Sanatsal bir sorun olarak hiperküp: Poetik evren

Abstract

ÖZETBu tezin savı bilinmeyeni fazla olan evrende yıldız tozu olan bizlerin hikâyesidir. Evrenin dört boyutlu ve çok boyutlu açıklamasını hiperküp kavramı ile yapan bilim adamları bize evrenin gizemli yapısını boyutlar ile açıklıyor. Bu boyutlar içerisinde Dünya'nın en, boy, derinlik algısı ile üç boyutlu bir yaşam alanı olduğunu söylerlerken, Einstein'ın genel görelilik kuramı ile zamanın tek başına değişken olduğu tespiti ile birlikte, dünyanın içinde olduğu evrenin dört boyutlu olduğu açıklaması bilim dünyasına hâkim oluyor. Kuantum mekaniği ile birlikte dört boyutlu evrenin, kuantum sıçraması ile çok boyutlu evren olduğu açıklaması Hiperküpü tanımlıyor. Dört boyutlu ve çok boyutlu olan evren, yani Hiperküp içerisinde yer alan Güneş Sistemi içerisinde bir zamanlar gezegen olup daha sonra gezegenlik özelliklerine sahip olmadığı açıklaması ile gezegenlikten çıkarılan Plüton, bu tezin savının ana karakterini oluşturuyor. İnsanın kendini anlatırken birincil olarak seçtiği dil kavramı ise bireyi anlamada bize rehber oluyor. Dilin özellikle insan ilişkilerini düzenleyen bir konumda durması ve bireyin kendi içerisinde yaşadığı derin duyguların ifadesinde bir anlatım biçimi olarak şiiri seçmesi bizi şiiri incelemeye yönlendiriyor. Dilin özellikleri kullanılarak bireyin en derin duygu ve düşüncelerini dile getiren ve çağlar boyunca bireyin en gizli duyguları ile örülmüş cümlelerin şiirsel olarak tanımlanması, bize evrenin poetik (şiirsel) bir renk cümbüşü olduğu düşüncesine itiyor. Toplumdan sıyrılan bireyin kendi varlığını oluşturmak adına yeni bir yaşam alanı arayışı içerisinde oluşu, onu bilimsel ve edebi incelemelerle birlikte bir serüvene itiyor. Bu serüvenin başlangıcı ise; Plüton'un gezegenlikten çıkarılması ile toplumdan kopan bireyin yalnızlığı ve ötekileştirilmesi, renkler ve şiirler ile buluşarak `Plüton'da Bir Koloni` ismi adı altında çalışmalar olarak karşımıza çıkıyor.Evrenin renkli, gizemli ve şiirsel yapısını incelediğim, evren içerisindeki gezegenleri, mitleriyle birlikte harmanlayarak günümüze göre yorumlayıp, mitlerin ortaya çıkışından doğru, insanın hikâyesinde, varoluşunu sorguladığı yerden, poetik hayali çalışmalarımla ortaya koymaya çalıştım. Bu çalışma geçmişten günümüze, insanlar üzerinde merak uyandıran ve derin izler bırakan gökbiliminin, modern insandaki etkisini, sanatla ve resimle anlatmaya çalışarak ve tartışmaya açarak yaşadığımız dünyayı görsel olarak anlamlandırmayı ve bireyin iç yolculuğuna katkı sağlamayı amaç edinmiştir. Bu çalışma, tarih boyunca insanın kendini sorgulaması ve anlamlandırması üzerine kurulan yaşamın, bir döngü haline geldiği yerde bireyin iç bunalımını ortaya koyuyor. Tez yazım aşamasında Evren ve insan (varlık) üzerinden kurulan metaforu, disiplinler arası geçiş yaparak ortaya çıkan çalışmalar tez içerisinde dipnotlarla detaylandırılmaya ve incelenen sanatçıların eserleri de eklenerek tezin anlatımını daha somut hale getirilmeye çalışıldı. Anahtar Sözcükler: İnsan, Toplum, Birey, Sanat, Bilim, Psikoloji, Felsefe, Edebiyat, Hiperküp, Uzay, Plüton, Melankoli, Şiir

ABSTRACTAssertion of this dissertation is a story of us as a star dust in this universe with a lot of unknown. Scientists who make the four-dimensional and multidimensional description of the universe with the concept of hypercube explain to us the mysterious nature of the universe in terms of dimensions. While it is said that the Earth is a three-dimensional sensation, Einstein's determination of universal relativity theory and time as a single variable dominates the world of science by explaining that the universe is four-dimensional. This thesis describes Hypercube as a four-dimensional universe with quantum mechanics and it is a multidimensional universe with quantum bounce. Pluto is the main character of the argument of this thesis, which is extracted from the planet with the description that does not have planetary qualities within the Solar System which is in the scope of four-dimensional and multi-dimensional universe in other words Hypercube. The concept of language, which the person chose as the primary self-narrative, guides us to understand the individual. The choice of poetry as a phraseology in the expression of deep feelings that the individual lives in itself and the language is especially in a position to regulate human relations leads us to examine poetry. The use of language features to express the most deepest emotions and thoughts of the individual and a poetic description of the sentences which are interwoven with the most secret feelings through the ages, pushes us to think that the universe is a poetic array of bright color. The individual who is eluded from society is in search of a new living space in order to create his / her own existence pushes them into an adventure together with scientific and literary studies. The beginning of this adventure is; With the removal of Pluto from the planet with the loneliness of the person who has marginalised and broken out of the society, comes to terms with studies under the name of `A Colony in Pluto` by meets colors and poems. I have tried to reveal my poetic imaginary studies by examining the colorful, mysterious and poetic structure of the universe, blending planets within the universe together with their myths and interpreting them to these days.This study aims to visualize the world we live in and contributes to the inner journey of the individual from past till now by trying to explain the effect of astronomy which is riveting and soul-shattering, tries to tell the effect on modern people by art and painting. This work reveals the internal crisis of the individual where life has become a cycle of self-questioning and interpreting throughout history. In the writing stage of this dissertation, the metaphor established through the universe and human being (existence), the work that emerged by making the transition between the disciplines are tried to be made more concrete by adding the works of the artists who were elaborated and examined with footnotes.Key Words: Humanity, Society, Individual, Art, Science, Psychology, Philosophy, Literature, Hypercube, Space, Pluto, Melancholy, Poem