Türk siyasi hayatında XII. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi (15 Ekim 1961-10 Ekim 1965)

Abstract

İÜ ÖZET TBMM, toplumsal ve ekonomik olaylarla birlikte, dış politika ve uluslararası ilişkiler alanlarındaki konuların görüşülerek hayata geçirilmesi için gerekli olan yasal düzenlemelerin yapıldığı yer olması sebebi ile ve Türk Siyasi hayatına yön vererek, demokrasi sürecini etkileyen merkezi konumundan dolayı, Cumhuriyet Tarihimiz içerisinde önemli bir yere sahiptir. Çok partili siyasi hayata geçişle birlikte, dönemsel olarak meclis ve halk ilişMerinin incelenmesi Türk demokrasisinin ve Atatürk İlke ve İnkilâpları'nın gelişiminin anlaşılabilmesi bakımından önem taşımaktadır. Bu çalışmada XII.Donem T.B.M.M. ( 15 Ekim 1961-10 Ekim 1965 ), iç ve dış politika, sosyal politika, ekonomi politikası ve dönemde seçilmiş olan mffletvekffierinin şahsi bilgileri yönünden değerlendirilmektedir; Giriş kısmında çalışmaya arkaplan oluşturması amacıyla,önce,Osmanlı döneminden ( II.Mahmud Dönemi ) başlanarak, 1960 yılına kadar Türk siyasi hayatında meydana gelen olaylar ve gelişmeler özetienmiştir.Ardrnda da, Askeri müdahele ve sonrasında cerayan eden olaylar ve,Milli Birlik Komitesi ve Kurucu Meclis hakkında bilgi verilerek, XILMeclisin kurulmasından önceki dönem ve ortamın şartlan incelenmiştir. Birinci Bölümde,T.B.M.M. Albümündeki ilgili bilgiler esas alınarak, Meclis'teki rniüetvekiHeıinin değişik kriterlere göre ( eğltim,meslek,yaş,yabancı dil, v.s.) istatistiki analizi yapılmıştır.Bunda ki amaç, İhtilal sonrası kurulan bu ilk meclisin yapısını, değişik yönleriyle ortaya koymaktır. ikinci Bölümde^lgili dönemde iç politikada meydana gelen olaylar, siyasi gelişmeler ağırlıklı olarak anktdmış,bunlar karşısında Meclis'in yürüttüğü faaliyetlere yer verilmiştir. Sosyal ve kültürel alanlarda Meclis'in yüriittüğü faaliyetlerde incelenmiştir. Üçüncü Bölünyç politikanın devamı olan ekonomiye aynlmışür.İlk kez planlı kalkınma dönemine girilmesi itibariyle ekonomi konuları Meclis'in gündemini ağırlıklı olarak işgal ettiği için,ayrı bir bölümde incelenmesi uygundur.Bu bölümde,planlıiv kalkınma, ekonomi politikaları, Devlet Planlama Teşkilatı gibi konularda Meclis'te yürütülen faaliyetler hakkında ayrıntılı bilgi verilmektedir. Dördüncü Bölümdejlgili dönemde dünyada cereyan eden olaylar ve XII.Donem T.B.M.M.'nin bunlara karşı belirlediği politikalar ayrıntılarıyla ele alınmıştır. Soğuk Savaş, Kıbrıs bunalırnvA..B.D. ve Sovyetler Birliği ile ilişkiler gibi konulara yer verilerek, dönemin hükümeüerinin takip ettikleri politikalar incelenmiştir. Sonuç kısmında XII.Donem T.B.M.M'nin Türk siyasi hayatına latkılannın iç ve dış politikada yürüttüğü faaliyetlerin bir değerlendirmesi yapılmıştır.

ABSTRACT Turkish Grand National Assembly has an important role in the history of Turkish Republic, because it prepared the ground where the legal amendments necessary for foreign and international affairs are discussed and relaized along with social and economic events and it has a center role in affecting democratic process by dominating Turkish political life. After stepping into multi-party system, it has become important to observe the relation between the assembly and the people peridoically in order to understand the developmend of Turkish democracy and establishment of Ataturk's principles and revolutions. The process of transforming into milti-party system by regulating this system legal arrangement continued into 1960's. It is important to observe the XII. Term Turkish Grand National Assembly (15 October 1961-10 October 1965) in order to understand the basics of the legal procedures, the effects of which has still continued up to today. Internal politics, economical, social politics and foreign politics, are studied with reference to Turkish Grand National Assembly's efforts and works of legislative. In the wake of 27th May revolution and Military take over, considering with the effects of Multi-party system, we can say that there was a healthy relationship between the Assembly and the people at that period, This period that I tried to study XII. Term Turkish Grand National Assembly's members personel informations with table and grafics, contains a coalition between AP, CHP, CKMP, YTP and independents. Taking the Planned economic era necessiated the use of foreign aid more effectively. Taking the effects of events that determine the balance between the USA and Russia to foreign politics have taken the priority. Internal politics when the environment after the transition into multi-party system, inspite of multi-voiced political life, the events that concerning foreign politics and national interests being one - voiced and the Assembly effected economy and foreign politics positively. From than on, in the XII. Term Turkish Grand National Assembly (TGNA) coalition governments were founded, sincethe beginning, CHP got an active role in these goverments. There are four coalition governments founded since theVI beginning: CHP - AP Coalition government, CHP - YTP - CKMP - Independent Coalition government, CHP Independents coalition government, and AP's government by proxy. As usual The Principles and Revolutions of Atatürk have shown, us the right way in the works of the coalition goverments and also in the XII. Term Turkish Grand National Assembly period I have studied Turkish Grand National Assembly's report organizes and Parliament effort documents, in the determining of the fundementals of demostic and foreing politics and social and economic events.