2010-2012 ve 2014-2016 yılları arasında teşhis edilen meme kanseri hastalarında tanı anındaki evrelerin karşılaştırılması

Abstract

Meme kanseri dünya genelinde kadınlar arasında en sık görülen kanser türüdür ve tanı anındaki evre prognozda önem arz etmektedir. Bu nedenle araştırmada meme kanseri hastalarının tanı anındaki evreleri klinik ve demografik birtakım değişkenlere göre incelenmiştir. Ayrıca tanı anındaki evreler iki farklı yıl aralığında teşhis edilen meme kanseri hastalarında karşılaştırılmıştır. Araştırma Karadeniz Teknik Üniversitesi, Tıp Fakültesi'nde yürütülmüştür. Araştırmaya 2010-2012 ve 2014-2016 yılları arasında histopatolojik olarak meme kanseri tanısı konulmuş bütün hastalar (403 hasta) dahil edilmiştir. Araştırma betimsel türdedir. Araştırma yöntemi olarak, olguların kendi içerisinde betimlenmeye çalışıldığı tarama yöntemi kullanılmıştır. Veri Toplama tekniği olarak doküman analizi kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde ise istatistik paket programı olan SPSS 23 kullanılmıştır. Araştırma bulgularına dayalı olarak bu çalışmada meme kanseri hastalarının en fazla erken evrede tanı aldıkları belirlenmiş, evreler arasındaki farklılıklar ise anlamlı bulunmamıştır. Tanı yaşı ile ilişkili olarak hastaların en fazla 25-49 yaş arasında tanı aldıkları belirlenmiştir. Evre ve tanı yaşı arasındaki ilişki anlamlı bulunmamıştır. Evre ve eğitim düzeyi arasındaki ilişki anlamlı değildir. Gelir durumu ile ilgili bulgular incelendiğinde özellikle 2014-2016 yıllarında LİE-ME'de tanı alan hastaların çoğunluğunun düşük gelir düzeyine sahip hastalardan oluştuğu, en yüksek gelir düzeyine sahip olan hastalarda ise EE'de tanı alma oranının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Evre ve tanı şekli arasındaki ilişkide, hastaların tamamına yakınının tanı şeklinin tarama dışı olduğu, tanının tarama ile konulduğu hastalarda EE'de tanı alma oranının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca EE'de tanı alan hastalarda tarama ile tanı alma oranı 2014-2016 yılları arasında 2010-2012'ye göre azalmıştır. Ailede sağlık çalışanı olma durumunda EE'de tanı alan hastaların oranı daha yüksektir. Meme kanseri evreleri ve aile öyküsü arasındaki ilişki ile ilgili bulgular anlamlı değildir.

Breast cancer is the most common cancer among women worldwide and the stage at diagnosis is of crucial importance in prognosis. Therefore, this study examined the stages at diagnosis among breast cancer patients with respect to a number of clinical and demographic variables. Additionally, it compared the stages of diagnosis among patients who were diagnosed with breast cancer at two different time intervals (2010-2012 and 2014-2016). The study was conducted at the Faculty of Medicine, Karadeniz Technical University. The study included all patients (403 patients) who were histopathologically diagnosed with breast cancer between 2010 and 2012 and between 2014 and 2016. The study used a descriptive survey design that allows a phenomenon to be described as it is. The data were collected using document analysis. The data were analyzed using SPSS statistics version 23. The analysis results showed that the majority of breast cancer patients were diagnosed at the early stage of breast cancer; however, there was no significant difference between the stages at diagnosis. With respect to the age at diagnosis, the majority were diagnosed at 25-29 years of age. The relationship between the stage and age at diagnosis was insignificant. The relationship between the stage and the level of education was also insignificant. With respect to the findings on income status, especially the majority of patients diagnosed at the locally advanced and metastatic stages in the period from 2014 to 2016 had a low-income status. The rate of early-stage diagnosis was higher in the highest income status group. Considering the relationship between the stage at diagnosis and the types of diagnosis, almost all patients had non-screening detected breast cancer. The rate of early-stage diagnosis was higher in screening-detected patients. Additionally, the rate of screening-detection in the patients diagnosed at the early stage was lower in the period from 2014 to 2016 compared to the period from 2010 to 2012. The rate of early-stage diagnosis was higher in the case of having a family member who is a healthcare worker. The relationship between the stages of breast cancer and family history was insignificant.