Devlet adamı ve siyasal bir düşünür olarak Mehmed Sadık Rif`at Paşa

Abstract

ÖZET 19. yüzyılda Avrupa'da meydana gelen değişim hareketleri Tanzimat aydınları üzerinde etkili olmuş ve eserlerine yansımıştır. Bu çalışmada, diğer Tanzimat aydınlarından farklı olarak Avrupa'da meydana gelen bu değişim hareketlerini gerçekçi bir bakış tarzıyla ele alan Mehmet Sâdık Rıfat Paşa ve onun devlet ve toplum hayatına ilişkin görüşleri incelenmiştir. Mehmet Sâdık Rıfat Paşa 19. yüzyılın değişen şartlarına uygun olarak Osmanlı Devleti'nde hukuk'un üstünlüğünü ve hukuk devletini tesis etmek, ekonomik gelişmeyi canlandırmak, ayrılıkçı hareketleri önlemek, bürokrasinin sağlıklı bir şekilde işlemesini sağlamak vb. konulardaki görüşleri ile Tanzimat hareketinin bir numaralı ismi olmuştur. Bu yönüyle Tanzimat'tan Cumhuriyet'e kadar devam eden süreç içerisinde devlet yöneticilerinin Sâdık Rıfat Paşa'nın görüşlerine bigâne kalmaları düşünülemez. Bu düşünceden hareketle Sâdık Rıfat Paşa'yı konu olarak ele aldığımız tez, genel bir girişten sonra beş bölümden oluşmaktadır. I. bölüm' de Sâdık Rıfat Paşa ve onun Tanzimat hareketindeki rolü ele alınmıştır. II. Bölüm'de Sâdık Rıfat Paşa'nın Viyana elçiliği döneminde Osmanlı Devleti'nin bazı dış sorunları ve paşa'nın bu sorunlar üzerindeki aksiyonuna yer verilmiştir. III. Bölüm'de Sâdık Rıfat Paşa'nın reform perspektifinde yer alan bazı mühim konular ele alınmıştır. IV. ve V. Bölümlerde ise sırayla Tanzimat döneminde Osmanlı Devleti'nin uğraşmak zorunda kaldığı bir takım sorunlarda Sâdık Rıfat Paşa'nın rolü ve onun eserlerine yer verilmiştir. Sonuç bölümünde ise Sâdık Rıfat Paşa ile ilgili bir değerlendirme yapılarak tez tamamlanmıştır.

II ABSTRACT The movements of change in Europe during the 19 century had been effective on the intellectuals of Administrative Reforms and showed their effects on their works. In this study, Mehmet Sadık Rıfat Pasha, who examined these movements of change occurring in Europe with a realistic approach unlike other intellectuals of Administrative Reforms and his ideas concerning State and social life have been examined. Mehmet Sadık Rıfat Pasha had been the most important presonality of the Administrative Reforms due to his opinions concerning the establishment of State of law and the establishment of the superiority of law in the Ottoman Empire in conformity with the changing conditions of the 19 century, resuscition of the economic developments, the prevention of the discriminative movements, providing the healthy functioning of the bureaucracy etc. considering this, during the period between the Administrative Reforms and the Republic, the administrators of the State could not remain indifferent to the opinions of Mehmet Sadık Rıfat Pasha. This thesis, which has selected Mehmet Sadık Rıfat Pasha as the subject matter in the light of these considerations, includes five chapters following a general introduction. In the first chapter, Sadık Rıfat Pasha and his role in the Administrative Reforms are studied. In the second chapter, problems of the Ottoman Empire in foreign affairs and the action of Sadık Rıfat Pasha on these problems duringIll the period in which Mehmet Rıfat Pasha had been the Ambassador to Vienna are examined. In the third chapter certain important issues of Sadık Rıfat Pasha's perspective of reform are examined. In the fourth and fifth chapters some problems that the Ottoman Empire had to face and the works of Sadık Rıfat Pasha are examined. Finally in the conclusion our impressions on Sadık Rıfat Pasha are given.