Deneysel tıkanma sarılığı modelinde nitrik oksit sentezi inhibisyonunun renal fonksiyonlar üzerine etkileri

Abstract

ÖZET Amaç: Tıkanma sarılığında gelişen böbrek fonksiyon bozukluğu patogenezinde sistemik hiperdinamik sirkülasyon önemli rol oynamaktadır. Bu çalışmada sistemik hiperdinamik sirkülasyonun mediatörlerinden biri olan nitrik oksit sentezi inhibisyonu zamanlamasının böbrek fonksiyonlarına etkisi araştırıldı. Gereç ve yöntem: Denekler sham (n=10), deney (n=10), erken L-NAME (n=T0), geç L-NAME (n=10) olmak üzere 4 gruba ayrıldı. Deney, erken ve geç L- NAME gruplarında supraduodenal ana safra kanalı bağlanarak sarılık oluşturuldu. Erken L- NAME grubuna operasyondan 7 gün sonra, geç L- NAME grubuna 14 gün sonra, 7 gün süreyle içme sularına 0,lmg/kg olacak şekilde L-NAME katıldı. 20. gün denekler idrar toplama kafeslerine konuldu ve 24 saatlik idrarları biriktirildi. 21. gün ratlardan kan, idrar ve histopatolojik örnekler alınarak sakrifiye edildi. Kan ve idrar örneklerinden biyokimyasal analizler yapıldı. Glomerül fîltrasyon hızı ölçüldü. Sentezlenen nitrik oksit düzeyini gösteren idrar nitrit konsantrasyonları saptandı. Histopatolojik değişiklikler glomerül sklerozu, tübüler vakuolizasyon ve inflamasyon kriterlerine göre skorlandı. Bulgular: Deney ve tedavi gruplarında deney sonu karaciğer fonksiyon test sonuçlan, sham grubuna göre anlamlı olarak yüksek çıkmıştır (p<0,05). Deney sonu kan ve idrar sodyum değerleri, deney ve geç L- NAME grubunda sham ve erken L- NAME gruplarına göre düşüktür (p<0,05). GFR değerleri ise sham grubunda diğer 3 gruptan anlamlı olarak yüksektir (p<0,05). 24 saatlik idrar volümü değerleri de sham grubunda diğer 3 gruptan anlamlı olarak yüksek bulunmuştur (p<0,05). İdrar nitrit konsantrasyonları açısından erken tedavi grubu ile deney grubu arasında anlamlı fark saptanmıştır (p<0,05). Histopatolojik değerlendirmede geç L-NAME grubu böbrek dokularında, diğer 3 gruptan anlamlı fark oluşturacak şekilde glomerüler ve tübüler hasar saptanmıştır (p<0,05). Tartışma ve sonuç: Deneysel tıkanma sarılığında oluşan renal fonksiyon bozukluğunun düzeltilmesinde, erken dönemde L-NAME verilerek nitrik oksit sentezi inhibisyonu tedaviyi etkin kılmaktadır. Geç dönemde L-NAME verilmesinin tedaviye katkısı görülmemiştir. Anahtar kelimeler: Tıkanma sarılığı, rat, nitrik oksit, böbrek, L- NAME VII