Orta Asya şaman ritüelleri sembol ve objelerinin seramik formlarda yorumu

Abstract

Şamanların ve sanatçıların çeşitli alanlarda benzer özellikleri taşıdıkları söylenebilir. Bu çalışmada kendisini şaman olarak nitelendirmeyen pek çok sanatçının, şamanik özellikleri bünyesinde barındırıyor olabileceği tespiti incelenmiştir. Şamanizm, arkeoloji ile birlikte psikoloji, antropoloji, felsefe birçok alan literatüründen faydalanılarak araştırılmıştır. Bu çalışma Orta Asya şaman kültüründe, ritüellerde anlamlar yüklenerek simgeleştirilen nesnelerin, birer sanatsal nesne gibi düşünülebileceğini ve bunlardan yola çıkarak yorumlamalarla özgün formlara gidilebileceğini araştırmaktadır. Neo-Şamanizm'le birlikte batıl inanç olarak adlandırılan göreneklerin, bazı toplumlarda bugün hala uygulandığı gözlemlenmiştir. Tümevarım yöntemi kullanılarak, Orta Asya şaman kültürü içerisindeki ritüeller, totem inancı, objeler, ruhsal iletişim ve şaman kavramları incelenerek, bu kavramların günümüzde sanatla ve sanatçıyla olan ilişkisine, ayrıca sanat içerisinde nasıl yer edindiğine araştırılmıştır. Bu yolla, şaman ve sanatçı, faydalanılan farklı bilimlerin ve kaynakların yardımıyla karşılaştırılmış ve aralarında hangi yönlerden ortaklıklar ve bağlantılar olduğu incelenmiştir. Şaman kültüründe ritüellerin önemi, çeşitleri, yapılış amaçları, yapılış nedenleri ve sanatçının sanat objesi üretim süreciyle birlikte şaman kültüründeki ritüellerle arasındaki bağlantılar ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bu araştırmalar sonucunda sanatçıların modern dünyanın şamanları olarak düşünülebileceği anlaşılmıştır. Çünkü, hem sanat hem de Şamanizm, duyguların ifade edildiği ve iyileşmenin gerçekleştiği yerde metafor alanını kullanmaktadır. Metaforik vizyonla empati akar, sınır tanımaz. Şamanizm ve sanatçı arasındaki ortak özelliklerin en önemlileri nesneleri araştırmak, yeniden yapılandırmak ve yeniden yorumlamak olduğu söylenebilir. Para, teknoloji ve güç arayışıyla geçmişin özününün unutulduğu bugünün dünyasında, şamanın ritüellerde kullandığı objelerin sanatsal nesneler olarak yorumlanması yeni bir düşünme şekli olabilir. Yapılan seramik uygulamalar, şaman kültürünün totem, ritüel ve obje bağlantıları yönünden yorumudur.Anahtar Kelimeler: Şaman, Büyü, Totem, Esrime, Sanat, Obje, Ritüel.

Shamans and artists can be said to have similar characteristics in various aspects. Many artists, who do not qualify themselves as shamans, have been examined to determine that they may contain shamanic characteristics. Shamanism has been investigated by using archeology as well as multiple systems such as psychology, anthropology and philosophy. This study explores that in Central Asian shamanic culture, objects that are symbolized by loading meanings in rituals can be thought of as artistic objects and also based on them, original forms can be reached with the help of interpretations.. With the neo-shamanism, it is observed that the traditions called superstition are still being implemented. By using the induction method, rituals, totem beliefs, objects, spiritual communication and shamanic concepts in Central Asian shamanic culture have been examined and the relationship between these concepts with the art and the artist has been tried to be reached. In this way, the shaman and the artist were compared with the help of the different sciences and resources utilized, and the ways in which they were connected and the connections between them were investigated. In shaman culture, the importance of rituals, types, purpose and reasons of rituals were examined; The relationship between the artist, the art object production process and the rituals in the shaman culture was examined. It can be said that artists appear to be the ones who took the role of the shaman in our time. Because both art and shamanism use the metaphor area where emotions are expressed and where healing takes place. Empathy flows with a metaphoric vision, cuts across all boundaries. One of the common features between shamanism and the artist is to investigate, reconstruct and reinterpret the objects. In today's world where the essence of the past is forgotten through the search for money, technology and power, interpreting the objects used by the shaman in rituals as artistic objects can be a way of thinking for the life that has been forgotten. Ceramic applications in this study are the interpretation of shaman culture in terms of totem, ritual and object connections.Keywords: Shaman, Magic, Totem, Trance, Art, Object, Ritual.