Deneysel diyabetik nöropatide anjiyotensin dönüştürücü enzim inhibitorlerinin sinir ileti hızları üzerine etkisi

Abstract

ÖZET Amaç: Ayrıntılı nörolojik muayene ve elektrofizyolojik inceleme yapıldığında, diyabetik hastaların yaklaşık %65'inde periferik nöropati komplikasyonunun geliştiği görülür. Diyabetik nöropati etyopatogenezinde insülin eksikliği, nörotrofık faktörlerin eksikliği, anormal vazo nervorum ve otoimmünite suçlanır. Diyabette gelişen mikroanjiyopati, periferik sinirleri besleyen damarları da etkiler. Histopatolojik incelemeler, diyabetik nöropatide iskemik sinir hasarının işaretlerini ortaya koymaktadır. Çalışmamızda, nefropati ve retinopati gibi diyabetin diğer mikrovasküler komplikasyonlarında kullanımının klinik olarak olumlu sonuçlar verdiği bilinen ADE inhibitörü enalaprilin, deneysel diyabet modelinde sinir ileti hızları üzerine etkisini araştırdık. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 18 Wistar rat alındı. Her iki siyatik sinirin peroneal ve tibial dallarında motor ileti hızları ölçüldü, ardından intraperitoneal yolla streptozotosin enjekte edildi. Dört hafta sonra kan şekeri ölçüldü. İleti hızları yeniden hesaplandıktan sonra hayvanlar üç gruba ayrıldı. Birinci gruba bir hafta süreyle subkutan insülin, ikinci gruba gastrik gavaj ile enalapril verildi. Üçüncü gruba ise herhangi bir medikasyon yapılmadı, bir haftalık izlemin sonunda, ileti hızları yeniden ölçüldü ve gruplar arasındaki farklar istatistiki olarak karşılaştırıldı. Bulgular: Streptozotosin enjeksiyonu yapılan tüm ratlarda dördüncü haftanın sonunda kan şekerleri 200 mg/dl üzerindeydi, ve ölçüm yapılan tüm periferik sinirlerde motor ileti hızlarında istatistiki olarak anlamlı düzeyde azalma vardı (p<0.01). Bir haftalık tedavi sonrasında insülin alan grupta kan şekerleri normal değerlere dönerken, ileti hızları tedavi başlangıcındaki değerlere göre anlamlı olarak artış gösterdi (p<0.01). Enalapril verilen grupta ise kan şekerlerinde anlamlı bir değişiklik yokken (p>0.05), tedavi sonrasında ölçülen tüm periferik sinir ortalama motor ileti hızları kontrol grubundakilere göre istatistiki olarak anlamlı derecede yüksekti (p<0.01). İleti hızlarındaki değişim yüzdeleri kontrol grubuna göre fazlaydı ancak sadece sol peroneal sinirde bu fark istatistiki olarak anlamlı düzeye geliyordu (p<0.01). Enalapril alan gruptaki iyileşme insülin verilenlerden daha düşüktü. Sonuç: Deneysel diyabetik nöropatide kısa süreli günlük insülin tedavisi motor ileti hızlarını düzeltmektedir. Bir ADE inhibitörü olan enalapril ile de ileti hızlarında birmiktar düzelme olmakta, ancak bu düzelme insülin tedavisine göre daha düşük düzeyde kalmaktadır. Anahtar Kelimeler: deneysel diabetes mellitus - diyabetik nöropati - ADE inhibitörleri - motor ileti hızı-insülin vı

ABSTRACT Purpose: If detailed neurological examination and electrophysiological tests are performed, it is seen that peripheral neuropathy is present about 65% of all diabetic patients. Insulin deficiency, the absence of neurotrophic factors, abnormal vaso nervorum and autoimmunity are the factors responsible for the etiopathogenesis. The microangiopathy, which develops in diabetes, effects also the vessels of peripheral nerves. Histopathological examinations reveal the evidences of ischemic nerve damage in diabetes. In this research, we investigated the probable effects of enalapril, which is an ACE inhibitor and is beneficial on other microangiopathic complications such as nephropathy and retinopathy, on nerve conduction velocities on experimental model of diabetes. Material and Method: 18 Wistar rats were used. Motor nerve conduction velocity (NCV) was calculated on tibial and peroneal divisions of siatic nerve on both sides. Later, sreptozotocine was injected intraperitoneally. Four weeks later, NCV was measured again to gather with blood glucose levels. Then, rats were separated in to three groups. Subcutaneous insulin was given to the first group, and p.o. enalapril to the second. No medication was given to the control group. One week later, motor NCV was measured and the differences between groups were compared statistically. Results: All rats were diabetic at the end of fourth week. All of the NCV measured were significantly decreased (p<0.01). After one-week therapy, the blood glucose concentration normalised and the NCV increased in insulin group (p<0.01). In the enalapril group, no changes for blood glucose level were observed, but mean NCV was higher than control group at the end of the therapy. The change in NCV was highest in the insulin group. Discussion: Daily insulin treatment improves nerve conduction deficit in experimental diabetic neuropathy. Enalapril is also beneficial on NCV, but its effect is less than insulin. Key Words: experimental diabetes - diabetic neuropathy - ACE inhibitors -motor nerve conduction velocity-insulin Vll