Pnömonektomi veya lobektomi uygulanan olgularda pulmoner arter güdüğünde trombüs gelişme sıklığı ve predikte eden faktörler

Abstract

AMAÇ: Pnömonektomi/Lobektomi olgularının takibi sırasında, bazı olgularda pulmoner arter güdüğünde trombüs saptanmaktadır. Literatürde konu ile ilgili vaka bildirileri ve sadece akciğer karsinomlu olgularda yapılmış sınırlı çalışma dışında veri bulunmamaktadır. Bu çalışmada, hastanemizde akciğer karsinomu ya da diğer nedenlerle opere edilen olgularda takip sırasında pulmoner arter güdüğünde trombüs saptanma sıklığı ve buna yol açan risk faktörlerinin araştırılması, mevcut trombüsün klinik önemi ve rezolüsyon durumunun değerlendirilmesi amaçlanmıştır. METOT: Çalışma Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Farabi Hastanesi'nde Ocak 2014 ile Aralık 2018 yılları arasında retrospektif olarak yürütüldü. Çalışmaya herhangi bir nedenle pnömonektomi veya lobektomi yapılan ve postoperatif kontrol kontrastlı toraks bilgisayarlı tomografisi çekilen erişkin olgular alındı. Hastaların demografik özellikleri, klinik bilgileri (sigara öyküsü, ek hastalıklar, kanser soygeçmişi, trombüse yatkınlık oluşturan durumlar), ameliyat bilgileri (ameliyat nedeni, ameliyat tarihi, pulmoner arter ligasyon tekniği, patoloji sonucu, malign ise evresi, ameliyat metodu), trombüs durumu (güdük trombüsünün tarihi, seyri, tedavi uygulanıp uygulanmadığı), pulmoner arter güdük uzunluğu, hastaların hastaneye son başvuru tarihi ve exitus durumu kaydedildi.BULGULAR: Çalışmanın yürütüldüğü 4 yıllık sürede pnömonektomi ve lobektomi yapılan toplam olgu sayısı 454 (93 pnömonektomi, 361 lobektomi) olup, bunların 350'si primer akciğer kanseri, 104'ü ise akciğer kanseri dışı nedenlerle opere edilmişti. Çalışmaya dahil edilen 202 hastanın takipte 9'unda (%4.5) pulmoner arter güdüğünde trombüs saptandı[Lobektomi yapılan 152 hastanın 4'ünde (%2.6), pnömonektomi yapılan 50 hastanın 5'inde (%10) güdükte trombüs saptandı (p:0.043)]. Malignite nedeni ile opere edilen 185 hastanın 9'unda (%4.8) güdükte trombüs saptanırken, akciğer kanseri dışı nedenlerle opere olan ve çalışmaya alınan 17 hastada güdükte trombüs görülmedi (p:1.00). Güdük uzunluğu trombüsü olanlarda ortalama 23 mm (min:9, max:40), trombüsü olmayanlarda ortalama 8 mm (min:0, max:68) olarak bulundu (p<0.001). Pulmoner arter ligasyon tekniği stapler olanlarda güdükte daha fazla trombüs saptandı (p:0.034). Takipte 4 hastanın trombüsünde değişiklik olmadığı, 3 hastada komplet, 1 hastada ise kısmi regresyon olduğu görüldü. 1 hasta ise tomografi kontrolü yapılmadan ex oldu.SONUÇ: Sonuç olarak, çalışmamızda herhangi bir nedenle lobektomi/ pnömonektomi yapılan hastaların %4.5'inde pulmoner arter güdüğünde trombüs geliştiği, trombüsün özellikle pnömonektomi yapılan, pulmoner arter ligasyonu stapler ile yapılan ve yine pulmoner arter güdük boyu uzun bırakılan olgularda daha sık saptandığı bulundu.

OBJECTİVE: Pulmonary artery stump thrombi is detected in some cases following pneumonectomy/lobectomy. In the literature, there are no data except case studies and only limited studies in cases with lung carsinoma. In this study, we aimed to investigate the frequency of thrombi in the pulmonary artery stump and the risk factors leading to thrombi in patients who were operated for lung carcinoma or for other reasons in our hospital. The secondary purpose was to evaluate the clinical significance and resolution of thrombi.METHODS: The study was conducted retrospectively between January 2014 and December 2018 in the Farabi Hospial of Karadeniz Technical University. Adult patients who underwent pneumonectomy or lobectomy for any reason and underwent postoperative control thorax tomography were included in the study. Demographic characteristics of the patients, clinical information (smoking history, comorbid diseases, familial cancer history, risk factors that predispose to thrombi), operative information (cause of surgery, operation date, pulmonary artery ligation technique, pathology result, stage of malignancy, surgical procedure), information related to the thrombi (first detection date, anticoagulant treatment etc.), length of pulmonary artery stump and the patient's final admission dates to the hospital were recorded.RESULTS: The total number of pneumonectomy and lobectomy performed during the 4-year period was 454 (93 pneumonectomy, 361 lobectomy). Of these, 350 were operated for primary lung cancer and 104 for non-primary lung cancer. (4.5%) of the 202 patients included in the study had pulmonary artery stump thrombi [2.6% (4/152) in patients who underwent lobectomy and 10% (5/50) in patients who underwent pneumonectomy (p: 0.043)]. Stump thrombus was detected in 9 of 185 (4.8%) patients who were operated for malignancy, whereas stump thrombus was not seen in 17 patients who were operated for reasons other than lung cancer (p: 1.00). In patient whose pulmonary artery have been ligating by stapler, more thrombus was detected in the stump (p:0.034). Stump length was found to be 23 mm (min: 9, max: 40) in patients with thrombi and 8 mm (min: 0, max: 68) in patients without thrombi (p<0.001). There were no change in thrombi in 4 patients, complete regression in 3 patients and partial regression in 1 patient. One patient died without control tomography.CONCLUSIONS: In conclusion, our study showed that pulmonary artery stump thrombus developed in 4.5% of patients who underwent lobectomy / pneumonectomy for any reason and especially thrombi was more frequent in patients whoes underwent pneumonectomy, whoes pulmonary artery have been ligating by stapler and whoes had longer pulmonary artery stump.