları arasındaki ilişkilerin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın genel amacı, lise öğrencilerinin siberaylaklık düzeylerini, sosyal medya bağımlılık düzeylerini ve akıllı telefon bağımlılık düzeylerini belirlemek ve öğrencilerin siberaylaklık düzeyleri ile sosyal medya ve akıllı telefon bağımlılıkları arasındaki ilişkileri incelemektir. Bununla birlikte araştırma kapsamında lise öğrencilerinin siberaylaklık düzeylerinin; sosyal medya bağımlılığına, akıllı telefon bağımlılığına, cinsiyete, günlük sosyal ağ sitesi kullanım süresine, sosyal ağ sitesi üyelik süresine ve sosyal ağ sitesi arkadaş sayısına göre değişip değişmediği incelenmiştir. Araştırma ilişkisel tarama modeli prosedürlerine uygun olarak 2018-2019 eğitim-öğretim yılı 1. yarıyılında Konya ili Kadınhanı ilçesinde farklı liselerde öğrenim görmekte olan 829 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak `Siberaylaklık Ölçeği (SÖ)`, `Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği-Öğrenci Formu (SMBÖ-ÖF)` ve `Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği (ATBÖ)` kullanılmıştır. Araştırma kapsamında toplanan verilerin analizinde betimsel istatistikler, korelasyon analizi, bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü ANOVA testi ve standart çoklu regresyon analizi kullanılmıştır.Yapılan analizler sonucunda öğrencilerinin siberaylaklık, sosyal medya bağımlılık ve akıllı telefon bağımlılık düzeylerinin düşük olduğu ortaya çıkmıştır. Bunun yanı sıra, öğrencilerin 414'ünün alt sosyal medya bağımlılığı grubunda, 415'inin de üst sosyal medya bağımlılığı grubunda ve 409'unun alt akıllı telefon bağımlılığı grubunda, 420'sinin de üst akıllı telefon bağımlılığı grubunda olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin siberaylaklık düzeyleri ile sosyal medya ve akıllı telefon bağımlılıkları arasındaki ilişkilere bakıldığında ise birbirleri ile istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde ilişkili olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, öğrencilerin siberaylaklık düzeylerinde sosyal medya bağımlılığına, akıllı telefon bağımlılığına, cinsiyete, günlük sosyal ağ sitesi kullanım süresine, sosyal ağ sitesi üyelik süresine ve sosyal ağ sitesi arkadaş sayısına göre gruplar açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farkın olduğu görülmüştür. Bununla birlikte sosyal medya bağımlılığına ait sanal bilgilenme ve sanal tolerans; akıllı telefon bağımlılığına ait olumlu beklenti değişkenlerinin öğrencilerin siberaylaklık düzeylerini anlamlı olarak yordadığı sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Siberaylaklık, Sosyal Medya Bağımlılığı, Akıllı Telefon Bağımlılığı, Lise Öğrencileri, İlişkisel Tarama

The main purpose of the research is to determine high school students' levels of cyberloafing, social media addiction and smartphone addiction. Also, it is aimed to examine the relationships between students' cyberloafing levels with social media and smartphone addictions. Moreover, within the scope of the research, whether cyberloafing levels of high school students changes according to social media addiction, smartphone addiction, gender, daily social network site usage time, social network site membership period and social network site friends number have been examined. In accordance with the relational survey model procedures, the research was conducted with 829 students studying in different high schools in Kadınhanı district within the province of Konya during the first semester of 2018-2019 academic year. `Cyberloafing Scale (CS)`, `Social Media Addiction Scale-Student Form (SMAS-SF)` and `Smart Phone Addiction Scale (SPAS)` were used as data collection tools in the research. Descriptive statistics, correlation analysis, independent sample t-test, one-way ANOVA test and standard multiple regression analyses were used in the analysis of the data collected within the scope of the research.As a result of the analysis, it was revealed that the students had low levels of cyberloafing, social media addiction and smartphone addiction. In addition, it was determined that 414 of the students were in the lower social media addiction group, 415 were in the upper social media addiction group, 409 were in the lower smartphone addiction group, and 420 were in the upper smartphone addiction group. When looking at the relationship between students' cyberloafing levels with social media and smartphone addictions, it was determined that they were statistically significant and positively related with each other. In addition, it was observed that there was a statistically significant difference in students' cyberloafing levels in terms of social media addiction, smartphone addiction, gender, daily social networking site usage time, social networking site membership duration, and social networking site friends. In addition, in terms of virtual information and virtual tolerance of social media addiction; it was concluded that the positive anticipation variables of smartphone addiction significantly predicted students' cyberloafing levels.Key Words: Cyberloafing, Social Media Addiction, Smartphone Addiction, High School Students, Relational Survey