Cumhuriyet Döneminde Türkçülük hareketleri (1931-1945)

Abstract

ÖZET Bu tezin amacı; Osmanlı Devletinin yıkılmasından sonra milliyetçi bir kimlikle kurulan Türkiye Cumhuriyetinde, Türk Ocaklarının kapatıldığı ve Türk Yurdu Dergisinin yayınının durduğu 1931 yılından İkinci Dünya Savaşının sona erdiği 1945 yılına kadar geçen sürede Türkçülük faaliyetlerinin bir dönemini incelemektir. Bunu incelerken bu yıllarda Türkçülük faaliyetlerinin kimlerle, nasıl ne şartlarda ve hangi konjonktürde yapıldığı ele alınmıştır. Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti Hükümetlerinin ilk kuruluşundan itibaren izlenen Türkçülük politikaları ve bu konudaki uygulamaları da araştırılmıştır. Tezin ana konusu olan 1931 ile 1945 arasında geçen devrede Türkçülük faaliyetleri üç bölüm halinde ele alınmıştır. Birinci bölümde, Türk Ocaklarının kapatıldığı 1931 yılından İkinci Dünya savaşının çıktığı 1939 yılına kadar ki Türkçü yayınlar, Türkçülük faaliyetlerini yürüten kişiler ve devletin bu dönemdeki Türkçülük uygulamaları; İkinci bölümde, İkinci Dünya Savaşı'nın çıkması ve Almanya'nın savaşta üstünlük sağlaması ile birlikte bütün dünyada olduğu gibi Türkiye'de de yükselen milliyetçilik akımı, Türkiye'deki Türkçü yayınlar, Türkçü Dernekler, dış Türklerin Türkçülük faaliyetleri, bu faaliyetleri etkileyen dış faktörler ve bu faaliyetlerin hız kazanması ile birlikte hükümetin Türkçülüğe bakış açısı ele alınmıştır Üçüncü bölümde ise, Almanya'nın savaşta üstünlüğü kaybetmesi ile birlikte değişen konjonktüre paralel olarak devletin Türkçülük politikasında aleyhte meydana gelen değişme, sol akımların artması ve Türkçülük faaliyetlerinin durdurulması amacıyla yapılan takibatlar, tutuklanmalar, işkenceler, sorgulanmalar ve mahkemelerin safahatleri incelenmiş, ayrıca bütün bu olayların ve hareketlerin sebep ve sonuçlan ortaya konulmuştur.

ABSTRACT The aim of this thesis is to search for a period of Turkism activities in the new Turkish Repuplic, established after the collapse of the Ottoman Empire, from 1931 when Turkish Foundations (Türk Ocakları ) were closed and the publication of the Periodical `The Turkish Country` (Türk Yurdu Dergisi) was stopped to 1945 when the Second World War ended. While this was done, it was dealt with that with whom how and in what conditions the activities of Turkism had been carried out. Furthermore, the policies of Turkism, followed from the very beginning of the establishment of the Republic of Turkey and her application regarding this movemet, and Mustafa Kemal Atatürk' s understanding of nationalism and Turkism were also investigated. The Turkism activities from 1931 to 1945, the main topic of the thesis, have been examined in three sections. In the first section, Turkist publications from 1931 when Turkish Foundations were closed to 1939 when the Second World War broke out, the figures who were interested in Turkism, and the application of Turkism by the government in that period; in the second section, the nationalist movement rising in Turkey as well as in the world due to the breaking out of the second World War and Germany's superiority in the war, Turkist publications in Turkey, Turkish Assosiations, then Turkist activities of the foreign Turks, foreign factor affecting these activities, and government's approach to Turkism after these activities increased; In the third section, the changing policy of the government against Turkism in view of Germany's losing its domination in the war, the increase in the left wing movements, the persecutions, arrestments and tortures, inquiries to stop Turkism activities and the phases of courts, also all results and reseons of these events and of activities have been made clear.