Ekolojik mimarlık kapsamında çok katlı konut yapılarının tasarım kriterleri

Abstract

Sanayi Devrimi ile birlikte, ulaşım, makineleşme, üretim, işletim-enformasyon teknolojisindeki gelişmeler insan yaşamını kolaylaştırmıştır. Endüstrileşmiş toplumlarda, yirminci yüzyılın başından itibaren kentlerde yoğun nüfus artışıyla birlikte plansız yapay çevre oluşumu, doğal çevre üzerinde ciddi boyutta tahribata neden olmuştur. Gelişmemiş ya da gelişmekte olan ülkelerin çevre üzerinde yarattığı tahribat, çevre biliminin gelişmemişliğiyle doğru orantılıdır. 1970 sonrası dönemde çevre kirliliğinin ciddi boyutlara ulaşması ve insan yaşamnı tehdit eder hale gelmesi ile birlikte, konu uluslararası platformlarda tartışılmaya başlamış, günümüze kadar konuyla ilgili birçok önemli adım atılmıştır. Bu dönemde bina ve kent ölçeğinde ekolojik tasarım kriterlerinin doğrultusunda şekillenen tasarım kararları çevrenin sürdürülebilirliğinin sağlanmasında etkin rol oynamaktadır. Bütün canlılar için kabul edilebilir yaşam koşullarının devamlılığı olarak tanımlanan sürdürülebilirlik, ekonomi, sosyal yaşam ve çevre etkileşiminde yerini almıştır. Binaların yapım ve kullanım aşamalarındaki enerji ve doğal kaynak tüketimi ekolojik dengenin bozulmasına neden olmaktadır. Kentlerde artan yoğunluğa bağlı olarak bina yapılacak alanların azalması, düşeyde yükselmeyi getirmiştir. Binanın oturduğu alanla kullanıcı sayısı arasındaki ters orantı, çok katlı binaların çevre üzerinde ne ölçüde etkili olduğunu göstermektedir. Çok katlı binalarda enerji tüketiminin büyük bir bölümünü ısıtma-soğutma, havalandırma ve aydınlatma sistemleri oluşturmaktadır. Yüksek teknoloji yapım sistemlerine sahip çok katlı binalarda, tamamen mekanik sistemlerle sağlanan kullanıcı gereksinimleri, ekolojik döngüyü hiçe sayarak, doğal çevre üzerinde olumsuz izler bırakmaktadır. Günümüz teknolojisinin vardığı nokta, binalarda kullanılan sistemlerde doğayla uyumlu enerji etkin tasarımlar yapabilmeyi sağlamaktadır. Bu araştırma çok katlı konutların, ekolojk mimarlık alanında, enerji korunumunu sağlayabilen kriterlerin analizini kapsamaktadır.Anahtar Sözcükler: enerji korunumu, ekolojik mimari, tasarım kriterleri, çok katlı binalar, konut yapılar

Along with Industrial-Revolution, transportation, manufacturing, operating-information technology improvements has facilitated human-life. In industrialized societies, from the beginning of the twentieth century, unplanned artificial environment along with the formation of intense population growth in urban areas has caused serious damages in the natural environment. The damage over the environment caused by developed and/or developing countries, is proportional to the immaturity of environmental science.In the period after 1970 environmental pollution have reached to serious dimensions and become a threat to human-life, the subject began to be discussed in the international arena and many important steps have been taken on the matter up to now. During this period design-decisions are formed in accordance with the ecological design criteria in building and urban scale which play an active role in ensuring the sustainability of the environment.Sustainability, has defined as the continuation of living conditions which is acceptable for all living creatures, has taken its place in economy, social-life and the environment in interact. Energy and natural resources consumption in the use-phase of buildings under construction lead to deterioration of the ecological balance. Increasing building-density in urban areas due to the reduction of the area for building construction, it has brought an increase vertically. An inverse relation exists between users and building's area which demonstrates the amount of effectiveness of multi-story buildings on environment.A large portion of energy consumption in multi-story buildings has been generated from heating-cooling, ventilation and lighting systems. This research contains analysis of the factors which are impressive in enegy conservation of the multi-storey buildings, in echological architecture context, according to their residential structures.Keywords: energy conservation, ecological architecture, design criteria, multi-storybuildings, residential buildings.